- အေမေန႔ (Mother Day)သည္ ကမၻာေပၚရွိ အေမအားလုံးကုိ ဂုဏ္ျပဳေသာေန႔အျဖစ္
ႏွစ္စဥ္ ေမလ ဒုတိယပတ္၊ တနဂၤေႏြေန႔ကို “အေမေန႔”ဟု ႏုိင္ငံအမ်ားစုက သတ္မွတ္ ၾကပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေမေန႔ကို ႏွစ္စဥ္ ျပာသိုလျပည့္ေန႔၌ က်င္းပျပဳလုပ္ၿပီး
အေမ႔ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ားကုိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိ ၾကသည္။ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္း
အလုိက္ မတူညီေသာ ရက္မ်ားတြင္ အေမေန့ကုိ က်င္းပၾကပါသည္။
- ေရွးေဟာင္း ဂရိေရာမေခတ္မွ စတင္၍ ဒီေန႔ေခတ္အထိ အေမေေန႔ကုိက်င္းပေနၾက
ဆဲျဖစ္ပါသည္။ ေနာင္တြင္လဲ အေမ့ေက်းဇူး ထုတ္ေဖာ္သည့္ေန႔ကုိ ဆက္လက္က်င္းပ
ေနၾကအုံးမွာ မလဲြေပ။ Officially အေမေန႔ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့သူမွာ အေမရိကန္နုိင္ငံသူ Juila Ward Home (1819-1910)ျဖစ္သည္။ သူမသည္ ေက်ာ္ၾကား
သာ စာေရးဆရာမၾကီးတစ္ဦးျဖစ္ျပီး အေမေန႔ျဖစ္ေျမာက္ရန္ ကေလာင္စြမ္းႏွင့္ ၾကိဳး ပမ္းခဲ့သူျဖစ္သည္။
- အေမေန႔ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့သူ Juila Ward Home သမီး Anna Jarvis က
အေမ႔ အိပ္ မက္ကုိ ဆက္လက္ျပီး ရွင္သန္ေစခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး သူမဟာလဲ မေမ့သင့္ေသာ
ေက်းဇူးရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ Juil Ward Home ႏွင့္ Anna Jarvisတုိ႔၏ ၾကိဳးပမ္းမွဳ မ်ားေၾကာင့္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ကမၻာႏွင့္ အ၀ွမ္း အေမေန႔က်င္းပေနခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါသည္။
- အဂၤလန္နုိင္ငံတြင္ မယ္ေတာ္မယ္ရီကုိ ဂုဏ္ျပဳသည့္အေန႔ႏွင့္ က်င္းပေလ့ရွိသည္။ ထို
ေန႔မွာ အေမအားလုံးသည္ တူညီ၀တ္စုံမ်ားကုိ ၀တ္ဆင္ျပီး အခမ္းအနားက်င္းပေသာ
ေနရာကုိ ေရာက္လာေသာအခါ သားသမီးမ်ားက အေမမ်ား၏ေက်းဇူးကုိ ထုတ္ေဖာ္
ေျပာဆုိၾကပါသည္။
-----------------------------------------------------------------
“အေမေန႔ ျဖစ္ေပၚလာပံု”
•••••••••••••••••••••••••••
- ျမန္မာျပည္တြင္ စာေရးဆရာ ဒါရုိက္တာ ဦးသုခ၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မွဳေၾကာင့္ ျပာသုိလ္
လျပည့္ေန႔ကုိ အေမေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္နုိင္ခဲ့ျပီး
ျမန္မာ့ျပကၡဒိန္တြင္ ျပာသုိလ္လျပည့္အေမ့ေန႔
အျဖစ္ ကမၺည္းတင္နုိင္ခဲ့ေပသည္။
- ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ႔အရ အေမကုိ ဘုရားႏွင့္
တစ္ဂုိဏ္းတည္းထားျပီး
“မာတာပိတုဂုေဏာအနေႏၲာ”ဆုိျပီး ပူေဇာ္ခဲ့
အရုိအေသ ေပးခဲ့ၾကသည္။
- ဆရာၾကီး ဦးသုခက Officially ျဖစ္ေအာင္
ၾကိဳးပမ္းေပးသူ ျဖစ္ပါသည္။
၁၉၉၅ - ခု ႏွစ္၊ ျပာသုိလ္လျပည့္ေန႔၌
စာေရးဆရာ ဦးသုခ၏ တိုက္တြန္းေျပာျပခ်က္အရ
မႏၲေလးတြင္ အေမေန႔ကို ပထမဦးဆံုးစတင္၍
က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ မိဘေက်းဇူးဆပ္
နည္း စသည့္ ဗဟုသုတပညာေပးမ်ားေဟာေျပာျခင္းျဖင္႔ ေခတ္လူငယ္မ်ားအား အသိ ပညာဗဟုသုတ
တုိးပြားေစလုိသည့္ ဆႏၵျဖင္႔ စတင္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
--ေဇယ်တု 06:12, 12 ဇန္နဝါရီ 2010 (UTC)
----------------------------------------------
“အေမ - Mother”
•••••••••••••••••
- အဂၤလိပ္ေတြ သံုးတဲ့ "Mother" ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ
ပါဠိမွာ"မာတာ" လို႔ သံုးေၾကာင္း တင္ျပၿပီးပါၿပီ။
ေနာက္ဆက္ၿပီး တင္ျပခ်င္ေသးတာက
- mom, mommy ကို ေျမာက္အေမရိက ႏိုင္ငံ အမ်ားစု (အထူးသျဖင့္အေမရိကန္ျပည္
ေထာင္စု) မွာ သံုးပါတယ္။ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ West Midlands မွာလည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးတာ ေတြ႕ရတယ္။
+ mum, mummy ကို ၿဗိတိန္၊ နယ္သာလန္၊ ၾသစေတးလ် နဲ႔ နယူးဇီလန္ ႏိုင္ငံေတြ
မွာ သံုးပါတယ္။ Ma, Mam, Mammy ကို အိုင္ယာလန္ ႏိုင္ငံမွာ သံုးၿပီး ၿဗိတိန္နဲ႔ အေမ ရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာလည္း ရံဖန္ရံခါ သံုးေလ့ ရွိပါတယ္။ Maa, Amaa, Maataa ကို
အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမွာ သံုးပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တခ်ဳိ႕ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြမွာ သံုးတာေတြ႕ရပါတယ္။ Mama ကို ႏုိင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သံုးၿပီး အ
ထူးသျဖင့္ စပိန္ ကိုလိုနီက်ေရာက္ဖူးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ အမ်ားဆံုး သံုးပါတယ္။
+ တျခား ဘာသာစကားေတြမွာလည္း အသံထြက္ တူတာ၊ ဆင္တူတာေတြ ရွိပါေသးတယ္။
mama ကို ပိုလန္ နဲ႔ ဆလိုဗက္ကီးယား ႏုိင္ငံေတြမွာ သံုးတယ္။
māma ကို တ႐ုတ္ဘာသာစကားမွာ သံုးတယ္။
máma ကို ခ်က္ႏိုင္ငံမွာ သံုးတယ္။
maman ကို ျပင္သစ္နဲ႔ ပါရွန္း ဘာသာစကားမွာ သံုးတယ္။
mamma ကို အီတလီႏိုင္ငံမွာ သံုးပါတယ္။
mãe ကိုေတာ့ ေပၚတူဂီေတြ သံုးတယ္။
Ami ကို ပန္ဂ်က္ ဘာသာစကားမွာ သံုးပါတယ္။
mama ကို ဆြာဟီလီ ဘာသာစကားမွာ သံုးပါတယ္။
eema (אמא) ကို ဟီဘ႐ူး ဘာသာစကားမွာ သံုးပါတယ္။
umma (엄마) ကိုေတာ့ ကိုရီးယား ဘာသာစကားမွာ သံုးပါတယ္။
Mama ကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ အဂၤလိပ္ေတြဆီက ငွားရမ္း သံုးစြဲပါတယ္။
ေတာင္အာရွ တစ္ေက်ာမွာ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ႏိုင္ငံေတြမွာ အေမကို
amma (သို႔) oma (သို႔) ammi (သို႔) ummi တို႔အျပင္ တျခား သံတူေၾကာင္းကြဲ
ေခၚေဝၚၾကတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။
--------------------
စုစည္း တင္ျပသူ - (“ေဌး”သာမေဏေက်ာ္ဆရာေတာ္
Young Buddhist's Association
0 comments:
Post a Comment