ကန္အကဲခတ္အဖြဲ႔ ျမန္မာျပဳ ျပင္ေရးကိုေထာက္ခံ

သမၼတအိုဘားမားအစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံကို စစ္လက္နက္ အေရာင္းအ၀ယ္ ပိတ္ဆို႔ထားဆဲျဖစ္ေပမယ့္ ထိေတြ႔ဆက္ဆံရင္း အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ထြန္းေအာင္ တိုက္တြန္းအားေပးေနေၾကာင္း၊ Republican ေတြႀကီးစိုးတဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကို လံုၿခံဳေရး အေထာက္အပံ့မေပးဖို႔ က်ိဳးစားတာဟာ ထိေရာက္မႈမရွိႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာ့အေရး အနီးကပ္ေလ့လာသူ တဦးက ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေရခ်ိန္ကို အကဲခတ္ေလ့လာၿပီး သမၼတအိုဘားမား ရဲ႕ႏို၀င္ဘာလ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္မတိုင္မွီ ေထာက္ခံ အႀကံျပဳခ်က္စာတမ္းတင္သြင္းႏိုင္ေရး အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္ကေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ New American Foundation ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔၀င္ Priscilla Clapp ကို ေဒၚခင္စိုး၀င္းက သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းၿပီး သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

လက္ရွိ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေရခ်ိန္ကို အကဲခတ္ေလ့လာၿပီး သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ႏို၀င္ဘာလ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္မတိုင္မွီ ျမန္မာ့အေရး ေထာက္ခံ အႀကံျပဳခ်က္ စာတမ္း တင္သြင္းႏိုင္ေရး အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္ ကေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ New American Foundation ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္ Priscilla Clapp ကို ေဒၚခင္စိုး၀င္းက သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ မဂၤလာပါရွင္၊ အခုလိုေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခြင့္ျပဳတဲ့ အတြက္ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင္။

Priscilla Clapp။   ။ က်မကလည္း အခုလို ျပန္လည္ေတြ႔ဆံုၾကရလို႔ ၀မ္းသာပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ အခု ဒီခရီးစဥ္က အေျခအေနကို ေလ့လာအကဲခတ္ဖို႔ပါလား၊ ဘယ္လို ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔မ်ား လာခဲ့တာပါလဲ သိပါရေစ။

Priscilla Clapp။   ။ New American Foundation လို႔ေခၚတဲ့ အေမရိကန္ျပည္တြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒေတြကို ဆန္းစစ္ သုေတသနလုပ္တဲ့ ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Suzanne DiMaggio နဲ႔ အတူ ဒီခရီးစဥ္ကိုလာခဲ့တာပါ။ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ဘယ္အထိခရီးေရာက္ေနၿပီလဲဆိုတာကို ေလ့လာအကဲခတ္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တိုးတက္မႈမရွိဘူး၊ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ေနၿပီ စသျဖင့္ အျမင္မၾကည္လင္တာေတြရွိေနတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါေတြဟာ မွန္သလား၊ မွားသလားဆိုတာကိုဆန္းစစ္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီခရီးစဥ္ အတြင္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက အစ ေအာက္ေျခလူထု အထိ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ေတြ႔ရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို အေျခခံၿပီး သမၼတအိုဘာမားရဲ႕ ႏို၀င္ဘာလခရီးစဥ္မတိုင္မွီ ေထာက္ခံအႀကံျပဳခ်က္ေတြ တင္ျပသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ကအျပန္ မွာအေမရိကန္ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ေထာက္ခံအႀကံျပဳခ်က္ေတြကို အိမ္ျဖဴေတာ္ကို တင္ျပဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ မၾကာေသးခင္တံုးက အေမရိကန္ေအာက္ လႊတ္ေတာ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လံုၿခံဳေရး အတြက္ ဘ႑ာေငြေၾကး မေထာက္ပံ့ဖို႔ အဆိုၾကမ္းတရပ္ တင္သြင္းတာရွိပါတယ္။ အဲဒါ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးမူအရ ဘယ္လိုမ်ား အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိႏိုင္ပါသလဲ။

Priscilla Clapp။   ။ သိပ္အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မရွိလွပါဘူး။ ပထမအခ်က္အေနနဲ႔ ဒါဟာ ဥပေဒတရပ္ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာလုပ္တဲ့ မူၾကမ္းပါဘဲ။ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာလည္း အလားတူမူၾကမ္းတရပ္ရွိရပါမယ္။ အဲဒီမူၾကမ္း ၂ ရပ္အတူညွိႏိႈင္း မဲခြဲၿပီး အတည္ျဖစ္တဲ့အခါက်မွ ဥပေဒရယ္လို႔ျဖစ္လာမွာပါ။ ဥပေဒကို အိမ္ျဖဴေတာ္ကို ပို႔ၿပီး သမၼတလက္မွတ္ထိုးမွ အတည္ျပဳလို႔ရေပမဲ့ အေမရိကန္စံနစ္မွာ သမၼတက ဗီတိုအာဏာနဲ႔ ပယ္ခ်ခြင့္ရွိပါတယ္။

ဒီကိစၥမွာေတာ့ ဒီအထိျဖစ္လာလိ္မ့္လို႔ မထင္ပါဘူး။ ဥပေဒတရပ္ ျပဌာန္းဖို႔အတြက္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြက အဆင့္ဆင့္ ရႈတ္ေထြးပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ဒီမူၾကမ္းကိုေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္ၾကည့္ရင္ ဘာကို မလုပ္ရဘူးလို႔ တားျမစ္တာလဲ ဆိုတာကို သိဖို႔ အေတာ္ေလးကို ရွာယူရမွာပါ။ က်မတို႔ဆီမွာ Leahy Law လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ နွစ္ရွည္လမ်ား ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒကရွိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီဥပေဒအရ အေမရိကန္အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ကို စစ္လက္နက္၊ စစ္သင္တန္းစတဲ့ ဘယ္လို စစ္ေရးအကူအညီကိုမွေပးခြင့္မရွိပါဘူး။

ဒါ့ေၾကာင့္ အခုေအာက္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အဆိုမူၾကမ္း အတည္ျဖစ္ျဖစ္ မျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ဘယ္လိုစစ္ေရးအကူအညီကိုမွ ရစရာအေၾကာင္း မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ၂ ဘက္ စစ္တပ္အၾကား ေဆြးေႏြးေျပာဆိုတာကိုေတာ့ တားျမစ္ထားတာမရွိပါဘူး။

အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးမူအရ အခုဆိုရင္ ၂ ႏိုင္ငံစစ္တပ္အၾကား ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကအစ ေအာက္ေျခအဆင့္အထိ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္စတင္ေနပါၿပီ။ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ကို အရပ္သားအစိုးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရွိေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵရွိတဲ့အေလ်ာက္ အေမရိကန္က ထိေတြ႔ဆက္ဆံၿပီး တိုက္တြန္းေနတာျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ ျမန္မာသမၼတရံုးအႀကီးတန္းတာ၀န္ရွိသူတေယာက္ကေတာ့ သမၼတအိုဘားမားအစိုးရနဲ႔ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြအၾကား ျမန္မာ့အေရး သေဘာထားကြဲလြဲေနတဲ့အေပၚ အေတာ္ေလး ဘ၀င္မက်ျဖစ္ေနတာေတြ႔ရလို႔ စိတ္ပ်က္တယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

သမၼတအိုဘားမားက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒရဲ႕ ေအာင္ျမင္တဲ့နမူနာအျဖစ္နဲ႔ေတာင္တင္စားခဲ့တာရွိတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုမ်ားသံုးသပ္လို႔ရပါသလဲ။

Priscilla Clapp။   ။သမၼတအိုဘားမားအေနနဲ႔လည္း ေအာက္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အဲဒီအဆိုမူၾကမ္းအေပၚမွာ စိတ္ပ်က္မွာဘဲလို႔ ယူဆပါတယ္။  အားလံုးသိတဲ့ အတိုင္းပါဘဲ ကြန္ကရက္က သမၼတအိုဘားမားနဲ႔ သိပ္အဆင္ေျပတာမဟုတ္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ဆိုတာ သမၼတအိုဘားမားကို ဒုကၡေရာက္ေအာင္ ဆြဲခ်ခ်င္တဲ့ Republican အမတ္ေတြအမ်ားစု ထိန္းခ်ဳပ္ထား တာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးအရ ကစားတဲ့ လွည့္ကြက္ လို႔လည္းေျပာႏိုင္ပါတယ္။

အခုခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲကာလနဲ႔လည္း တိုက္ဆိုင္ေနတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ ကိုေ၀ဖန္လို ႔ရေအာင္ ျမန္မာ့ အေရးကိုပါ ဆြဲထည့္တဲ့ သေဘာလို႔လည္း ယူဆပါတယ္။ လာမယ့္ ၂၀၁၆ အေမရိကန္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မွီ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း Hillary Clinton တို႔ ကမကထ လုပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးမူ မေအာင္ျမင္ဘူးလို႔ ေ၀ဖန္ေနၾကတာလည္း ပါႏိုင္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ အေမရိကန္အပါအ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံ တခ်ိဳ႕က ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ေနၿပီလို႔ သံုးသပ္တာေတြေတြ႔ေနရပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရးကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္သူ တေယာက္အေနနဲ႔ေကာ အခုခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုမ်ားသံုးသပ္လို႔ရပါသလဲ။

Priscilla Clapp။   ။ က်မကေတာ့ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ေနတယ္လို႔ မယူဆပါဘူး။ အခုအေနအထားက အားလံုးကို ျပန္လည္ စုစည္းေနတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းေရး ပထမ ၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ အေတာ္ေလး သိသိသာသာေျပာင္းလဲခဲ့တာေတြရွိပါတယ္။ လက္ေတြ႔ဘ၀ကို ထင္ဟပ္ေစတဲ့ ကိစၥေတြအတြက္ အေတာ္ေလးလည္း ကိုင္တြယ္ လံုးပမ္းခဲ့ရတာေတြေတြ႔ရပါတယ္။ ဥပေဒအသစ္ေတြ၊ မူ၀ါဒအသစ္ေတြ ေရးဆြဲႏိုင္ေပမဲ့ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ အေကာင္အထည္ေဖၚဖို႔ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့အတြက္ ဘာမွလည္း မေျပာင္းလဲဘူးဆိုၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ လူထုက အားမလို အားမရျဖစ္တာေတြ လည္းရွိပါတယ္။

ဒီအျဖစ္မွန္ေတြကို သိရွိၿပီး သူ႔ေနရာသူ ျဖစ္ေအာင္ လက္ေတြ႔ဘ၀နဲ႔ အံ၀င္ေအာင္ အခုက်ိဳးစားေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ မူ၀ါဒေတြရွိေပမဲ့ အေကာင္အထည္ေဖၚမယ့္ ယႏၱယားလိုေနပါတယ္။ က်မတို႔ ေနျပည္ေတာ္က တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါ အေကာင္အထည္ေဖၚေရး နည္းလမ္းေတြကို အင္တိုက္အားတိုက္ လုပ္ေနတာေတြ႔ရလို႔ အားတက္မိပါတယ္။

ေျမယာအျငင္းပြားမႈေတြ၊ ေျမလြတ္ေျမရိုင္းအသံုးခ်ေရးစတာေတြမွာ ေအာက္ေျခရပ္ကြက္ေက်းရြာအဆင့္က ဆႏၵရွိတဲ့ပံုစံအတိုင္း ဆံုးျဖတ္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖၚမယ့္ ကိစၥေတြကို ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ကေနလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို ဘယ္လိုအေကာင္အထည္ေဖၚမလဲ ဆိုတာကို ေနျပည္ေတာ္အစိုးရကို တင္ျပခြင့္ရွိမယ့္ အစီအစဥ္ေတြ ရွိတယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဒါဟာမွန္ကန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ခ်ဥ္းကပ္မႈျဖစ္ပါတယ္။

တကယ့္စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီေဖၚေဆာင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေအာက္ေျခမွာ အစိုးရအသီးသီးဖြဲ႔စည္းထားရွိရပါမယ္။ အေပၚကခ်ေပးလိုက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြမလိုပါဘူး။ ဒါဟာေရရွည္ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း အေကာင္အထည္ေဖၚဖို႔မျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ မွန္ကန္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈလို႔ က်မသံုးသပ္မိပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈစံနစ္ကို ေျဖေလွ်ာ့မယ္သေဘာမ်ိဳးပါလား။

Priscilla Clapp။   ။ ဟုတ္ပါတယ္။ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ တိုးေပးမယ့္သေဘာရွိပါတယ္။ အခုလည္း တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြမွာ လႊတ္ေတာ္လည္းဖြဲ႔စည္းထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္မွာလည္း အလားတူပါဘဲ။ ဒါ့အျပင္ ေဒသခံ NGO ေတြ၊ CSO လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကိုလည္း တိုးခ်ဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး တာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ အေျပာကို နားေထာင္ဖို႔မဟုတ္ဘဲ လူထုအသံကို တိုက္ရိုက္နားေထာင္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာက ဒီလိုမ်ိး အေလ့အက်င့္မရွိေသးေတာ့ အခ်ိန္ယူဖို႔ေတာ့လို္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ ဒီခရီးစဥ္မွာ CSO ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ တယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ေရာ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဘယ္လိုမ်ား သံုးသပ္တာေတြ႔ရပါသလဲ။

Priscilla Clapp။   ။သူတို႔တေတြကေတာ့ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအေပၚ အေတာ္ေလးကို မယံုၾကည္တာေတြ႔ရပါတယ္။ အရင္စစ္အစိုးရက ထုတ္လုပ္လိုက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဘဲလို႔ ယူဆေနၾကဆဲပါ။  ေယဘူယ်အေနနဲ႔ ကေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။ တကယ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနၿပီလို႔ ျဖစ္ေစခ်င္ၾကေတာ့ အားမလို အားမရျဖစ္ေနၾကတာေတြ႔ရပါတယ္။

အခုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက ေႏွးေကြးလြန္းတယ္၊ ဖြဲ႔စည္းပံုကို လည္း ျပင္မွာ မဟုတ္ဘူး၊ မျပင္ရင္ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ ဒီမိုကေရစီ ရမွာမဟုတ္ဘူး၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ကိုလည္း တရားမွ်တစြာက်င္းပမွာမဟုတ္ဘူး စသျဖင့္ စိုးရိမ္စိတ္ပူေနၾကသလို မယံုၾကည္တဲ့သူေတြလည္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္ကနဲ႔မတူဘဲ။ အစိုးရပိုင္းနဲ႔ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းေတြၾကား ပိုၿပီး ဆက္ဆံေရးေကာင္းလာတာေတြ႔ရသလို အထူးသျဖင့္ရန္ကုန္မွာဆိုရင္ လူငယ္ေတြပူးေပါင္းပါ၀င္လာတာကိုလည္း ေတြ႔ရလို႔ အားတက္မိပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ အေမရိကန္ကျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚပိတ္ဆို႔ထားဆဲျဖစ္တဲ့ လက္က်န္စာရင္းကိုေကာ ရုပ္သိမ္းမယ့္အလားအလာဘယ္လိုမ်ားရွိပါသလဲ။

Priscilla Clapp။   ။ အခုက်န္ေနေသးတဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈေတြဟာ သီးျခားပစ္မွတ္ထားတဲ့ ကုမၼဏီေတြနဲ႔ ပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းစီအေပၚမွာဘဲ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိတာပါ။ သူတို႔အေနနဲ႔ အေမရိကန္ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနကို ပိတ္ဆို႔မႈေျဖေလွ်ာ့ေပးေရးေလွ်ာက္ ထားႏိုင္ပါတယ္။ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အင္မတန္မွ ရႈတ္ေထြးတဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္ပါတယ္။ လူနည္းစုကိုဘဲ နစ္နာေစတဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈေတြေၾကာင့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကသိကေအာက္ျဖစ္ရတာေတြရွိပါတယ္။

အေမရိကန္လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကိုေငြလႊဲတဲ့ေနရာမွာ အခက္အခဲေတြနဲ႔ႀကံဳေနၾကရတာေၾကာင့္ ပိတ္ဆို႔မႈေျဖေလွ်ာ့ေရး စဥ္းစားေနရတဲ့ အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဘဏ္လုပ္ငန္းကိုေခတ္မွီေအာင္လုပ္ဖို႔လိုသလို

ႏိုင္ငံျခားဘဏ္ေတြနဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ႏိုင္မွသာ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ရာမွာ အဆင္ေျပမယ္လို႔ယူဆပါတယ္။ အခုဆိုရင္ တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္ေရးစံနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုက္ေတာ့ အေတာ္ေလးအဆင္ေျပလာတာကို အသိအမွတ္ျပဳရမွျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ရုပ္သိမ္းေပးႏိုင္ေအာင္ အပိတ္ဆို႔ခံေတြဘက္က ဘာေတြလုပ္ေပးရင္ ေကာင္းမယ္ဆိုတာကို ဘယ္လိုမ်ားအႀကံေပးခ်င္ပါသလဲ။

Priscilla Clapp။   ။ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ သူတို႔ လုပ္ေနတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေငြေၾကးေတြဘယ္ကရသလဲဆိုတာကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းထုတ္ေျပာႏိုင္ဖို႔ဘဲျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ မသမာတဲ့နည္းနဲ႔ ရခဲ့တဲ့ေငြေတြနဲ႔လည္ပတ္ခဲ့တာျဖစ္ေပမဲ့ အခု အဲဒီေငြေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ မလုပ္ေတာ့ပါဘူးဆိုတာကို သက္ေသျပ အစမ္းသပ္ခံႏိုင္ရပါမယ္။ ဒီစမ္းသပ္မႈက ေကာ္ပိုေရးရွင္းေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္တာနဲ႔ လူမႈေရး တာ၀န္သိမႈမဟုတ္ပါဘူး။ ရင္ႏွီးျမွဳပ္ႏွံလည္ပတ္ေနတဲ့ေငြဘယ္ကရ သလဲဆိုတာကို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖို႔ပါဘဲ။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း။   ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင္။

VOA