ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တာ၀န္သိရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ G8 မွာေဆြးေႏြးမည္

၂၀၁၂ စက္မႈထိပ္သီး ၈ ႏုိင္ငံေဆြးေႏြးပြဲ (၁၉ ေမ ၂၀၁၂)

ျဗိတိန္ႏိုင္ငံ လန္ဒန္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ G8 စက္မႈထိပ္ သီး ၈ ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီမ်ားေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥထက္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကိစၥေတြကို ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိတဲ့အေပၚမွာ စိုးရိမ္မိတယ္လို႔ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ Burma Campaign UK က ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။

လက္ရွိ ျမန္မာအစိုးရ လက္ထက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဟာ ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္းမရွိဘဲ ပိုလုိ႔ေတာင္ မ်ားလာေသးတယ္ဆိုတာကို လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ မွတ္တမ္းေတြက ေထာက္ျပေနတယ္လို႔လည္း ဆုိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မခင္ျဖဴေထြး က တင္ျပထားပါတယ္။

ဧၿပီလ ၁၀ ရက္နဲ႔ ၁၁ ရက္ေန႔ေတြမွာ က်င္းပတဲ့ G8 စက္မႈထိပ္သီး ၈ ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တာ၀န္သိ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးစားေပး အေၾကာင္းအရာတခုအေနနဲ႔
ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက အေစာပိုင္းကတည္းက သတင္းထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီႏွစ္ G8 အစည္းအေ၀းမွာ ေနာက္ထပ္ ဦးစားေပး အေၾကာင္းအရာတခုအျဖစ္
ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိတဲ့ ကမၻာေပၚက ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာေဒသေတြမွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဟန္႔တားေရး ကိစၥမွာေတာ့ ဒီကိစၥ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးမယ့္ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ မပါ၀င္ပါဘူး။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရစစ္တပ္က က်ဴးလြန္တဲ့ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိေနေသးေပမဲ့လို႔ ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ထည့္သြင္းထားျခင္းမရွိဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈ ကိစၥေတြကို ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးမယ့္အေပၚမွာ အထူး စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ Burma Campaign UK ရဲ႕  ညႊန္ၾကားေရးမႉး မခ့္ ဖာမနာ (Mark Farmaner) က ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ စိုးရိမ္တာက G8 စက္မႈထိပ္သီး ႏိုင္ငံေတြက ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ကမၻာေပၚက ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာေဒသေတြမွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဟန္႔တားေရး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ကိစၥကို ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာတခုအျဖစ္ ထည့္သြင္းထားေပမဲ့လို႔ ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ထည့္သြင္းမထားတဲ့ ကိစၥပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္အတြင္း အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔ေတြက က်ဴးလြန္တဲ့ မုဒိန္းက်င့္မႈေတြနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြက ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ မ်ားလာပါေသးတယ္။”

“ဒါေပမဲ့ ဒီလိုအေၾကာင္းအရာေတြကို ေဆြးေႏြးမယ့္အစား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ဘယ္လို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မလဲ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ ျမန္မာအစုိးရဘက္က ေဆြးေႏြးတင္ျပမႈေတြကို နားေထာင္ဖို႔ေတာ့ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု G8 ထိပ္သီးစည္းေ၀းပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနထက္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ကိစၥေတြကိုပဲ ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးၾကမယ့္အေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ စိုးရိမ္မႈျဖစ္ရတာပါ။”

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ၿဗိတိန္အစိုးရက အားေပးသလို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တာ၀န္သိ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ
ျဖစ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ႀကိဳးစားေနတဲ့အေပၚမွာလည္း အားေပးကူညီသြားမယ့္ အေၾကာင္းနဲ႔ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ G8 စက္မႈ ထိပ္သီးႏုိင္ငံေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါ ေဆြးေႏြးသြားမယ့္အေၾကာင္း ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလ်ံ ဟိတ္ (William Hague) ကလည္း ေျပာဆိုထားပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္း (David Cameron) နဲ႔ အေမရိကန္ သမၼတတို႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ခ်ိန္ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ရွိလာေအာင္ အားေပးေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသလို၊ အခု ဒီကိစၥ G8 ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကား ေဆြးေႏြးဖို႔ အထိ ျဖစ္လာေအာင္ ၿဗိတိန္အစိုးရက ဦးေဆာင္ႀကိဳးပမ္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မခ္ ဖာမနာ (Mark Farmaner) က ေျပာပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ G8 အစည္းအေ၀းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္လို ႀကိဳးပမ္းေနတယ္ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးတင္ျပဖို႔အတြက္လည္း ျမန္မာအစိုးရကို ဖိတ္ေခၚခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီကိစၥေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စိတ္အားထက္သန္ေနၾကတဲ့ G8 အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြက ကုမၸဏီေတြအေပၚ အမ်ားအျမင္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ျပတဲ့ သေဘာမ်ိဳး သက္သက္သာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မာ့ခ္ ဖာမနာ (Mark Farmaner) က ေျပာပါတယ္။

“G8 ရဲ႕  အခုႀကိဳးပမ္းမႈက အေနာက္ႏုိင္ငံ ကုမၸဏီေတြကို အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဆိုတဲ့သေဘာ ပိုေဆာင္ေနပါတယ္။ သူတို႔ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးလုပ္ကိုင္တဲ့အတြက္ ေ၀ဖန္ခံရတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္၊ တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ျဖစ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြမွာ သူတို႔ အားေပး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္ ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာႏိုင္ေအာင္ လုပ္ျပတဲ့သေဘာပါပဲ။ တကယ္တမ္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားလိုက္နာတဲ့ လုပ္ငန္းေတြျဖစ္ဖို႔ အေလးထားတယ္ဆိုတာထက္ သူတုိ႔ကိုယ္သူတုိ႔ ကာကြယ္ဖို႔ကသာ အဓိကျဖစ္ေနတာပါ။”

ၿဗိတိန္၊ အေမရိကန္၊ ႐ုရွား၊ ဂ်ပန္၊ ကေနဒါ၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီနဲ႔ အီတလီႏိုင္ငံတို႔ ပါ၀င္တဲ့ ဒီ G8 စက္မႈထိပ္သီး ၈ ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကိစၥအျပင္ ကမၻာေပၚက ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသေတြမွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဟန္႔တားေရးကိစၥ၊ ဆိုမားလီးယား ႏိုင္ငံအေရး၊ အင္တာနက္ Cyber လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာကိစၥ၊ အာရပ္ေႏြဦး လႈပ္ရွားမႈေတြေနာက္ပိုင္း အာရပ္ႏိုင္ငံေတြရဲဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ အားေပးကူညီဖို႔ ကိစၥေတြကိုလည္း အေလးေပး ေဆြးေႏြးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆီးရီးယား ျပည္တြင္းစစ္ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း အာဆဒ္အစိုးရကို လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္ေနတဲ့ ဆီးရီးယား အတိုက္အခံေတြကို လက္နက္ေထာက္ပံ့ေရးအတြက္ ၿဗိတိန္နဲ႔ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံေတြက ဆက္ၿပီး တြန္းအားေပးသြားဖြယ္လည္း ရွိေနပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ စစ္ေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈကလည္း ဒီထိပ္သီးအစည္းအေ၀းမွာ ထိပ္တန္း ဦးစားေပး ကိစၥတခုအျဖစ္ ပါ၀င္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။  

ဗိတိန္ႏိုင္ငံ လန္ဒန္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ G8 စက္မႈထိပ္သီး ၈ ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီမ်ားေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥထက္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကိစၥေတြကို ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိတဲ့အေပၚမွာ စိုးရိမ္မိတယ္လို႔ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ Burma Campaign UK က ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။

လက္ရွိ ျမန္မာအစိုးရ လက္ထက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဟာ ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္းမရွိဘဲ ပိုလုိ႔ေတာင္ မ်ားလာေသးတယ္ဆိုတာကို လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ မွတ္တမ္းေတြက ေထာက္ျပေနတယ္လို႔လည္း ဆုိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မခင္ျဖဴေထြး က တင္ျပထားပါတယ္။

ဧၿပီလ ၁၀ ရက္နဲ႔ ၁၁ ရက္ေန႔ေတြမွာ က်င္းပတဲ့ G8 စက္မႈထိပ္သီး ၈ ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တာ၀န္သိ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးစားေပး အေၾကာင္းအရာတခုအေနနဲ႔
ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက အေစာပိုင္းကတည္းက သတင္းထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီႏွစ္ G8 အစည္းအေ၀းမွာ ေနာက္ထပ္ ဦးစားေပး အေၾကာင္းအရာတခုအျဖစ္
ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိတဲ့ ကမၻာေပၚက ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာေဒသေတြမွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဟန္႔တားေရး ကိစၥမွာေတာ့ ဒီကိစၥ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးမယ့္ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ မပါ၀င္ပါဘူး။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရစစ္တပ္က က်ဴးလြန္တဲ့ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိေနေသးေပမဲ့လို႔ ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ထည့္သြင္းထားျခင္းမရွိဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈ ကိစၥေတြကို ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးမယ့္အေပၚမွာ အထူး စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ Burma Campaign UK ရဲ႕  ညႊန္ၾကားေရးမႉး မခ့္ ဖာမနာ (Mark Farmaner) က ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ စိုးရိမ္တာက G8 စက္မႈထိပ္သီး ႏိုင္ငံေတြက ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ကမၻာေပၚက ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာေဒသေတြမွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဟန္႔တားေရး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ကိစၥကို ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာတခုအျဖစ္ ထည့္သြင္းထားေပမဲ့လို႔ ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ထည့္သြင္းမထားတဲ့ ကိစၥပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္အတြင္း အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔ေတြက က်ဴးလြန္တဲ့ မုဒိန္းက်င့္မႈေတြနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြက ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ မ်ားလာပါေသးတယ္။”

“ဒါေပမဲ့ ဒီလိုအေၾကာင္းအရာေတြကို ေဆြးေႏြးမယ့္အစား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ဘယ္လို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မလဲ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ ျမန္မာအစုိးရဘက္က ေဆြးေႏြးတင္ျပမႈေတြကို နားေထာင္ဖို႔ေတာ့ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု G8 ထိပ္သီးစည္းေ၀းပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနထက္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ကိစၥေတြကိုပဲ ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးၾကမယ့္အေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ စိုးရိမ္မႈျဖစ္ရတာပါ။”

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ၿဗိတိန္အစိုးရက အားေပးသလို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တာ၀န္သိ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ
ျဖစ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ႀကိဳးစားေနတဲ့အေပၚမွာလည္း အားေပးကူညီသြားမယ့္ အေၾကာင္းနဲ႔ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ G8 စက္မႈ ထိပ္သီးႏုိင္ငံေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါ ေဆြးေႏြးသြားမယ့္အေၾကာင္း ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလ်ံ ဟိတ္ (William Hague) ကလည္း ေျပာဆိုထားပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္း (David Cameron) နဲ႔ အေမရိကန္ သမၼတတို႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ခ်ိန္ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ရွိလာေအာင္ အားေပးေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသလို၊ အခု ဒီကိစၥ G8 ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကား ေဆြးေႏြးဖို႔ အထိ ျဖစ္လာေအာင္ ၿဗိတိန္အစိုးရက ဦးေဆာင္ႀကိဳးပမ္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မခ္ ဖာမနာ (Mark Farmaner) က ေျပာပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ G8 အစည္းအေ၀းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္လို ႀကိဳးပမ္းေနတယ္ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးတင္ျပဖို႔အတြက္လည္း ျမန္မာအစိုးရကို ဖိတ္ေခၚခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီကိစၥေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စိတ္အားထက္သန္ေနၾကတဲ့ G8 အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြက ကုမၸဏီေတြအေပၚ အမ်ားအျမင္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ျပတဲ့ သေဘာမ်ိဳး သက္သက္သာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မာ့ခ္ ဖာမနာ (Mark Farmaner) က ေျပာပါတယ္။

“G8 ရဲ႕  အခုႀကိဳးပမ္းမႈက အေနာက္ႏုိင္ငံ ကုမၸဏီေတြကို အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဆိုတဲ့သေဘာ ပိုေဆာင္ေနပါတယ္။ သူတို႔ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးလုပ္ကိုင္တဲ့အတြက္ ေ၀ဖန္ခံရတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္၊ တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ျဖစ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြမွာ သူတို႔ အားေပး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္ ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာႏိုင္ေအာင္ လုပ္ျပတဲ့သေဘာပါပဲ။ တကယ္တမ္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားလိုက္နာတဲ့ လုပ္ငန္းေတြျဖစ္ဖို႔ အေလးထားတယ္ဆိုတာထက္ သူတုိ႔ကိုယ္သူတုိ႔ ကာကြယ္ဖို႔ကသာ အဓိကျဖစ္ေနတာပါ။”

ၿဗိတိန္၊ အေမရိကန္၊ ႐ုရွား၊ ဂ်ပန္၊ ကေနဒါ၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီနဲ႔ အီတလီႏိုင္ငံတို႔ ပါ၀င္တဲ့ ဒီ G8 စက္မႈထိပ္သီး ၈ ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကိစၥအျပင္ ကမၻာေပၚက ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသေတြမွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဟန္႔တားေရးကိစၥ၊ ဆိုမားလီးယား ႏိုင္ငံအေရး၊ အင္တာနက္ Cyber လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာကိစၥ၊ အာရပ္ေႏြဦး လႈပ္ရွားမႈေတြေနာက္ပိုင္း အာရပ္ႏိုင္ငံေတြရဲဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ အားေပးကူညီဖို႔ ကိစၥေတြကိုလည္း အေလးေပး ေဆြးေႏြးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆီးရီးယား ျပည္တြင္းစစ္ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း အာဆဒ္အစိုးရကို လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္ေနတဲ့ ဆီးရီးယား အတိုက္အခံေတြကို လက္နက္ေထာက္ပံ့ေရးအတြက္ ၿဗိတိန္နဲ႔ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံေတြက ဆက္ၿပီး တြန္းအားေပးသြားဖြယ္လည္း ရွိေနပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ စစ္ေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈကလည္း ဒီထိပ္သီးအစည္းအေ၀းမွာ ထိပ္တန္း ဦးစားေပး ကိစၥတခုအျဖစ္ ပါ၀င္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။  

VOA