ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြဲ႔ စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာ ယံုၾကည္တဲ့ ဘာသာကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကိုးကြယ္ခြင့္ အတြက္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေပး ထားၿပီး ျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ့ အေျခခံဥပေဒမွာလည္း မိမိယံုၾကည္ရာ၊ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ က ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးအေနနဲ႔ အခြင့္အေရးအျပည့္အဝ ေပးထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ မြန္ၿမတ္တဲ့ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈကို ခုတံုးလုုပ္ၿပီး အလြဲသံုးတဲ့ အယူသီး အစြန္းေရာက္လုပ္ရပ္ေတြ၊ မတူညီတဲ့ ဘာသာတရားေတြအၾကား အမုန္းတရားတိုးပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ၊ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားနဲ႔ ယွဥ္တဲ့ နုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးအၿမတ္ထုတ္ လုပ္ေဆာင္လာမႈေတြကို ပေပ်ာက္သြားေအာင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အစိုးရအေနနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ၊ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ားနဲ႔ အညီ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။”
အခုလိုအၾကမ္းဖက္ လုပ္ရပ္ေတြ နယ္ၿမိဳ႕ေတြ မွာ ျဖစ္ေနတုန္း ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ရွိတယ္ လို႔ ေျပာလာတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ မိန္႔ခြန္းကို ႀကိဳဆို ေထာက္ခံတယ္လို႔ အိုလာမာ အစၥလာမ္သာသနာ ပညာရွင္မ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔၀င္ ဦးတင္ႏိုင္ကေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီမိန္႔ခြန္းကို မ်ားစြာႀကိဳဆိုပါတယ္။ သမၼတႀကီး ဒီလိုေျပာဆိုတဲ့ကိစၥမွာလည္း လြန္စြာ ႏွစ္ေထာင္းအားရျဖစ္မိပါတယ္။ တိတိက်က် အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမယ္ဆိုရင္ ပဋိပကၡေတြ ေနာက္ေနာင္မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူးခင္ဗ်။”
မိထၱိလာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားၿပီး အျခားနယ္ၿမိဳ႕ေတြမွာပါ ဘာသာေရးကို အေျချပဳတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ လုပ္ရပ္ေတြ ေတာက္ေလ်ာက္ျဖစ္ပြားလာခဲ့တဲ့အေပၚ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔အေနနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူမႈ ေတြ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဆိုပါတယ္။
“ၿပည္သူလူထုရဲ႕ အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ လံုၿခံဳမႈကို ထိပါးတဲ့လုပ္ရပ္ မွန္သမွွ်ကိုေတာ့ လံုးဝ လက္သင့္ခံမွာ မဟုတ္ဘဲ လိုအပ္လွ်င္ ၿမိဳ႕ၿပအင္အားသံုးၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ တားဆီးနွိမ္နင္းသြားရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးတြင္ အဓိက တာဝန္ရွိေနတဲ့ ၿမန္မာနုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕အေနနဲ႕ ဥပေဒနဲ႕အညီ ရဲဝံံ့ၿပတ္သား စြာ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႕ ေၿပာၾကားလုိပါတယ္။”
အခုလို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔အေနနဲ႕ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ ကိုင္တြယ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အေၾကာင္း မိန္႔ခြန္းထဲ ထည့္သြင္း ေျပာလာတဲ့အေပၚမွာ ျဖစ္သင့္တဲ့ လုပ္ရပ္တစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔ ၈၈မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕က ကိုဂ်င္မီက ေျပာပါတယ္။
“နံပတ္တစ္ကေတာ့ ဒါဟာ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက ရဲဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကိုင္တြယ္ရမယ့္ ကိစၥေတြကို ရဲရဲဝင့္ဝင့္ျပတ္ျပတ္သားသား ကိုင္တြယ္ဖု႔ိ႔ အတြက္ ေျပာလိုက္တယ္ေလ။ ေနာက္တခု ကလည္း ျပႆနာေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတဲ့ေနရာ မွာ သက္ဆုိက္ရာတပ္က ကိုင္ရင္ အလြန္အကၽြံျဖစ္မွာ ကို စိတ္ပူတယ္။ ဟိုတခါကလိုေပါ့ဗ်ာ။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ကိစၥလိုမ်ိဳးေတြ ျဖစ္မွာကိုလည္း စိတ္ပူတာေပါ့ဗ်ာ။ ဆိုလိုခ်င္တဲ့သေဘာက ဘာကိုေကာက္ခ်က္ ဆြဲလို႔ရလည္းဆိုေတာ့ ျပႆနာတခု ကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ႔ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ေျဖရွင္းႏုိင္ ဖို႔အတြက္ ရဲဝန္ထမ္းေတြရဲ့ အရည္အေသြး ကိုျမႇင့္တင္ရမယ္ဆိုတာေတာ့ ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ရတယ္ခင္ဗ်။” အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ မႈေတြ ျပဳလုပ္ၿပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီ အသီးအပြင့္ေတြ ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႕ လည္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ေျပာပါတယ္။
“အခ်င္းခ်င္း ညိႇႏိႈင္း ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းနဲ႔ အားလံုးအတြက္ အေကာင္းဆံုးအေျဖကိုရွာဖို႔ ဒီမိုကေရစီ အေလ့အက်င့္ကို က်င့္သံုးျခင္းကသာ ေပၚေပါက္ လာတဲ့ အက်ပ္အတည္းေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္ၿပီး ဒီမုိကေရစီ အသြင္ ကူးေျပာင္းျခင္းျဖစ္စဥ္ကို ပံ့ပိုးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ယံုၾကည္ပါတယ္။”
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ အခုလို ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ မျဖစ္ေအာင္ ေျပာၾကားလာတဲ့ သမၼတမိန္႔ခြန္းဟာ ဘယ္ေလာက္အာဏာရွိ္မလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ သံုးသပ္ရမွာျဖစ္တယ္ လို႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္ ဦးဥာဏ္၀င္းကေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဥပေဒအရလုပ္မယ္။ အေကာင္းဆံုး လုပ္မယ္ဆိုတာကိုေတာ့ ႀကိဳဆိုတာေပါ့ဗ်ာ။ အျမန္ဆံုးလုပ္ဖို႔ လိုတယ္။” ဒီတစ္ႀကိမ္ျဖစ္ပြားခဲ့ တဲ့ ျဖစ္စဥ္မွာ ႏွစ္ဖက္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ ရဲ႕ထိန္းသိမ္းမႈေတြကို လည္း အသိအမွတ္ျပဳတယ္လို႕ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကေျပာပါတယ္။
“အရပ္ဘက္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈ၊ ဘာသာေပါင္းစံုက ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ နုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းကူညိီမႈ၊ မီဒီယာမ်ားရဲ႕ ပိုမုိတာဝန္သိသိ၊ တာဝန္ရွိရွိ သတင္းေဖာ္ၿပမႈ၊ ၿပည္သူေတြရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္လံုၿခံဳမႈနဲ႕ ၿပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အပါအဝင္ လံုၿခံဳေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕ တပ္မေတာ္တို႕ရဲ႕ မွန္ကန္တဲ့ အခန္းက႑က ပါဝင္မႈေတြကို ေတြ႕ရွိရပါတယ္။"
မိတၳီလာ အၾကမ္းဖက္ျဖစ္ရပ္ျဖစ္ပြားအၿပီး ရရက္အၾကာမွ အခုလို ျပည္သူကို မိန္႔ခြန္းေျပာလာတာ အနည္းငယ္ေနာက္က်တယ္လို႔ လည္းမႏၱေလးၿမိဳ႕႕ ျမ၀တီမင္းႀကီးေက်ာင္းထိုင္ ပဓာန နာယက ဆရာေတာ္ ဦးအရိယ၀ံသဘိ၀ံသက မိန္႔ပါတယ္။
“ အင္း ေျပာရင္ နည္းနည္းေတာ့ ေနာက္က်တယ္ေျပာရမယ္။ အမွန္ေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႔အတြင္းမွာကို အားနည္းခ်က္တခုလို႔ ဘုန္းႀကီးတို႔က ယူဆတာပဲ။ အမွန္ေတာ့ သမၼတႀကီးရဲ့ ဒီမိန္႔ခြန္းမ်ိဳးကို အားလံုးတညီတညာတည္း ေထာက္ခံၿပီးေတာ့ အားလံုးတညီတညာတည္း ေထာက္ခံၿပီးေတာ့ အားလံုးတညီတညာတည္း လိုက္ပါသင့္တာ။”
ႏို္င္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ အခ်ိန္အားျဖင့္ ၉ မိနစ္ ၾကာ ျပည္သူကို ရည္ရြယ္ၿပီး ေျပာခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းကို လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္း ကသာမက ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက စိတ္၀င္ တစား ေစာင့္ၾကည့္ ေနတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ မိန္႕ခြန္းဟာ အခုလို ဘာသာေရးအေပၚ အေျခခံတဲ့ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ရပ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ ေလ်ာ့ပါးသြားမလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ေျပာၾကားၾကပါတယ္။