“ေတာင္သူေတြအတြက္ သီးႏွံအထြက္ေကာင္းၿပီး လက္ဖက္ထက္ေစ်းႏႈန္းပုိရတဲ့ သီးႏွံမ်ိဳးစုိက္ရရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘိန္းမစုိက္ဘူးလုိ႔ အာမခံပါတယ္”

ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူတစ္ဦးႏွင့္ေတြ႕ဆံုျခင္း
--------------
ေရးသားသူ- ေမာင္တာ

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈသည္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွစ၍ ျပန္လည္ျမင့္တက္လာခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္သည္ ဆယ္စုႏွစ္တစ္စုအတြင္း ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈစံခ်ိန္တင္ခဲ့သည္ဟု ကုလသမဂၢမူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ရာဇ၀တ္မႈဆုိင္ရာ႐ံုး(UNODC)၏၂၀၁၃ စစ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။


၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဘိန္း ၅၇၈၀၀၀ ဟက္တာ စုိက္ပ်ိဳးခဲ့ၿပီး ဘိန္း ၈၇၀ တန္ ထုတ္လုပ္ခဲ့သည္ဟု စစ္တမ္းကဆုိသည္။ ၎မွာ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ထက္ ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈ ၂၆ ရာခုိင္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ လာမည့္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ႏုိင္ငံတြင္း ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးမႈ အလံုးစံုပေပ်ာက္ေရး စီမံခ်က္ခ်ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွၿပီး လက္ရိွအခ်ိန္တြင္ ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ေရး ဘိန္းစုိက္ခင္းမ်ားအား ရွာေဖြဖ်က္ဆီးလ်က္ရိွသည္။

ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးမႈ၏ ၉၂ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း စုိက္ပ်ိဳးေနျခင္းျဖစ္သည္။ ေတာင္သူမ်ားအေနျဖင့္ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးသည္၊ အစိုးရက ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးမႈပေပ်ာက္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ားႏွင့္ ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးမႈပေပ်ာက္ရန္ မည္သုိ႔လုပ္ေဆာင္ေပးရန္လိုအပ္မည္ စသည့္အေၾကာင္းအရာမ်ား သိရိွႏုိင္ရန္ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးမႈအမ်ားဆံုးၿမိဳ႕နယ္မ်ားထဲတြင္ ပါ၀င္သည့္ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕နယ္မွ ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးေတာင္သူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ကုိခြန္လွႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားသည္မ်ားကုိ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။

ကိုခြန္လွမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ထီေပါင္းေက်းရြာအုပ္စု၊ ထာဠိေက်းရြာဇာတိ ျဖစ္သည္။

ေမး- ဒီေဒသမွာ ဘိန္းမစိုက္ခင္ ဘာသီးႏွံေတြစိုက္ပ်ဳိးပါသလဲ။
ေျဖ- လက္ဖက္၊ လိေမၼာ္၊ ေထာပတ္ စတဲ့သီးႏွံမ်ဳိးစုံစိုက္တယ္။ အာလူး၊ ပန္းေဂၚဖီေတြလည္း စိုက္တယ္။

ေမး- အဲဒီလိုသီးႏွံေတြ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ေနတာကေန ဘာေၾကာင့္ ဘိန္းကိုေျပာင္းစိုက္တာလဲ။
ေျဖ- ဘိန္းစိုက္မယ္ဆိုရင္ ပိုက္ဆံနည္းနည္းပိုရတယ္။ စား၀တ္ေနေရးအဆင္ေျပေအာင္လို႔ စိုက္ၾကတာပါ။

ေမး- ဘိန္းေျပာင္းလဲစိုက္ပ်ဳိးတာ ဘယ္ႏွႏွစ္ရွိၿပီလဲ။
ေျဖ- ဘိန္းေျပာင္းစိုက္တာ ႏွစ္နည္းနည္းၾကာသြားၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဟိုးလြန္ခဲ့တဲ့ဆယ့္ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ကတည္းက စိုက္ခဲ့တာ။

ေမး- အစ္ကို႔အေနနဲ႔ေရာ ဘယ္ႏွဧကစိုက္ထားလဲ။
ေျဖ- ဒီႏွစ္ဆုိရင္ စိုက္တဲ့ဧကနည္းတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကထက္ သုံးပုံတစ္ပုံေလာက္ ေလွ်ာ့ေလွ်ာ့ၿပီးေတာ့ စိုက္တယ္။ ဒီႏွစ္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အုပ္စုမွာ ဧကတစ္ေထာင္ေလာက္စိုက္တယ္။ ဖ်က္တယ္ဆုိရင္ ေအာက္တိုဘာ၊ ႏုိ၀င္ဘာနဲ႔ ဒီဇင္ဘာမွာ ဧက ၇၀၀ ေလာက္ ဖ်က္တယ္။

ေမး- အစ္ကိုတစ္ေယာက္တည္းအေနနဲ႔ဆုိရင္ေရာ ဘယ္ႏွဧကစိုက္သလဲ။
ေျဖ- ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတာင္သူအေနနဲ႔က တစ္ဦးကို အမ်ားဆုံးမွ တစ္ဧက၊ ႏွစ္ဧကပဲ စိုက္ႏုိင္တယ္။ ဘာလို႔လည္းဆိုေတာ့ ေျမၾသဇာဖုိးနဲ႔ ေျမၾသဇာမထည့္ႏုိင္လုိ႔၊ ေျမမရွိလို႔ မ်ားမ်ားစိုက္ဖို႔မလြယ္ဘူး။ တစ္ဧက၊ ႏွစ္ဧကပဲ စိုက္ႏုိင္တယ္။

ေမး- ဘိန္းကို ဘယ္လိုေနရာေတြမွာ စိုက္သလဲ။
ေျဖ- သူတို႔က ေျမျပန္႔မွ စိုက္လို႔ရတယ္ေလ။ ေျမသားေကာင္းၿပီး အစိုဓာတ္ရွိမွရတယ္။ ေက်ာက္ၾကားေတြထဲဆုိရင္ စိုက္လို႔သိပ္အဆင္မေျပဘူး။

ေမး- ဘိန္းစုိက္ရာသီတစ္ခုမွာ တစ္ဧကစုိက္ရင္ ဘိန္းဘယ္ႏွပိႆာေလာက္ထြက္လဲ။
ေျဖ- အဓိကေတာ့ ေျမေကာင္းဖို႔ပဲဗ်။ ေျမေကာင္းရင္ ပိုရတယ္။ ေျမမေကာင္းဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဘိန္းနည္းနည္းပဲရတယ္။ ေျမေကာင္းရင္ တစ္ဧကႏွစ္ပိႆာေလာက္ရတယ္။ ေျမမေကာင္းရင္ေတာ့ တစ္ဧကတစ္ပိႆာပဲရတယ္။

ေမး- ဒီေဒသမွာ ဘိန္းစိမ္းတစ္ပိႆာကို လက္ရွိေပါက္ေစ်း ဘယ္ေလာက္ရွိလဲဗ်။
ေျဖ- အခုေလာေလာဆယ္ တစ္ပိႆာကို ေလးသိန္းေလာက္ေတာ့ရတယ္။

ေမး- စိုက္ပ်ဳိးၿပီးေတာ့ ထြက္လာတဲ့ဘိန္းေတြကို ဘယ္လိုေရာင္းလဲ။
ေျဖ- သူတို႔က ေတာထဲမွာခ်ိန္းၿပီးေတာ့ ေရာင္းတယ္လို႔ပဲသိတယ္။ သူတို႔က ေတာကေနမွ ခ်ိန္းၿပီးေတာ့ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ၾကတာ။ အျခားေတာကေန လာ၀ယ္ၾကတာပါ။ ဒီေဒသမွာေတာ့ အ၀ယ္သမားမရွိဘူး။

ေမး- ဘိန္းစုိက္တဲ့ ေတာင္သူေတြမွာ ဘိန္းကိုျပန္ၿပီး သုံးစဲြတဲ့သူေတြရွိလား။
ေျဖ- တခ်ဳိ႕လူလည္း သုံးစဲြတဲ့သူရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕လည္းမရွိဘူး။ သုံးစဲြတဲ့သူေတြ အဖမ္းခံရတာမ်ားတယ္။ အဖမ္းခံရတာမ်ဳိးရွိတယ္။

ေမး- ဘိန္းစိုက္ခင္းေတြ ဖ်က္တာကေရာ ရဲတပ္ဖဲြ႕အေနနဲ႔ပဲ ဖ်က္တာလား။ တျခား PNO တို႔လို တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ေတြက လာဖ်က္တာမ်ဳိးေရာရွိလား။
ေျဖ- ပူးေပါင္းအဖဲြ႕ေတြက လာဖ်က္တာေတာ့ရွိတယ္။ ခုေလာေလာဆယ္ဆုိရင္ ၁၅ ႀကိမ္ေလာက္ လာဖ်က္တာရွိတယ္။

ေမး- ဘိန္းစိုက္ခင္းေတြကို ရဲတပ္ဖဲြ႕ေတြက လာေရာက္ဖ်က္ဆီးတဲ့အခါ ေတာင္သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘယ္လိုခံစားရလဲ။
ေျဖ- ႏွေျမာတာေပါ့။ မိသားစုအေနနဲ႔လည္း စီးပြားေရးသိပ္အဆင္မေျပဘူး။ တျခားသီးႏွံေတြကလည္း ေစ်းႏႈန္းမေကာင္းဘူးဆိုေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ႏွေျမာတာေပါ့။ အဲဒီလို ခံစားရတာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတာင္သူအေနနဲ႔ဆို ဘိန္းစိုက္တယ္ဆိုရင္ ပိုက္ဆံနည္းနည္းပိုရတယ္။ ပုိက္ဆံပိုရရင္ စား၀တ္ေနေရး ပိုၿပီးအဆင္ေျပတာေပါ့။ ခုလိုမ်ဳိး ဖ်က္ဆီးတယ္ဆုိရင္ ႏွေျမာေတာ့ႏွေျမာတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒနဲ႔မလြတ္ကင္းတာဆုိတာ ဂ႐ုမစိုက္လို႔မရဘူးေပါ့။

ေမး- ဘိန္းစိုက္တာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ေတြကို အခြန္ေပးရတယ္ဆိုတာ ဟုတ္လား။
ေျဖ- အဲဒါကေတာ့ အတိအက်မဟုတ္ဘူးဗ်။ အဲဒါဟာဆိုရင္ ေကာလာဟလလုိပဲေပါ့။

ေမး- ဒီေဒသ ပအို၀္းကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသဆုိေတာ့ ခုလိုမ်ဳိး ဘိန္းစိုက္တဲ့အခါ သူတုိ႔ကို အခြန္ေဆာင္ရတာတို႔၊ ေပးရတာတို႔ရွိလား။
ေျဖ- အဲလိုမ်ဳိးေပးရတာမရွိဘူးဗ်။ မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔လာၿပီး ေဟာေျပာတာေတာ့ရွိတယ္။ မစုိက္နဲ႔ မစိုက္နဲ႔ဆိုၿပီး ဌာနဆုိင္ရာေတြေရာ ပူးေပါင္းအဖဲြ႕က လာေဟာေျပာတာေတာ့ ရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတာင္သူေတြကလည္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးမေကာင္းလို႔၊ စား၀တ္ေနေရးမေလာက္လို႔ စိုက္ေနတာ။

ေမး- ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူေတြအေနနဲ႔ ဘိန္းသီးႏွံတစ္မ်ဳိးတည္း စိုက္ပ်ဳိးၿပီး မိသားစုစား၀တ္ေနေရး ရပ္တည္လုိ႔ရလား။ မိသားစုစား၀တ္ေနေရးအတြက္ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈအေပၚ ဘယ္ေလာက္အထိ မွီခိုေနရလဲ။
ေျဖ- ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးလို႔ ရလာတဲ့၀င္ေငြ သုံးလ၊ ေလးလေလာက္ မွီခိုလို႔ရတယ္။ ဘာလို႔လည္းဆုိေတာ့ ေျမၾသဇာဖိုးေတြ၊ လုပ္အားခေတြ ျပန္ႏုတ္လုိက္ရင္ အျမတ္သိပ္မက်န္ဘူး။ သုံးပုံတစ္ပုံေလာက္ပဲ အျမတ္က်န္တယ္။

ေမး- အဲဒီလို သုံးလေလာက္ပဲ အဆင္ေျပတယ္ဆိုေတာ့ က်န္တဲ့အခ်ိန္ေတြဆိုရင္ ဘာလုပ္ငန္းေတြလုပ္ၾကလဲ။
ေျဖ- ေႏြဘက္ဆိုရင္ လက္ဖက္လုပ္ငန္းစလုပ္ၾကတယ္။ ေတာင္သူသီးႏွံေတြပဲ ျပန္လုပ္ၾကတာေပါ့။ အဓိကေတာ့ လက္ဖက္ေပါ့။ လက္ဖက္က ဒီတစ္လ၊ ႏွစ္ေလာက္ပဲ ျပတ္တယ္။ တန္ခူးလဆုိရင္ ျပန္ႏုလာတယ္။ ဒီဘိန္းၿပီးရင္ေတာ့ လက္ဖက္နဲ႔ပဲ ျပန္လည္လုပ္ကိုင္ရတယ္။

ေမး- ဒီေဒသမွာရွိတဲ့ ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူေတြ ဘိန္းစိုက္စရာမလိုဘဲနဲ႔ စား၀တ္ေနေရးေျပလည္ဖို႔ အစိုးရအပါအ၀င္ ကုလသမဂၢ၊ အင္န္ဂ်ီအိုေတြ၊ အုိင္အင္န္ဂ်ီေတြ စသျဖင့္ေပါ့ေလ။ အဖဲြ႕အစည္းေတြက ေထာက္ပံ့ေပးတာမ်ဳိးရွိလား။
ေျဖ- ေထာက္ပံ့ေပးတာမရွိဘူး။ ခုလက္ရွိေတာ့ ေထာက္ပံ့ေပးတာ ဘာမွမရွိေသးဘူး။ လာမယ္လို႔ေတာ့ ၾကားတယ္။ ေထာက္ပံ့စရိတ္ေတြ လာေပးမယ္လို႔ေတာ့ ၾကားတယ္။ ခုေတာ့ မလာေသးဘူး။

ေမး- အခုလို ဘိန္းခင္းေတြေတာ့ လာဖ်က္သြားတယ္။ အစားထိုးသီးႏွံစိုက္ပ်ဳိးေပးတာတုိ႔၊ ကူညီေထာက္ပံ့တာတို႔ မရွိဘူးဆိုေတာ့ အစ္ကိုတို႔အတြက္ စား၀တ္ေနေရးကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းသလဲ။
ေျဖ- ဘိန္းအစားထိုးသီးႏွံမရိွေတာ့ လက္ဖက္ေလာက္ပဲရတယ္။ လက္ဖက္နဲ႔ဆိုေတာ့ စား၀တ္ေနေရး နည္းနည္းပဲအဆင္ေျပၿပီး နည္းနည္းေတာ့ ခက္ခဲတာေပါ့။ အစားထိုးဆုိရင္ ဒီေတာင္ေပၚမွာဆိုရင္ သီးႏွံဆုိလည္း အကုန္ထြက္လို႔ရတယ္။ ဘိန္းမရွိလည္း သီးႏွံရွိေတာ့ စား၀တ္ေနေရး နည္းနည္းေတာ့ ခက္ခဲတယ္။ အားလုံးေတာ့ မခက္ခဲဘူးေပါ့။

ေမး- ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈေတြကို စြန္႔လႊတ္ဖို႔ဆိုရင္ ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ဳိးေတြ လုိအပ္မလဲ။
ေျဖ- ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ဳိး လုိအပ္မလဲဆိုရင္ ေထာက္ပံ့စရိတ္ေလးတစ္ခုရတာနဲ႔ ေဒသေတာင္ေပၚသီးႏွံေတြ ေစ်းႏႈန္းေကာင္းရတယ္ဆိုရင္ ဘိန္းစုိက္တာ စြန္႔လႊတ္ဖို႔ ေသခ်ာပါတယ္။

ေမး- ဘိန္းမစုိက္ဘဲနဲ႔ စား၀တ္ေနေရး အဆင္ေျပဖို႔အတြက္ဆုိရင္ အစိုးရအေနနဲ႔ ေဒသခံေတာင္သူေတြကို ဘာေတြကူညီေပးဖို႔လိုမလဲ။
ေျဖ- တကယ္အကူအညီေပးမယ္ဆုိရင္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းေအာင္လုပ္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတာင္သူအတြက္ သီးႏွံအထြက္ေကာင္းၿပီး လက္ဖက္ထက္ ေစ်းႏႈန္းပိုရတဲ့ သီးႏွံမ်ဳိးစုိက္ရရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘိန္းမစုိက္ဘူးလို႔ အာမခံပါတယ္။

ေမး- ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြမွာဆိုရင္ ဒီအစ္ကိုတို႔ ေဒသေတြေပါ့ေလ။ ပအုိ၀္းကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသမွာဆိုရင္ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးခြင့္ရမွ မဲေပးမယ္ဆုိၿပီး ေတာင္သူေတြက ျပန္လည္ေတာင္းဆုိတာမ်ဳိးရွိတယ္လို႔ PNO က ေျပာျပလို႔သိထားရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြမွာေရာ အစ္ကိုတို႔ေတာင္သူေတြက ဘိန္းစိုက္ခြင့္ရမွ မဲေပးမယ္ဆိုတာမ်ိဳး ေတာင္းဆိုၾကဦးမလား။
ေျဖ- အဲလိုမ်ဳိးေတာ့မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရကာလအတြင္းမွာ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈပေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္မယ္လို႔ ေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက ေျပာထားတယ္။

ေမး- ဘိန္းလုံး၀မစုိက္ေတာ့ဘူးဆုိရင္ ေနာက္ဆုံးဘာေတြစုိက္ျဖစ္မလဲ။
ေျဖ- ေတာင္သူေတြအေနနဲ႔ေတာ့ တျခားေျပာင္းလဲစိုက္ပ်ဳိးစရာက အာလူးတို႔၊ ပန္းေဂၚဖီတို႔၊ ပဲတို႔၊ ေျပာင္းတို႔ပဲ စိုက္စရာရွိတယ္။ ဘိန္းအစား အဲဒီသီးႏွံေတြပဲ ေျပာင္းလဲစိုက္ၾကမွာပါ။

ေမး- အဲဒါေတြစိုက္ဖို႔ ဘာေတြအခက္အခဲရွိသလဲ။
ေျဖ- အဲဒါေတြကို စိုက္မယ္ဆုိရင္ ၀င္ေငြနည္းနည္းပဲရမယ္။ ၀င္ေငြနည္းရင္ မိသားစုစား၀တ္ေနေရး ခက္ခဲမယ္ေပါ့။ သူတုိ႔မိသားစုေတြအတြက္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးကို မေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဆင္းရဲမွာေပါ့။

အခုလုိေျဖၾကားေပးတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ဓာတ္ပုံ- ေမာင္တာ
7Day News Journal