ေရပန္းမစားေသာ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ား

၆.၃.၂၀၁၄၊ ၾကာသပေတးေန႔

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံႀကီးတခုျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ခံစားခ်က္၊ ဘဝအေျခအေန မ်ားကို စာနာေထာက္ထားမႈ မျပခဲ့ဘဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တ႐ုတ္အက်ိဳးစီးပြားကိုသာ အဓိကထားေသာမူဝါဒျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရ အဆက္ဆက္ကို ဆက္ဆံခဲ့သည္။ မိမိအက်ိဳးစီပြားကိုသာ ဦးထိပ္ထားေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ မူဝါဒေၾကာင့္ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္မွ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအသြင္ေျပာင္းလဲလာခ်ိန္၊ ယခင္ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနထက္ ပိုမိုပြင့္လင္းလြတ္လပ္လာခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားက ႏိုင္ငံတြင္းလုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိေသာ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ားကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္လာၾကသည္။
တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအစ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ ဦးေဆာင္ေသာ အာဏာရွင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ သည္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား အလံုးအရင္း အရွိန္အဟုန္ ျဖင့္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ျပဳလုပ္ရာတြင္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ နည္းပညာမ်ားစြာ ရရွိႏိုင္ ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ျခင္းမျပဳဘဲ ျမန္မာ့သဘာဝ သယံဇာတကိုသာထုတ္ယူသံုးစြဲသည့္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ တူးေဖာ္ေရး၊ ေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း၊ သတၲဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းကဲ့သို႔ ေသာ ျမန္မာျပည္သူလူထု ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အေထာက္အကူမျပဳသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္သာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ ရာတြင္ မမွန္ကန္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားကို အသံုးျပဳ ခဲ့ၿပီး အထူးသျဖင့္ အာဏာရွိ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား ႏွင့္ ၄င္းတို႔ႏွင့္ နီးစပ္ေသာ ကုမၸဏီမ်ားကို ခ်ဥ္းကပ္ကာ ျခစားမႈ၊ လာဘ္ေပးမႈက်ဴးလြန္၍ စီမံကိန္း လုပ္ကိုင္ခြင့္မ်ား ရယူခဲ့သည္။ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳး ေဖာက္မႈ၊ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ဖိႏွိပ္မႈ မ်ားေၾကာင့္ အေမရိကန္၊ ဥေရာပအပါအဝင္ အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီး ပိတ္ဆို႔ခံရၿပီး အထီးက်န္ဆန္ ေသာ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို တ႐ုတ္အစိုးရက ေဆြမ်ိဳး ေပါက္ေဖာ္ဟု ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းဆက္ဆံခဲ့သည္။
စစ္အစိုးရ၏ ဥပေဒမဲ့ လုပ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ ညီလာခံတြင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရကိုအေရး ယူရန္ ႀကိဳးစားခဲ့စဥ္ တ႐ုတ္အစိုးရက ဗီတိုအာဏာ သံုးၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရကို အကြယ္အကာေပးခဲ့ သည္။ ရလဒ္အေနျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ယွဥ္ၿပိဳင္ သူမရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စီမံကိန္းမ်ားစြာ လုပ္ခြင့္ရ သြားခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္သူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ မုန္း တီးေနေသာ စစ္အစိုးရကို ကာကြယ္ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားတြင္ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေသာ စိတ္ဓာတ္ မ်ား စတင္ကိန္းေအာင္းခဲ့သည္ကို တ႐ုတ္အစိုးရ သတိမျပဳဘဲ လ်စ္လ်ဴ႐ႈခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ေႏြဦးႏွင့္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွစ၍ သဘာဝ သယံဇာတတူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရး စီမံကိန္း မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခဲ့ရာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၃၁ ရက္ေန႔အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာ စီမံကိန္း ၅၆ ခုရွိၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတန္ဖိုး စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၄၂၂၇ ဒသမ ၅၉၉ ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စုစုေပါင္းတန္ဖိုး အေမရိ ကန္ေဒၚလာ ၄၅၂၃၇ ဒသမ ၈၃၀ ရွိရာ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈသည္ စုစုေပါင္း ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၏ ၃၁ ဒသမ ၃၉ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ားဆံုးရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေသာ ႏိုင္ငံ အျဖစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ရပ္တည္လ်က္ရွိသည္။
ယခင္စစ္အာဏာရွင္ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မွဴးႀကီးသန္းေရႊက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ ႏိုင္ငံ ေတာ္ ေအးခ်မ္း သာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ ကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအရ ျဖစ္ေပၚ လာေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရထံ အာဏာ လႊဲေျပာင္းလိုက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ့ေႏြဦး စတင္ခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ေႏြဦးစတင္သည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာ စီမံကိန္းတခုျဖစ္ သည့္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား စတင္ေပၚေပါက္လာသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ျမန္မာ ျပည္သူမ်ားကို စာနာေထာက္ထားမႈ ကင္းမဲ့ခဲ့မႈႏွင့္ ျမန္မာျပည္သူတို႔၏ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ မဆံုး႐ံႈး လိုေသာ စိတ္တို႔ေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ျမန္မာ ျပည္သူမ်ားက ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းေပးရန္ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ စတင္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾက သည္။ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီး၂၀ဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းအတြက ္အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၆ ဘီလီယံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည္ ျဖစ္ၿပီး ေမခ၊ ေမလိခ ျမစ္မ်ားေပၚရွိ ေရကာတာ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာဘီလီယံ ၂၀ အထိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည္ဟု သိရွိရသည္။ ျမစ္ဆံု စီမံကိန္း ၿပီးစီးပါက လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မီဂါဝပ္ ၆၀ဝ၀ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး ထုတ္လုပ္ရရွိေသာ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ရရွိမည့္ စီမံကိန္းျဖစ္သည္။
ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းေရး လႈပ္ရွားမႈတြင္ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သမၼတအႀကံေပးေဒါက္တာ ဦးျမင့္ စသည့္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွအစ အရပ္သား ျပည္သူမ်ားအဆံုး လူမႈနယ္ပယ္ေပါင္းစံုက ျမစ္ဆု စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းေရး ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုလာၾကသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ၄င္း၏ သမၼတ သက္တမ္းအတြင္း လံုးဝေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳဘဲ ရပ္ဆိုင္းထားရန္ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာ တ႐ုတ္ CPI(China Power Investment)၊ ျမန္မာအစိုးရ လွ်ပ္ စစ္ဝန္ႀကီးဌာန၊ ေအးရွားေဝါလ္ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း လံုးဝရပ္ ဆိုင္းသြားခဲ့သည္။ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းလိုက္ ေသာသမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ႏိုင္ငံ တကာတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသူအျဖစ္ နာမည္ရ လာၿပီး ျပည္သူအမ်ားစု၏ ယံုၾကည္မႈကို စတင္ရရွိခဲ့ သည္။ တ႐ုတ္ CPI ကုမၸဏီက ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းျပန္ လည္စတင္ႏိုင္ေရး ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရွိေသာ္လည္း ေဒသခံကခ်င္ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ျပည္သူအမ်ားစုက CPI ကုမၸဏီအေပၚယံုၾကည္မႈ ေပ်ာက္ဆံုးေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ရပ္ထားသည့္အတြက္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ ဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္ေစေၾကာင္း၊ စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းလိုက္ျခင္းသည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားကို ေၾကာက္ရြံ႕သည့္အတြက္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယခင္အာဏာရွင္ ဝန္ႀကီးေဟာင္းတခ်ိဳ႕က ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ဆိုလာၾကေသာ္လည္း ျပည္သူအမ်ားစုက ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ျပန္လည္စတင္ရန္ လုပ္ေဆာင္မႈ မွန္သမွ်ကို ခါးသီးစြာ ဆန္႔က်င္ၾကသည္။
ဇန္နဝါရီလ ၃ ရက္ေန႔တြင္ တ႐ုတ္အစိုးရ၏ People’s Daily သတင္းစာက ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ျပန္စရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းရပ္ ဆိုင္းေရးသည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ သမၼတသက္ တမ္းကာလအတြင္း၌သာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တ႐ုတ္က ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထား ေနျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိသည့္ အစိုးရလက္ထက္ အတြင္း သေဘာတူလုပ္ ေဆာင္ခ်က္ျဖစ္၍ ျမန္မာ ျပည္သူမ်ားက လက္ခံျခင္းမရွိေပ။ တဖက္တြင္ လည္း ဤကဲ့သို႔ေသာ တရားဝင္သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ကို ေဖာက္ဖ်က္ရပ္ဆိုင္းလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ႏိုင္ငံရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ဥပေဒအရ အကာအကြယ္ ေပးမႈအေပၚ သံသယရွိလာႏိုင္သည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အတြင္းက ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔ၾကားတြင္လည္း ျမစ္ဆံုႏွင့္အလားတူ ကိစၥမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း Asia Times တြင္ ေဆာင္းပါးရွင္ Yun Sun ကေရးသားခဲ့သည္။ တ႐ုတ္အစိုးရ ေဖာက္လုပ္မည့္ ေျမာက္ပိုင္း ရထားလမ္းေဖာက္ လုပ္ေရး စီမံကိန္းတြင္ ဂလိုရီယာ မာကာပါဂယ္ အာ႐ိုယို အစိုးရလက္ထက္က လာဘ္စားမႈမ်ားရွိ သျဖင့္ အကြီႏိုအစိုးရက စီမံကိန္းကို ပယ္ဖ်က္ခဲ့ဖူး သည္။ သို႔ေသာ္ ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရက တ႐ုတ္ပို႔ကုန္ သြင္းကုန္ကုမၸဏီသို႔ အဆိုင္းေလးဆိုင္း ခြဲကာ ေဒၚလာ ၁၈၅ သန္းျပန္အမ္းခဲ့သည္။ ကိုယ္စီအက်ိဳး စီးပြားႏွင့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ဆက္ဆံေရးတို႔ အတြက္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာတို႔သည္ ျမစ္ဆံုေရးတြင္ အမွန္ တရားကို ရင္ဆိုင္ရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္ဟု ေဆာင္း ပါးရွင္ Yun Sun က ေထာက္ျပထားသည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္စီမံကိန္း
သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ျပည္သူ အမ်ားစု အံုျြကဆန္႔က်င္ၾကေသာ ဒုတိယေျမာက္ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမွာ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မံုရြာခ႐ိုင္၊ ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္ရွိ လက္ပံေတာင္း ေတာင္ေၾကး နီစီမံကိန္းျဖစ္ၿပီး လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီစီမံ ကိန္းဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမႈတြင္မူ အစိုးရက ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵကိုမလိုက္ေလ်ာေတာ့ဘဲ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းခဲ့သည္။
ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕ နယ္တြင္ ေၾကးနီတူးေဖာ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ယူဂိုဆလား ဗီးယားႏိုင္ငံမွ သတၲဳတူးေဖာ္ေရးကုမၸဏီ၊ ကေနဒါ ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ အိုင္ဗင္ဟိုးကုမၸဏီ စသည္တို႔ျဖင့္ သတၲဳတြင္းဝန္ႀကီး ဌာနကပူးေပါင္းကာ ေၾကးနီတူး ေဖာ္ခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွစတင္၍ စစ္တပ္ပိုင္ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္ႏွင့္ တ႐ုတ္ ျမန္မာ-ဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီတို႔ အက်ိဳးတူပူးေပါင္းရန္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီတူးေဖာ္ေရး လုပ္ကိုင္ ခဲ့သည္။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းအတြက္ ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ဝက္ေမွး၊ ဆည္ တည္း၊ ကန္ေတာႏွင့္ ဇီးေတာစသည့္ ရြာေပါင္း ၂၆ ရြာမွ လယ္ေျမဧက ၇၈၀ဝ ေက်ာ္ သိမ္းဆည္းခဲ့သည္။
လယ္ေျမသိမ္းဆည္းခံရမႈ၊ စက္႐ံုမွ စြန္႔ပစ္ေရ မ်ားေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ လယ္ယာေျမမ်ားတြင္ ညစ္ညမ္းမႈ၊ စိုက္ပ်ိဳးရန္ ခက္ခဲမႈမ်ားႏွင့္ ေၾကးနီတူး ေဖာ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေၾကးစင္ေတာင္ႏွင့္ စပယ္ေတာင္ မ်ားမွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့မႈ၊ လယ္တီဆရာေတာ္၏ သိမ္ေက်ာင္း ဖ်က္ဆီးမည္ကို စိုးရိမ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား၏ ဆႏၵျပမႈမ်ား ေတာက္ေလွ်ာက္ျဖစ္ ေပၚခဲ့ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ဆႏၵျပမႈမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းခဲ့ သည္။ မီးေလာင္ဗံုးျဖင့္ ၿဖိဳခြင္းမႈေၾကာင့္ ဆႏၵျပ သံဃာေတာ္မ်ား၊ ျပည္သူမ်ားထိခိုက္ ဒဏ္ရာရခဲ့ၿပီး ျပည္သူမ်ားအၾကား တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္ မ်ား ပိုမိုပ်ံ႕ႏွံ႔ကာ ေတာက္ေလွ်ာက္ဆိုသလို ႏွစ္ပတ္ လည္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္သည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို လက္ပံေတာင္းစံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အျဖစ္ ခန္႔အပ္ၿပီး ေကာ္မရွင္က လက္ပံေတာင္းေတာင္စီမံကိန္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့မႈေၾကာင့္ မံုရြာ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေဝဖန္ခဲ့သည္။
လက္ပံေတာင္းစံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္အစီရင္ ခံစာကို သမၼတ႐ံုးဝန္ႀကီး ဦးလွထြန္းဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေသာ လက္ပံေတာင္းေတာင္အစီရင္ခံစာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ေကာ္မတီက ေၾကးနီစီမံ ကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာေျမသိမ္းမႈႏွင့္ ျပႆနာ မ်ားကို ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေနေသာ္လည္း လက္ရွိ အခ်ိန္အထိ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီ အၾကား ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္သည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕၊ တ႐ုတ္သံ႐ံုးေရွ႕တြင္ လက္ပံေတာင္းအၾကမ္း ဖက္ခံရမႈ တႏွစ္ျပည့္ဆႏၵျပပြဲက်င္းပခဲ့ၿပီး ယင္း ဆႏၵျပပြဲတြင္ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အလံကို ဆႏၵျပသူမ်ား မီး႐ိႈ႕ခဲ့ဆႏၵျပခဲ့သည္။
ကန္႔ကြက္ခံေနရေသာ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ား
ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္စီမံကိန္း တို႔သာမက တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားပိုင္ ေရနံေကာ္ပိုေရး ရွင္း(CNPC) က ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ေက်ာက္ျဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ ေရနံပိုက္လိုင္း၊ ေရႊ သဘာဝဓာတ္ ေငြ႕စီမံကိန္း၊ တ႐ုတ္ North Mining Investment ကုမၸဏီက ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ေျမြေတာင္ ဖားေတာင္ သတၲဳစီမံကိန္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ရေသ့ေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာေဒသ တေလွ်ာက္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီတခုက ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာ တိုက္ေတနီယမ္ သတၲဳရွာေဖြေရး စီမံကိန္းမ်ားမွာ လည္း ေဒသခံမ်ား၏ ကန္႔ကြက္ခဲ့မႈမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ ေနရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕တြင္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္လ်က္ရွိေသာ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႕ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားမွာေျမသိမ္းမႈ၊ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္စရာ လယ္ယာေျမဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားေၾကာင့္ လယ္မဲ့၊ ယာမဲ့၊ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ကာ ဒုကၡမ်ိဳးစံုႀကံဳ ေတြ႕ေနရသည္။ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႕ စီမံကိန္းကို ေဒသခံမ်ား ဆႏၵျပကန္႔ကြက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမၼတ႐ံုးဝန္ႀကီးဦးစိုးသိန္းက မွားယြင္းေသာ လုပ္ ရပ္အျဖစ္ ေျပာဆို႐ႈတ္ခ်ၿပီး တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းသည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေက်ာက္ျဖဴ-ယူနန္ သြယ္တန္းထားသည့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္းသည္လည္း ေျမႀကီးထဲ၌ စနစ္တက် ျမႇဳပ္ႏွံမႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ေပါက္ကြဲမႈ၊ ဓာတ္ေငြ႕ယိုစိမ့္မႈမ်ား ရွိေနၿပီး၊ ပိုက္လိုင္းအနီး ေနထိုင္ၾကသည့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အခ်ိန္မေရြး အႏၱရာယ္က် ေရာက္ႏိုင္သည္။
ပိုက္လိုင္းျဖတ္သန္းရာ ရခိုင္၊ မေကြး၊ မႏၱေလး၊ ရွမ္းျပည္နယ္ စသည္တို႔မွ ေဒသခံျပည္သူမ်ားသည္ ပိုက္လိုင္းလံုၿခံဳေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ စြာ ေနထိုင္ေနရေၾကာင္း ပိုက္လိုင္းေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕မ်ားကဆိုသည္။ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းႏွင့္အတူ ေရနံပိုက္လိုင္းပါ တည္ေဆာက္ထားသည္။
တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေဒသခံျမန္မာမ်ားအၾကား မၾကာခဏဆိုသလို ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈ မ်ားရွိေနသည္။
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕မွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၊ ယူနန္ျပည္ နယ္ သို႔ သြယ္တန္းထားသည့္ ေရနံပိုက္လိုင္း၏ ၾကားခံ စခန္းတခုတည္ရွိရာ အမ္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း၌ တ႐ုတ္တခ်ိဳ႕ႏွင့္ ျမန္မာေဒသခံမ်ားအၾကား ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားကာ အေဆာက္အအံု တခ်ိဳ႕ႏွင့္ ဆီသိုေလွာင္ ကန္တခုကိုပါ မီး႐ိႈ႕သည့္ ျဖစ္ရပ္တခု ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း ေပၚေပါက္ခဲ့ေသးသည္။
ထိုသို႔ျဖစ္ပြားရျခင္းသည္ပိုက္လိုင္းတြင္တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနၿပီး တအိမ္တည္းတြင္ အတူေနၾက သည့္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဝန္ထမ္းမ်ားအၾကား မေက်နပ္ မႈျဖစ္ပြားရာက စတင္ခဲ့သည္။ အေပၚထပ္တြင္ေန ထိုင္သည့္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ားက ေအာက္ထပ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ျမန္မာအလုပ္သမားကို အေပၚထပ္မွ ေရသြန္ပစ္ခ်ျခင္း၊ အညစ္အေၾကးမ်ား ပစ္ခ်ျခင္း၊ စသည့္အျပဳအမူမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ျပဳလုပ္လာခဲ့မႈအေပၚ ေဒါသထြက္၊ ေပါက္ကြဲရာမွ မီး႐ိႈ႕သည္အထိ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
ထိုျပႆနာေၾကာင့္ ျမန္မာ အလုပ္သမား ၂၀ ေက်ာ္ကိုသာဖမ္း ဆီးထားၿပီး ျပႆနာ စတင္မီးေမႊးခဲ့သည့္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ားကို အေရးယူမႈမရွိသည့္ အေပၚလည္း ေဝဖန္မႈမ်ား ရွိေနသည္။
ထို႔အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕၌ တည္ေဆာက္ရန္စီစဥ္ေနသည့္ ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ စီမံကိန္းႏွင့္ ရေသ့ေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသ ကမ္းေျခတေလွ်ာက္ ရွာေဖြတူးေဖာ္ရန္ ျပင္ဆင္ေန သည့္ တိုက္ေတနီယမ္သတၲဳ တူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္း တို႔တြင္လည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပါဝင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ေဒသခံ မ်ားက လိုလားေနေၾကာင္းသိရသည္။ တိုက္ေတနီ ယမ္စီမံကိန္းအတြက္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီတခုကို ခြင့္ျပဳ ထားၿပီးလည္းျဖစ္သည္။
တိုက္ေတနီယမ္ စီမံကိန္းတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ၿပိဳင္ ဆိုင္မည့္ ဂ်ပန္ကုမၸဏီတခုအား ဖိတ္ေခၚကမ္းလွမ္း ခဲ့ရာ စိတ္ဝင္စားမႈရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“တ႐ုတ္ေတြကို ေဒသခံေတြက လံုးဝမလိုလား ၾကဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေဒသတြင္း မွာရွိတဲ့ တ႐ုတ္စီမံကိန္းေတြဟာ ေဒသခံေတြအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးထက္ ဆိုးက်ိဳးပဲ ရေစတယ္လို႔ ဆိုၾက တယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ ဂ်ပန္ကုမၸဏီတခ်ိဳ႕ကို တိုက္ေတ နီယမ္ ထုတ္လုပ္ေရးမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ ဖိတ္ေခၚၿပီး လိုက္ျပေတာ့ စိတ္ဝင္စားမႈရွိတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အစိုးရ နဲ႔ေတာ့ ေဆြးေႏြးရဦးမွာပါ” ဟု ေဒသခံ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္တဦးက ဧရာဝတီကိုေျပာသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ မည့္ ေျြမေတာင္ ဖားေတာင္ သတၲဳစီမံကိန္းတြင္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည္ကို ခ်င္းျပည္သူမ်ားက မလိုလားေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ိဳးသား ပါတီ (CPN) ၏ အေထြအေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဆလိုင္းက်ဲအိုဘစ္ခ္ေထာင္းက ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
“တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြကိုမလိုလားတာက က်ေနာ္ တို႔ေဒသကို တ႐ုတ္ရဲ႕အစိတ္အပိုင္း တခုျဖစ္သြားမွာ ကို စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံထဲက တျခားေနရာေတြမွာ ျဖစ္ေနတာေတြကို ၾကည့္ၿပီးေျပာတာပါ” ဟု ၄င္းကဆိုသည္။
တ႐ုတ္စီမံကိန္းကို ဘာေၾကာင့္ ကန္႔ကြက္ၾကသလဲ
တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ားကို ျပည္သူမ်ားက မလို လားျခင္းသည္ စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ တာဝန္ ယူမႈနည္းပါးျခင္း၊ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈ အေပၚ အေလးမထားျခင္း၊ စီမံကိန္းဧရိယာရွိ ျပည္သူမ်ားကို ႐ိုင္းစိုင္းစြာဆက္ဆံျခင္း၊ စီမံကိန္း တည္ရွိရာ ေဒသမ်ားမွ ျပည္သူမ်ား၏ လူမႈဘဝမ်ား တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာျခင္းမရွိဘဲ ျပႆနာမ်ိဳးစံု ျဖစ္ပြားေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာျပည္တဝန္း ဆန္႔က်င္မႈမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထပ္မံ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမည့္ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ စိန္ေခၚမႈ တခုလည္း ျဖစ္ေနေပသည္။
တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေဆာင္ရြက္ ေနေသာ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ကဲ့သို႔ေသာ ေလာင္စာစြမ္းအင္ စီမံကိန္းမ်ားကို ျမန္မာျပည္ တြင္းရွိ ျပည္သူမ်ားႏွင့္နီးစပ္ရာ ေနရာေဒသတခ်ိဳ႕ တြင္ တည္ေဆာက္လည္ပတ္ေနၿပီျဖစ္ ေသာ္လည္း ထိုစီမံကိန္းမ်ားမွထြက္သည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး မ်ားကိုမူ စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ စြန္႔ပစ္ျခင္း မရွိဟု သိရသည္။
တ႐ုတ္ CNPC ကုမၸဏီက ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕တြင္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႕ သန္႔စင္စက္႐ံုမွ ထြက္ရွိသည့္ ဓာတုပစၥည္းမ်ားပါဝင္ ေသာ အညစ္အေၾကး စြန္႔ပစ္အရည္မ်ားကို သို ေလွာင္ကန္မွတဆင့္ ပင္လယ္ျပင္ထဲသို႔ ေရေျမာင္း ေဖာက္လုပ္ စြန္႔ပစ္လ်က္ရွိသည္။
ပင္လယ္ထဲသို႔ သြယ္တန္းထားသည့္ စြန္႔ပစ္ ေရေျမာင္းေဘးတြင္ ေဒသခံမ်ား အသံုးျပဳေနသည့္ ေရကန္သည္ ယခုအခါ ေသာက္သံုးမရေတာ့ေၾကာင္း၊ ထို႔အတူ ကြ်ဲ၊ ႏြားမ်ား ေသာက္သံုးေနသည့္ ေခ်ာင္းေရ သည္လည္း အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစသည့္ ဓာတု အဆိပ္ေငြ႕ပါ အရည္မ်ားေၾကာင့္ အသံုးမျပဳႏိုင္ေတာ့ ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဧရာဝတီကိုေျပာသည္။
“ဓာတုပစၥည္းေတြပါတဲ့ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းေတြကို ပင္လယ္ထဲစြန္႔ပစ္တာကို ေဒသခံေတြက ကန္႔ကြက္ ေတာ့ ညဘက္ေတြမွာ ခိုးၿပီးစြန္႔ပစ္တယ္။ စက္႐ံုနား ကရြာေတြ ေသာက္သံုးေနတဲ့ေရကန္ အသံုးမျပဳႏိုင္ ေတာ့ဘူး။ ပင္လယ္ထဲက ငါးေတြလည္း အမ်ားအျပား ေသကုန္ၾကမွာပါ။ ေနာင္တႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ဆိုရင္ ဒီနားတဝိုက္မွာ ငါးေတြ မ်ိဳးတံုးသြားႏိုင္တယ္” ဟု ေဒသခံ ဦးခင္ေမာင္လွက ေျပာသည္။
ေက်ာက္ျဖဴ ၿမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဘရွိန္က ဓာတ္ေငြ႕သန္႔စင္ စက္႐ံုထြက္ေဘး ထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားအား စနစ္တက် စြန္႔ပစ္မည့္ အစီ အစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ထားသည္ကို သိလိုေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္၌ ေမးျမန္းခဲ့ရာ စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ေနေၾကာင္းသာ အစိုးရကေျဖဆိုခဲ့ၿပီး အေသးစိတ္ ေျဖဆိုျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္ ၍ ျပႆနာတခုခု ျဖစ္ပြားပါက ျမန္မာ အစိုးရသည္ တ႐ုတ္စီးပြားေရး ကုမၸဏီမ်ားဘက္ကသာ ကာကြယ္ ေပးေလ့ရွိသည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းအေပၚ ကန္႔ကြက္ေနဆဲျဖစ္သည့္ ေဒသခံျပည္သူတခ်ိဳ႕ကို ဇန္နဝါရီလအတြင္း အာဏာပိုင္မ်ားက ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး တရားစြဲ အေရးယူထားသည္။ တ႐ုတ္စီမံ ကိန္းမ်ားကို စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွ လက္ရွိ အရပ္သားအစိုးရအထိ ဆက္လက္ ကာကြယ္ေပးေနသည္။
တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ အေျဖ
ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ားကို ျပန္လည္ သံုးသပ္ရမည္ျဖစ္ၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိရွိျဖင့္ ႏိုင္ငံႏွင့္ ျပည္သူအေပၚ က်ေရာက္ႏိုင္သည့္ ထိခိုက္မႈမ်ားကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ရမည္ ျဖစ္သည္။ စံုစမ္းေဖာ္ ထုတ္ခ်က္မ်ားအရ ဆက္လက္ေဆာင္ ရြက္သင့္ေသာ တ႐ုတ္စီမံကိန္းမ်ားကို ျပည္သူကို ခ်ျပ၊ ျပည္သူ႔ ဆႏၵခံယူကာ ျပည္သူ၏ သေဘာတူညီ ခ်က္ျဖင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေသာ စာခ်ဳပ္မ်ားခ်ဳပ္ ဆိုၿပီး ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ျပည္သူႏွင့္ ႏိုင္ငံကို ထိခိုက္မည့္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ မသင့္ေသာ တရုတ္စီမံကိန္းမ်ားကို ထာဝရရပ္ဆိုင္းေၾကာင္း အစိုးရက ထုတ္ျပန္ေၾကညာသင့္သည္။
ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ သမၼတရံုးဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလအတြင္း လက္ပံေတာင္းေဒသခံမ်ားႏွင့္ေတြ႕ဆံုစဥ္”တ႐ုတ္ကို ေၾကာက္ေနရတယ္” ဟုေျပာဆိုမႈကဲ့သို႔ သူရဲေဘာ ေၾကာင္ေသာ စိတ္ဓာတ္မ်ားေဖ်ာက္ဖ်က္ထားရန္ လိုပါသည္။
တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔ေဆာင္ရြက္ ေနေသာ စီမံကိန္းမ်ား ျမန္မာျပည္သူမ်ား ကိုယ္ တိုင္ၾကည္ၾကည္ျဖဴျဖဴျဖင့္ ခြင့္ျပဳမႈ ရွိလာေစေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ စီမံကိန္းမ်ားကိုျပန္ လည္သံုးသပ္ၿပီး လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမရွိေစ ေရး ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္မထိခိုက္ေရးႏွင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားအျပည့္ အဝရရွိေစ ေရးတို႔ကို ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒ၊ စံခ်ိန္စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ အညီ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။
တ႐ုတ္အစိုးရအေနျဖင့္လည္း ျမန္မာႏို္င္ငံကို တရုတ္ႏိုင္ငံအတြက္ အိႏိၵယသမုဒၵရာ ထြက္ေပါက္ တံခါးတခုအျဖစ္သံုးစြဲလိုသည့္ ပထဝီဝင္ ႏိုင္ငံေရး ဗ်ဴဟာ၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ အၿပိဳင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို ဩဇာလႊမ္းမိုးလိုသည့္ မူဝါဒ တနည္းအား ျဖင့္ဆိုရေသာ္ ကြ်ဲႏွစ္ေကာင္ၾကားမွ ေျမစာပင္ႏိုင္ငံ အျဖစ္ သေဘာထားသည့္ ေပၚလစီတို႔ကိုစြန္႔လႊတ္ၿပီး စစ္မွန္ေသာ ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ဆက္ဆံေရး ထူ ေထာင္ ရမည္ျဖစ္သည္။
သို႔မွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေနာင္အနာဂတ္တြင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မည့္ တ႐ုတ္ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားၾကည္ၾကည္ ျဖဴျဖဴ ခြင့္ျပဳမႈႏွင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈမ်ား ေပၚေပါက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
သာလြန္ေဇာင္းထက္ႏွင့္ ခင္ဦးသာ ပူးတြဲေရးသားသည္။
Irrawaddy