၁၀.၅.၂၀၁၃၊ ေသာၾကာေန႔
ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္း ေတာင္တန္း
တခ်ိဳ႕အနီးက ဘိန္းစိုက္ခင္းမ်ားကို ေတြ႔ရစဥ္။ (UNODC)
မူးယစ္ေဆးဝါးတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံေတြၾကား နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးကို
ပိုမိုတင္းၾကပ္ဖုိ႔ ျမန္မာနိုင္ငံ အပါအဝင္ အာရွ ၆ နိုင္ငံက သေဘာတူ ခဲ့ၾကပါတယ္၊ အာရွေဒသတြင္း
မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအတြက္ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ အာရွ ၆ နိုင္ငံ
ဝန္ႀကီး အဆင့္ စည္းေဝးပြဲအၿပီးထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ အခုလို ေဖၚျပထား တာျဖစ္ပါတယ္။
ဘိန္းအစားထုိးစိုက္ပ်ဳိးေရးအစီအစဥ္ေတြကို ပိုၿပီး တုိးျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ကာကြယ္ေရးနဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြကို နိုင္ငံေတြၾကား မွ်ေဝၾကဖုိ႔၊ မူးယစ္ေဆးစြဲေနသူေတြကို ကုသမႈနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ သိရွိေအာင္ ပညာေပးမႈေတြကို ပိုၿပီးလုပ္ေပးဖုိ႔ကိုလဲ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္၊ အာရွေဒသအတြက္ ႀကီးမားတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ တခုျဖစ္ေနတဲ့ တရားမဝင္ မူးယစ္ေဆးဝါးေမွာင္ခိုကူးမႈကို ပူးေပါင္း တိုက္ဖ်က္ၾကဖုိ႔အတြက္ကို ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ Vietnam၊ Laos၊ Cambodia နဲ႔တရုတ္နိုင္ငံက ကတိျပဳ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ စည္းေဝးပြဲကို ၆ နုိင္ငံက ဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြအျပင္ ကုလသမဂၢမူးယစ္ေဆးနဲ႔ ရာဇဝတ္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဌာန တာဝန္ရွိသူေတြလဲ တက္ေရာက္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈနဲ႔ ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈ ကမာၻမွာ အမ်ားဆံုး နုိင္ငံတခုအျဖစ္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္၊
ဒါ့အျပင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ စိတ္ႂကြေဆးထြက္ရွိမႈကလဲ အမ်ားဆံုးနိုင္ငံတခုျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ မူးယစ္ေဆးဝါး ဆိုင္ရာ ေနာက္ဆံုးအစီရင္ခံစာတခုထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အရင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က 1999 ခုႏွစ္ကေန 2009 ခုႏွစ္အထိ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳးိမႈ ပေပ်ာက္ေရးစီမံကိန္းဟာ ေအာင္ျမင္မႈမရွိခဲ့တဲ့အျပင္ 2014 မတုိင္ခင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ကင္းစင္ပေပ်ာက္ရမယ္ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းကိုလဲ 2019 အထိ အစိုးရက ေနာက္ထပ္ ၅ ႏွစ္ထပ္တုိးခဲ့ပါတယ္။
1999 ခုႏွစ္ထဲက ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဘိန္းပေပ်ာက္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေနေပမဲ့ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ ေနရာေတြဟာ ေဝးလံေခါင္ဖ်ားတဲ့ ေနရာေတြျဖစ္ေနတယ္၊ ဘိန္းအစားထုိးသီးႏွံစိုက္ပ်ဳိးတဲ့ စီမံကိန္းေတြေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အခက္အခဲေတြရွိေနတယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ေျပာပါတယ္။
ဘိန္းအစားထုိးစိုက္ပ်ဳိးေရးအစီအစဥ္ေတြကို ပိုၿပီး တုိးျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ကာကြယ္ေရးနဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြကို နိုင္ငံေတြၾကား မွ်ေဝၾကဖုိ႔၊ မူးယစ္ေဆးစြဲေနသူေတြကို ကုသမႈနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ သိရွိေအာင္ ပညာေပးမႈေတြကို ပိုၿပီးလုပ္ေပးဖုိ႔ကိုလဲ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္၊ အာရွေဒသအတြက္ ႀကီးမားတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ တခုျဖစ္ေနတဲ့ တရားမဝင္ မူးယစ္ေဆးဝါးေမွာင္ခိုကူးမႈကို ပူးေပါင္း တိုက္ဖ်က္ၾကဖုိ႔အတြက္ကို ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ Vietnam၊ Laos၊ Cambodia နဲ႔တရုတ္နိုင္ငံက ကတိျပဳ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ စည္းေဝးပြဲကို ၆ နုိင္ငံက ဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြအျပင္ ကုလသမဂၢမူးယစ္ေဆးနဲ႔ ရာဇဝတ္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဌာန တာဝန္ရွိသူေတြလဲ တက္ေရာက္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈနဲ႔ ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈ ကမာၻမွာ အမ်ားဆံုး နုိင္ငံတခုအျဖစ္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္၊
ဒါ့အျပင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ စိတ္ႂကြေဆးထြက္ရွိမႈကလဲ အမ်ားဆံုးနိုင္ငံတခုျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ မူးယစ္ေဆးဝါး ဆိုင္ရာ ေနာက္ဆံုးအစီရင္ခံစာတခုထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အရင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က 1999 ခုႏွစ္ကေန 2009 ခုႏွစ္အထိ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳးိမႈ ပေပ်ာက္ေရးစီမံကိန္းဟာ ေအာင္ျမင္မႈမရွိခဲ့တဲ့အျပင္ 2014 မတုိင္ခင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ကင္းစင္ပေပ်ာက္ရမယ္ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းကိုလဲ 2019 အထိ အစိုးရက ေနာက္ထပ္ ၅ ႏွစ္ထပ္တုိးခဲ့ပါတယ္။
1999 ခုႏွစ္ထဲက ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဘိန္းပေပ်ာက္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေနေပမဲ့ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ ေနရာေတြဟာ ေဝးလံေခါင္ဖ်ားတဲ့ ေနရာေတြျဖစ္ေနတယ္၊ ဘိန္းအစားထုိးသီးႏွံစိုက္ပ်ဳိးတဲ့ စီမံကိန္းေတြေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အခက္အခဲေတြရွိေနတယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ေျပာပါတယ္။
VOA
0 comments:
Post a Comment