အရွည္အားျဖင့္ ၄ ေပနဲ႔ ၅ ေပၾကားမွာ ရွိျပီး အေလးခ်ိန္က ၁၉ ေပါင္ထိ ရွိတာေၾကာင့္ ကမၻာ့အေလးဆံုး ေမြးစာရင္းမွာေတာင္
ရခိုင္ျပည္ပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူေပါင္း ၅ဝဝ ေက်ာ္ ျပစ္ဒဏ္ခ်ခဲ့
ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး လူေပါင္း ၁၂ဝဝ ရာေက်ာ္ကို ဖမ္းဆီးထားၿပီး အဲဒီအထဲကလူ ၅ဝဝ ရာေက်ာ္ကို ျပစ္ဒဏ္ခ်ခဲ့ၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ ရခိုင္အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ေတြက ဒီေန႔ ေျပာပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္ပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူေပါင္း ၅ဝဝ ေက်ာ္ ျပစ္ဒဏ္ခ်ခဲ့
ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး လူေပါင္း ၁၂ဝဝ ရာေက်ာ္ကို ဖမ္းဆီးထားၿပီး အဲဒီအထဲကလူ ၅ဝဝ ရာေက်ာ္ကို ျပစ္ဒဏ္ခ်ခဲ့ၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ ရခိုင္အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ေတြက ဒီေန႔ ေျပာပါတယ္။
တရားရံုးမွ ပုဒ္မ ျပင္ဆင္ စြဲခ်က္တင္လိုက္ျခင္းအား တရားလိုဘက္မွ မေက်နပ္
နံပတ္ျပားျဖဳတ္ထားေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ျဖင့္ အဆိုေတာ္ေဂ်ာက္ဂ်က္ပါဝင္ေသာ ဆယ္ဦးခန္႔မွ လူတစ္ဦး အား ရိုက္ႏွက္သြားျခင္းျခင္းအေပၚ တရားစြဲဆိုထားရာ တရားရံုးမွ ပုဒ္မေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ စြဲခ်က္တင္ လိုက္ျခင္းအား တရားလိုဘက္မွ မေက်နပ္ေၾကာင္း အရိုက္ခံရသူ၏ဖခင္ျဖစ္သူ တရားလို ဦးထြန္းဝင္း က ေျပာၾကားသည္။
အေမရိကန္ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားအား ပစ္ခတ္မည့္ ဒံုက်ည္ခ်ထားၿပီဟု ကင္ဂ်ံဳအမ္ဆို
အေမရိကန္ၿမိဳ႔ႀကီးမ်ားအား ပစ္ခတ္မည့္ ဒံုးက်ည္ခ်ထားၿပီးဟု ကင္ဂ်ံဳအမ္ဆို ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအမ္က
အာဏာရ ႀကံ႕ခိုင္ေရးပါတီ ဥကၠဌ ဦးေရႊမန္း ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုၿပီးေနာက္ ျမန္မာနုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ဘန္ကီမြန္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္
ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္စဥ္မွာ စစ္မွန္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေဖာ္ေဆာင္တာနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြ အားလံုးပါဝင္လာတာကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက မေန႔က ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။
10.9.13
အာဖရိက အေကာင္ၾကီး အဆိပ္ျပင္း ေျမႊေပြး
အရွည္အားျဖင့္ ၄ ေပနဲ႔ ၅ ေပၾကားမွာ ရွိျပီး အေလးခ်ိန္က ၁၉ ေပါင္ထိ ရွိတာေၾကာင့္ ကမၻာ့အေလးဆံုး ေမြးစာရင္းမွာေတာင္
အကယ္ဒမီ ခ်စ္စနိုးဦးႏွင့္ေတြ႕ဆုံျခင္း
အကယ္ဒမီဆုရရွိၿပီးေနာက္ပိုင
ေမး - အကယ္ဒမီရၿပီးေနာက္ပိုင္းဇာတ
ေၿဖ - စနိုး ဇာတ္ကားရိုက္ကူးမႈ နည္း သြားတယ္ဆိုတာက ဟုတ္ပါတယ္။ နည္းသြားတယ္ ဆိုတာကလည္း ရက္ခ်ိန္းကပ္ေနတာေတြက် ေတာ့
ေဒလီဘတ္စ္ကားေပၚမွ မုဒိမ္းမႈတရားခံမ်ားကို ေသဒဏ္ခ်ရန္ အစိုးရေရွ႕ေန မ်ားတိုက္တြန္း
အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ နယူးေဒလီၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ မိန္းကေလး တစ္ဦးကို ဘတ္စ္ကားေပၚတြင္ အုပ္စုဖြဲ႕ မုဒိမ္းက်င့္သည့္ တရားခံမ်ားကို ေသ
က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္ ေတာင္တက္လမ္းတြင္ ေကဘယ္ကားေျပးဆြဲရန္ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေဆြးေႏြး
ခရမ္းပင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး
ေၾကာင္း ကို ေျပာျပမယ္ေနာ္...။ ခရမ္းပင္က သံုးမ်ိဳးေလာက္ရွိတယ္ဗ်...။
-ရုိးရုိးခရမ္းပင္
-ခရမ္းကၽြတ္ပင္
-ခရမ္းကေသာ့ပင္ ဆုိျပီးေပါ့...။
ရုိးရုိးခရမ္းပင္ကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဒသမွာ ေပါပါတယ္...။ အဲဒီ ရိုုးရုိးခရမ္းပင္ ကိုမွ အမ်ိဳးအစားေတြ
ထပ္ခြဲလုိ႔ ရပါတယ္...။ ဆင္စြယ္ပင္(အျဖဴ)၊ ခရမ္းရွည္သီးပင္၊ ခရမ္းသီး အစိမ္းပင္၊ရုိးရုိးအပင္ ဆိုျပီးေပါ့။
၉/၁၁ အေရး အခင္း၌ အသက္ရွင္က်န္သူမ်ား၏ခံစားခ်က္မ်ား ကို သီခ်င္းအျဖစ္သီကံုး
အဆုိပါ အေရးအခင္းေၾကာင့္ ပူေဆြးေသာက ျဖစ္ရမႈမ်ားအား ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အသစ္မ်ား ဖန္တီးေပး ရန္ ရည္ရြယ္၍ အယ္လ္ဘမ္ ေခါင္းစဥ္ကို Here after (song of lost voices) ‘ဟု အမည္ေပးခဲ့ေၾကာင္း
အသက္ ၁၂ ႏွစ္ သုိ႔ေသာ္ စက္ရုပ္ တီထြင္ပညာရွင္
အေပါက္ပြင္႔လို႔ အဆင္သင္႔ဟာကို အေမာက္စြင္႔ျပီး ဘ၀င္မျမင္႔ပါနဲ႔
မာနကေတာ႔ က်သြားမွာပါပဲ။ ဥပမာေလးတစ္ခု ၾကည္႔ရေအာင္။
ဦးဇင္း တျခားတရားေတာ္ေတြမွာေတာ႔ တျခားအေၾကာင္းအရာ
အတြက္ ဥပမာေပးထားတာေပါ႔။ မာနအတြက္ ဥပမာယူမယ္
ဆိုရင္လည္း ရတာပါပဲ။
လက္နက္ သဖြယ္အသုံးျပဳႏုိင္ေတာ့မယ့္ စမတ္ဖုန္း
ကာကြယ္ႏုိင္မယ့္ အေရးေပၚလက္နက္ကိရိယာပါ။ယေန႔
ဘဝမွာ စမတ္ဖုန္းလုိနည္းပညာေတြက လူေတြအတြက္မရွိမျဖစ္ အသုံးျပဳ
လာၾကတဲ့အတြက္ ယခုလုိေရြးခ်ယ္ဖန္တီးလိုက္တ
တရုတ္ေအာက္ကလြတ္ေအာင္ ျမန္မာဘာေတြလုပ္ရမလဲ
တစ္ခ်ိန္က တံခါးပိတ္ထားေသာ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းျဖစ္
ဘားမားဟု လူသိခဲ့ၾကသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၂၀၁၀ျပည့္ႏွစ္မွစ၍ ကမၻာ့ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားထဲမွ
တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္လာႏိုင္သည့္
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားျဖင့္
ေျပာင္းလဲ လာသည္။
ယင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အံ့ဖြယ္ျဖစ္ရပ္မ်ားအတြက္
ေမွ်ာ္လင့္ခ်ီးက်ဴးသံမ်ားၾကားတြင္ အေမရိကန္မူဝါဒကို ဆံုးျဖတ္ဖန္တီးသူမ်ား လြတ္သြားရသည့္
အေရးႀကီးအခ်က္တစ္ခု ရွိခဲ့သည္။
လႊမ္းမိုးႀကီးစိုးေနေသာ
ဆ႒မေျမာက္ အာဏာစက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ႀကဳိးပမ္းေနသည့္ ႏိုင္ငံငါးအလား ျမန္မာႏိုင္ငံက
ရပ္တည္ေနရျခင္းျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးသည္
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္
အလိုအပ္ဆံုးျဖစ္ေနသည္။ တရုတ္ကို မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္ေနရင္းႏွင့္ပင္ အေမရိကန္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ
ေပၚလစီတြင္ ဤအခ်က္ကို အေရးႀကီးဆံုးအဆင့္တြင္ ထားရွိ
သင့္ေပသည္။
လူဦးေရ သန္း(၆၀)ရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
ဗမာလူမ်ဳိးသည္ အမ်ားစုျဖစ္သည္။ ေျမျပန္႔အလယ္ပိုင္းေဒသရွိ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားျဖစ္သည့္ ဗမာမ်ားသည္
အစိုးရ၊ စီးပြားေရးႏွင့္ စစ္တပ္ကို
လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားသူမ်ား
ျဖစ္သည္။ အျခားအထင္ကရလူမ်ဳိးစုမ်ား ကခ်င္က ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ျဖစ္ၿပီး တရုတ္ႏွင့္ နယ္စပ္ခ်င္း
ကပ္လွ်က္ရွိသည္။ ဗုဒၶဘာသာရွမ္းမ်ားကမူ တရုတ္၊လာအိုႏွင့္
ထိုင္းတို႔ႏွင့္
နယ္စပ္ခ်င္းထိစပ္ေနသည္။ ခရစ္ယာန္ ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္သည့္ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားမ်ားက အိႏၵိယနယ္စပ္တြင္ ရွိၿပီး အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ားက ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ႏွင့္
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွင့္ နယ္စပ္ခ်င္းထိဆက္ေနေသာ ေဒသတို႕တြင္ အမ်ားဆံုးေနသည္။
ဗမာ မဟုတ္သူမ်ားက တူညီေသာအခြင့္အေရးအတြက္
ရုန္းကန္ရမွဳမ်ားႏွင့္ ဗမာကိုအတိုက္အခံျပဳမွဳမ်ားသည္ ေခတ္သစ္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္
ျဖစ္ေန၏။ႏွစ္အလိုက္
ရာဇ၀င္ကိုၾကည့္ႏိုင္သည္။
၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ၿဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္မွဳ အၿပီးသတ္ခါနီးေလးတြင္
ဗမာ မဟုတ္ေသာတိုင္းရင္းသားမ်ားကို ျပည္နယ္ အစိုးရ အာဏာရွိသည့္ ျပည္ေထာင္စု စနစ္တည္ေထာင္မည့္အေၾကာင္း
ကတိျပဳခဲ့သည္။ကေနဒါ
(သို႕မဟုတ္) ဆြဒ္ဇာလန္ ကဲ့သို႕စနစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ အာဏာရွိလာခ်ိန္တြင္မူ ဗမာႀကီးစိုးေသာ
အစိုးရျဖစ္လာသည္။ထို႕ေနာက္အက်ိဳး ဆက္အျဖစ္ တိုင္းရင္းသား
လက္နက္ကိုင္မ်ားေပၚထြက္လာသည္။
အခ်ိဳ႕ ယခုအခ်ိန္ထိလည္း ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ ေနဆဲ။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ လႊတ္ေတာ္၌ တန္းတူကိုယ္စားျပဳပါ၀င္ခြင့္အတြက္
ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ညီလာခံ တြင္ ျပဌာန္းေရးတင္သြင္းလာခ်ိန္ ဗမာလႊမ္းမိုးေသာ
စစ္တပ္က
အာဏာသိမ္းခဲ့သည္။၄င္းေနာက္ ႏွစ္(၅၀)ၾကာ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ ဖိႏွိပ္ေသာ၊အက်င့္ပ်က္ေသာ
စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားလက္ေအာက္တြင္ ခ်ဳပ္ကိုင္ခံခဲ့ရၿပီး
၄င္းတို႕၏
နည္းဗ်ဴဟာထဲတြင္ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ မုဒိမ္းက်င့္မွဳမ်ား ႏွင့္ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မွဳမ်ားပါ၀င္ခဲ့သည္။
ရွစ္ေလးလံုးဆႏၵုျပမွဳ စတင္ခဲ့ခ်ိန္တြင္
ဗမာ ႏွင့္ ဗမာမဟုတ္သူမ်ားအားလံုးပါ၀င္ေသာ ဒီမိုကေရစီ လွဳပ္ရွားမွဳ ႀကီးတစ္ႏိုင္ငံလံုးအႏွံ႕ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး
ေခါင္းေဆာင္၏သမီး
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က လွဳပ္ရွားမွဳ၏ ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ေပၚထြက္လာသည္။
၁၉၉၀ တြင္ သူ႕ပါတီကေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အႏိုင္ရခဲ့သည္။စစ္တပ္ကို
ေရြးေကာက္ပဲြရလာဒ္ကို အသိအမွတ္ မျပဳဘဲေနာင္တြင္ The Lady အျဖစ္ လူသိမ်ားလာမည့္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
အားေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားလိုက္ သည္။
အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳမ်ားျဖင့္ တုံ႕ျပန္တိုက္ခိုက္လာသည္။တရုတ္အပါအ၀င္ အာရွႏိုင္ငံ
အားလံုးက ထိုစီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မွဳမ်ားကို လ်စ္လ်ဴရွု ခဲ့ရာက
ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚတရုတ္
ၾသဇာအႀကီးမားဆံုးလႊမ္းမိုး ေစသည့္အေနကို တြန္းပို႕ခဲ့သည္။ယေန႕အခ်ိန္တြင္မူ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
တရုတ္ဆန္႕က်င္ေရးတုံ႕ျပန္မွဳမ်ားေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
"တရုတ္ဟာ အက်င့္ပ်က္ ယုတ္မာလြန္းတယ္"ဟု
ျမန္မာစီးပြားေရးသမားတစ္ဦးက ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာပင္ ထုတ္ေျပာခဲ့ဖူးသည္။ ျမန္မာ့သယံဇာတမ်ားကို
တရုတ္မ်ားရယူပံုမွာ
သူခိုးမ်ားကဲ့သို႕ပင္
ျဖစ္ေနသည္။ ၂၀၁၀တြင္ ျမန္မာက အာဏာခ်ိန္ခြင္လွ်ာ
ထိန္းညွိရန္ လိုလာျပီဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။ ထိုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာက စျပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က
အစျပဳ၍ ႏိုင္ငံေရး
အက်ဥ္းသား
မ်ား အား စတင္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအသစ္
၊ ၎ေနာက္ ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲတို႕ လိုက္ပါလာသည္။ သို႕ေသာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္
စစ္တပ္ကို အရပ္ဘက္က
လႊမ္းမိုးမႈကင္းေနၿပီး
တိုင္းရင္းသားတို႕၏ အခြင့္အေရးကို ထည့္သြင္းထားျခင္း မရွိသည့္ အခ်က္မ်ားကို အေနာက္ႏိုင္ငံ
အင္အားစုအခ်ိဳ႕ကသာ သတိျပဳမိခဲ့ၾကသည္။ အေမရိကန္အစိုးရကလည္း
ဗမာမဟုတ္ေသာ
တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို လစ္လ်ဴရႈခဲ့သည္။
ဥပမာအားျဖင့္
ပင္တဂြန္ က စစ္တပ္အခ်င္းခ်င္းၾကား ဆက္သြယ္ဖလွယ္ေရးကိုစတင္ေနသည္။ထိုစစ္တပ္ သည္ ဗမာႀကီးစိုးထားေသာ
စစ္တပ္ျဖစ္သည္။ စစ္တပ္သည္တိုင္းရင္းသား
အုပ္စုမ်ားအားလံုးကိုထည့္သြင္းမႈ
မရွိမခ်င္း ျမန္မာသည္ ေအာင္ျမင္ေသာ ၊ ျပည့္စံုေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခုအျဖစ္သို႕ ေရာက္မလာႏို္င္ပါ။
အလားတူပင္ သမၼတ အိုဘားမားႏွင့္
ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး
ဟီလာရီကလင္တန္တို႕ ျပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ သြားေရာက္ လည္ပတ္စဥ္က
ဗမာမဟုတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္
ေတြ႕ဆံုခဲ့ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ႀကီးမားေသာ
အခြင့္အေရး ဆံုးရံႈးမႈ တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။
(မွတ္ခ်က္
- အိုဘားမား၏ ေျခာက္နာရီၾကာ ျမန္မာခရီးစဥ္တြင္ အလႊာေပါင္းစံုမွ ထင္ရွားသူမ်ားႏွင့္
ေတြ႕ဆံုရာ၌ SNLD ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦး ၊ ကရင္အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕မွ ေဒၚဆူဆန္လွလွစိုး ၊
ကခ်င္အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕မွ
ေဒၚေမစံပယ္ျဖဴ တို႕ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ဟီလာရီ ကလင္တန္ ၏ ခရီးစဥ္တြင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္
သီးသန္႕ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ - အယ္ဒီတာ )
တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္
ျမန္မာႏွင့္ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လုပ္ကိုင္ေသာ အေမရိကန္ စီးပြားေရးအဖြဲ႔မ်ားကို
တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရန္
တြန္းအားေပးမႈမ်ား
မေတြ႔ရပါ။ သူတို႔ကို ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈအခြင့္အေရးကို ေလးစားရန္၊ ဗမာမ်ားက
ပိုင္ဆိုင္သည္ဟူေသာ ေျပာဆိုခ်က္၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ ခိုမေနေအာင္
တိုက္တြန္းမႈမ်ား
လုပ္သင့္သည္။ အထူးသျဖင့္ ေျမယာမ်ားကို ရယူေသာအခါ မွ်မွ်တတ နစ္နာေၾကးေပးမႈ ရွိ/မရွိ
ေသခ်ာေအာင္ စိစစ္ေစသင့္သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္လက
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ားအၾကား လြတ္လပ္ေသာနယ္ေျမဟု စီစဥ္သူမ်ားက ေခၚဆိုသည့္ ေနရာတြင္
ညီလာခံ က်င္းပခဲ့သည္။ ညီလာခံအၿပီးတြင္ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပံု
အေျခခံဥပေဒကို
တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွ အဖြဲ႔ အစည္းမ်ား ပါ၀င္ေရးဆြဲမည့္ ဖြဲ႔စည္းပံု ႏွင့္ အစားထိုးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ား၏
ပန္းတိုင္မွာ ကာလရွည္ၾကာ ကတိျပဳထားေသာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ႏိုင္ငံကို ထူေထာင္ရန္ႏွင့္ ဗဟိုအစိုးရ
ကို ျပည္ေထာင္စုအေျခခံမူမ်ားျဖင့္
ပါ၀င္ဖြဲ႔စည္းရန္၊
စစ္တပ္ကို တိုင္းရင္းသားအားလံုး ပါ၀င္သည့္ တပ္အျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းရန္၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၊
ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုမ်ားႏွင့္ အစိုးရတို႔အၾကား
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးရာတြင္
ၾကားေန ေဒသ တစ္ခုကိုေရြးၿပီး ႏိုင္ငံတကာေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားေရွ႕တြင္ ျပဳလုပ္ရန္
စသည္တုိ႔ ပါ၀င္သည္။
ယခုအခ်ိန္သည္
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ ျမန္မာဖြံ႔ၿဖိဳးမႈတြင္ အေသအခ်ာ ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီး ပါ၀င္သင့္သည့္
အခ်ိန္ ျဖစ္ေနၿပီ။ အေမရိကန္သံတမန္မ်ားကို
ဗမာထိပ္သီးမ်ားကို
တိုင္းရင္းသားအေရးကို အေလးအနက္ထား ကိုင္တြယ္ရန္ တြန္းအား ေပးသင့္ေနၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈတို႔တြင္
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမရွိဘဲ
ျမန္မာကို တရုတ္ ႏိုင္ငံကို ဆြဲထုတ္၍ မရႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေျပာသင့္ေနၿပီ။
၎တို႔ျပည္သူမ်ားအေပၚရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မွဳမ်ား
က်ဴးလြန္သည့္
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ႏွင့္အေနာက္ႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ားက ဆက္လက္၍ ဆက္ဆံေနမည္ မဟုတ္ပါ။ ျပည္တြင္းစစ္မ်ား
မၿငိမ္သက္မွဳမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဆက္လက္ၿပီးအားအင္
ခ်ည့္နဲ႕ေနေစမည္လည္းျဖစ္သည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ အေနာက္ကုမၸဏီ၀င္ေရာက္ရင္းႏွီးျမွပ္ျခင္းတစ္ခုတည္းျဖင့္
တရုတ္၏စီးပြားေရးအာဏာ ကိုေလ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္းကိုလည္း ၀ါရွင္တန္အေနျဖင့္
ရွင္းလင္းသိသာရန္
လိုအပ္ေပသည္။တိုင္းရင္းသား မ်ားအင္ႏွင့္ အားႏွင့္ အေရးႀကီးသည့္ စီးပြားေရးအခန္း က႑မ်ားတြင္
ပါ၀င္လာမွဳကို အေမရိကန္ကႀကိဳဆိုသင့္သည္။ လက္ရွိတြင္
သူတို႕ထဲက
အမ်ားအျပားကို အေမရိကန္က လိုလိုလားလားဆက္ဆံမွဳ မရွိပါ။
ဥပမာအားျဖင့္အေမရိကန္ ႏို္င္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက
လူပုဂၢိဳလ္ ႏွင့္ ကုမၸဏီ(၁၀၀)ခန္႕ကို နာမည္ပ်က္စာရင္း သြင္းၿပီး ယခင္အာဏာရွင္ အစိုးရႏွင့္
ပူးေပါင္းခဲ့ၾကသူ ခရိုနီမ်ားဟု
သတ္မွတ္သည္။အခ်ိဳ႕မွာ
အမွန္တကယ္ပင္ ဘိန္းျဖဴ ကုန္ကူးသူမ်ား ႏွင့္ လူကုန္ကူးသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။သို႕ေသာ္အခ်ိဳ႕မွာ
တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရးကို လံုး၀ခ်ဳပ္ကိုင္ထားခဲ့ ေသာအစိုးရ
ႏွင့္စီးပြားေရး
ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္ခဲ့သူမ်ားသာျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ထိပ္တန္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္
ဦးေတဇသည္ ဟိုတယ္မ်ား၊ေလယာဥ္မ်ား၊သတၳဳတြင္းမ်ား၊စိုက္ ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္သူ
ဗမာတစ္ဦးျဖစ္သည္။ျမန္မာႏိုင္ငံ၏
ပထမဆံုး
ဘီလီယံနာဟု ေခၚၾကၿပီး လူေပါင္း(၄၀၀၀၀)ကို အလုပ္ခန္႕ထားလုပ္ကိုင္ေစသည္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို
နာမည္ပ်က္စာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္ ၿပီးသည့္ေနာက္
ယင္းစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္
စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ ဦးေတဇ လို၊ ဦးေဇာ္ေဇာ္ လို၊ က်န္စီးပြားေရး သမားလိုသူမ်ားကို
နာမည္ပ်က္စာရင္းထဲ ဆက္လက္ထားရွိျခင္း၊ ၎တို႔ႏွင့္
တြဲဖက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ျခင္း
စသည္တုိ႔မွာ သိပ္အဓိပၸါယ္မရွိလွပါ။
အေနာက္အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈမွာ ျမန္မာကို တရုတ္မွ
ခြဲထုတ္ႏိုင္ျခင္း ပါဝင္သည္။ ကမၻာတြင္ အေရးႀကီး လွသည့္၊ အေရးပါလွသည့္၊ ဗ်ဴဟာက်သည့္
ေနရာတြင္ရွိေသာ
ျမန္မာသည္
အထီးက်န္ အပယ္ခံအဆင့္မွ ႏိုင္ငံတကာ က တိုင္းျပည္၏ အေျခခံအေဆာက္အအံုတြင္ ဝင္ေရာက္ရင္းႏီွးႏိုင္သည့္
အဆင့္သို႔ ေရာက္လာသည္။ ႏွစ္အနည္းငယ္
အတြင္း
ျမန္မာသည္ တရုတ္ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ က်န္ကမၻာ့ေနရာမ်ားသို႔ ဆက္သြယ္ကူးသန္းႏိုင္ေသာ ကုန္စည္
လမ္းေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္လာႏုိင္သည္။ မလကၠာေရလက္ၾကားႏွင့္
စကၤာပူတုိ႔ကို
ကုန္းလမ္းမွသြားလာႏိုင္ရန္ လမ္းဖြင့္ေပးႏုိင္ၿပီး ေရလက္ၾကား၏ ပင္လယ္ဓားျပမ်ား ျပည့္ႏွက္ေနေသာ
အေရွ႕ဘက္ကမ္းကို ေရွာင္ရွားႏုိင္ၾကမည္ ဆုိလွ်င္လည္း သူတို႔အတြက္
အလြန္ပင္
အေရးပါလွေပမည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနအထားသည္ လြန္ခဲ့ေသာ(၂၅)ႏွစ္ခန္႔က
ေတာင္အာဖရိက အေနအထားႏွင့္ အလားသ႑ာန္ တူေပသည္။ ယေန႔ေတာင္အာဖရိကသည္
ၿငိမ္းခ်မ္းမႈမ်ား
ရရွိေနေပသည္။ ယင္းအတြက္ အဓိကေသာ့ခ်က္မွာ ၿပဳိင္ဘက္ လူမ်ားစုအၾကား အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး
လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံ၏ အဓိကစီးပြားေရး
လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကိုဆက္လက္ထားရွိလုုပ္ကိုင္ေစျခင္းဟူသည့္လက္ေတြ႕က်သည့္ပကတိအေျခအေနကိုလက္ခံျခင္းျဖစ္သည္။၎တုိ႔ကိုေအာင္ျမင္စြာေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏုိင္ခဲ့သူေတာင္အာဖရိကေခါင္းေဆာင္
နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား၏က်န္းမာေရးအတြက္ယခုအခ်ိန္တြင္တစ္ကမၻာလံုးက
ဆုေတာင္းေပးေနၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထိပ္သီးမ်ားကလည္း မန္ဒဲလား ၏ ေအာင္ျမင္မႈကို အတုယူသင့္လွေပသည္။
အလားတူပင္
အေမရိကန္မူဝါဒခ်မွတ္သူမ်ားကလည္း အတုယူသင့္ပါသည္။ (ေဆာင္းပါရွင္ စတန္ေလဂိုက္စ္ သည္
BENS ကို တည္ေထာင္သူျဖစ္ၿပီး သတၱဳတြင္းထုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီ
ဥကၠ႒လည္း
ျဖစ္သည္။ ဝါရွင္တန္အေျခစိုက္ BENS သည္ စီးပြားေရးအႀကံေပးအဖြဲ႕ျဖစ္ကာ အေမရိကန္အစိုးရ၏
ႏုိင္ငံေတာ္ လံုၿခဳံေရးအတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာမ်ားကိုေလ့လာ
သံုးသပ္
အႀကံျပဳေနသည္။
ဤေဆာင္းပါးကို Forbes မဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ခင္ေမေဇာ္ (ဝါရွင္တန္ဒီစီ)
ဘာသာျပန္ဆိုသည္။ ေဆာင္းပါးအေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ စတန္ေလဂိုက္စ္၏
အာေဘာ္သာ
ျဖစ္ပါသည္)
Credit: 7Day News
Source:
What Myanmar Must Do To Free Itself
Of China
By Stanley Weiss
Once a closed
society, Myanmar, previously known as Burma, has emerged since 2010 as one of
the world’s democratic hopes. But amidst the euphoria surrounding a seemingly
miraculous transformation, American policy makers have missed one essential
fact: Myanmar functions as at least five countries struggling to escape
overlordship of a sixth. National reconciliation is Myanmar’s greatest need and
should be, with an eye toward China, America’s Myanmar policy’s highest
priority.
Ethnic Baman or
Burmans make up the majority of the country’s 60 million people. Buddhists of
the central lowlands, Burmans dominate the government, economy and army. Other
significant ethnic groups include the Kachin (who are Christians) bordering
China; the Shan (Buddhists) bordering China, Laos and Thailand; the Karen
(Christians and Buddhists) bordering Thailand; the Chin (Christians and
Buddhists) bordering India; and Muslims bordering the Bay of Bengal and
Bangladesh.
The struggle of
non-Burmans for an equal place in the country and the opposition of ethnic
Burmans is the story of modern Myanmar. Here is the chronology.
In 1947, just
before British rule ended, non-Burmans were promised a federal system with
strong provincial governments, much like Canada or Switzerland. Once in power,
the Burman-dominated state reneged. Armed rebellions, some still ongoing,
followed.
In 1962, with a
constitutional convention poised to institute equal representation in a
national assembly, the Burman-dominated army staged a coup. For the next fifty
years, Myanmar stagnated under brutal, repressive and corrupt generals whose
tactics included mass rape and ethnic cleansing.
Beginning with the
so-called 8888 (for August 8, 1988) strikes and demonstrations that included
both Burmans and non-Burmans, a pro-democracy movement arose across the
country. Aung San Suu Kyi, daughter of the country’s founding hero, emerged as
its leader.
In 1990, her party
won a new round of elections. The military nullified the vote and placed The
Lady, as she came to be known, under house arrest. The West retaliated with
economic sanctions. China, indeed all Asian countries, ignored the
sanctions, leading to the rise of China as a major influence in Myanmar — and a
later reaction against China that is the shaping force in the country today.
“China is corrupt
and rotten to the core,” one Myanmar businessman told me earlier this year. The
Chinese have taken Myanmar’s resources on terms approaching theft. By 2010,
Myanmar’s rulers were convinced that they needed an offsetting great-power
relationship. So beginning with Aung San Suu Kyi in November that year, they
began freeing political prisoners. A new constitution followed, as did
multi-party elections early last year. But few in the West noticed that the
constitution left the military free of civilian control and did not mention
ethnic group rights. Instead, the U.S. government ignored the non-Burman ethnic
groups.
For example, the
Pentagon established military to military exchanges with the Burman-dominated
army. Yet unless and until the military includes all ethnic groups, Myanmar can
never be a viable nation. Similarly, when President Barack Obama and
Secretary of State Hillary Clinton visited Myanmar in the past two years,
neither met with members of the non-Burman leadership, a major lost
opportunity.
Meanwhile, U.S.
corporations doing business in Myanmar have not been encouraged to engage with
non-Burman ethnic leaders. They should be pressed to respect the property
rights of local people, not hide behind Burman claims of eminent domain. In
particular, they should make sure that just compensation is given when land is
taken.
In the past month,
a conference among many of the country’s ethnic groups convened in what
organizers called “the liberated area.” The conference’s closing
statement called for replacing the current constitution with one that a broad
cross section of national groups would draft. The non-Burmans’ goals
included establishing the long promised federated state and a national government
that incorporated federal principals, a defense force made up of all
ethnicities and a peace negotiation among “the ethnic forces, the democratic
forces and the government” to be held in a neutral place in the presence of
international observers.
It is time for the
United States to play a more informed role in Myanmar’s development.
American diplomats should encourage the Burman elite to engage seriously with
the ethnicities. They should impress upon the Burman leadership that it
will be all but impossible to achieve the great goal of pulling away from China
without political and humanitarian reform. Western governments will not remain
engaged with a country that commits atrocities against its own peoples.
Internal strife will keep Myanmar in a perpetual state of weakness.
Meanwhile,
Washington needs to realize that reducing China’s economic hold on the country
will require more than encouraging western corporations to invest. The United
States should welcome the role of strong indigenous economic players. At the
moment, it treats many of them with hostility.
For example, in
Myanmar, the State Department has blacklisted about 100 individuals and
companies it considers “cronies” of the old regime. Some are truly bad actors:
heroin dealers and human traffickers. Others are only guilty of doing business
with their country’s government when it exercised absolute control over the
economy.
One of Myanmar’s
leading businessmen is Tay Za, a Burman with hotel, aviation, mining and
agricultural operations. Called the country’s first billionaire, he employs
about 40,000 people. What sense does it make to keep this man on the blacklist
after we have struck from that same blacklist the military figures with whom he
did business?
Consider our 19th
Century Robber Barons. What would Americans have thought if foreign governments
had declared them beyond the worldwide pale? How can we preach reconciliation
in Myanmar when we show no willingness to reconcile with Tay Za, his brother
crony Zaw Zaw and others who are similarly clean?
For the West, much
rides on the success of Myanmar’s move away from China. Occupying one of the
world’s most strategically significant locations, the end of Myanmar’s pariah
status is making possible previously inconceivable international investment in
the country’s infrastructure. Within a few years, Myanmar could become a
thriving cargo corridor linking southern China and, via new roads and upgraded
ports, the rest of the world. Equally significant, it could provide an overland
alternative to the Straits of Malacca and Singapore, allowing shippers to
by-pass the Straits’ pirate-infested eastern approaches. Its oil and gas and
other mineral potential is just beginning to be developed.
Myanmar’s challenge
is similar to South Africa’s a quarter century ago. Today South Africa is at
peace with itself. The key was reconciliation among rival racial groups and a
large dose of realism about keeping the nation’s major economic players
engaged. The world prays for the return to full health of the father of that
achievement – Nelson Mandela – as he convalesces in a Pretoria hospital.
Myanmar’s Burman elite might ponder the lesson of Mandela’s triumph. America’s
policy makers should as well.
Stanley Weiss, a
global mining executive and founder of Washington-based BENS, has been widely
published on domestic and international issues for four decades.
Subscribe to:
Posts (Atom)
