စာသင္ခန္းတြင္း ဒီမုိကေရစီကို ျပန္လည္ အသက္သြင္းခ်ိန္

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပ်ာက္ဆံုးေနခဲ့သည့္ ပညာေရးစံႏႈန္းမ်ား၊ က်င့္စဥ္မ်ားႏွင့္ အစဥ္အလာအရ လက္ဆင့္ကမ္းေပးရမည့္ ပညာေရးက်င့္၀တ္မ်ားကို ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ့ပညာေရးသစ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည့္ အခ်ိန္ေကာင္းဟု ရႈျမင္ သံုးသပ္ရပါသည္။ အထူးသျဖင့္ တုိင္းျပည္ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ရာတြင္ ပညာေရးက႑၏ အေရးပါပံုကို ထင္သာျမင္သာျဖစ္ေစသင့္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။

လူထုႏွင့္ တုိက္ရိုက္ဆက္ဆံေနရသည့္ ပညာေရး က႑မွာ မ်ားစြာ အေျပာက်ယ္ျပန္႔လွသကဲ့သို႔ ပညာထုထည္ကို အေတြးသစ္၊ အျမင္သစ္မ်ားျဖင့္ နက္နက္ရိႈ္င္းရိႈင္း၊ ခုိင္ခုိင္မာမာ တည္ေဆာက္ရန္ လည္း လိုအပ္ေနပါသည္။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္တြင္း တင္ျပ ေဆြးေႏြးေနမႈမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး ေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္ စာသင္ခန္းမ်ား အဆက္အစပ္ကိုလည္း သုေတသနျပဳ ေလ့လာသင့္ပါသည္။

ပညာေရးစနစ္ႏွင့္ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမ်ားတြင္ နိုင္ငံတကာဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ားနွင့္ နိုင္ငံေရးသိပံၸတို႔ကို သင္ၾကားေပးမည္ဟု မတ္ ၂၂ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၌ ပညာေရး ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာျမေအးက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျမင့္စိုး၏ ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားရာတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ေပ်ာ္ဘြယ္မဲဆႏၵနယ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ဦးျမင့္စိုးက အခ်ဳိ႕ေသာ ျပည္သူတို႔မွာ ဒီမိုကေရစီ သေဘာတရား စံနႈန္းက်င့္စဥ္မ်ားကို သိရိွနားလည္မႈ အားနည္းသည့္အတြက္ ဒီမိုကေရစီ အလဲြသံုးစားျပဳသူမ်ားက ရိုးသားေသာ အခ်ဳိ႕ျပည္သူမ်ားကို အသံုးခ် ေနမႈမ်ားလည္း ရိွေနေၾကာင္း၊ ထိုကဲ့သို႔ အသံုးခ် မခံရေစရန္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို စနစ္တက် က်င့္သံုး၍ ၿငိမ္းခ်မ္းဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေသာ ကမၻာ့နိုင္ငံမ်ား၏ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ား၊ စံနႈန္းမ်ား၊ က်င့္သံုးပံုမ်ား၊ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္မႈအေၾကာင္းမ်ားကို အလယ္တန္းအဆင့္၊ အထက္တန္းအဆင့္၊ အဆင့္ျမင့္ပညာအလိုက္ သိရိွ ေလ့လာနိုင္ရန္ ထည့္သြင္း သင္ၾကားေပးသင့္သျဖင့္ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမ်ားတြင္ ကြ်မ္းက်င္ေသာ ပညာရွင္မ်ားနွင့္ တိုင္ပင္ကာ ထည့္သြင္း သင္ၾကားေပးနိုင္ျခင္း ရိွ၊ မရိွ ေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။

ထိုေမးခြန္းနွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီး ေဒါက္တာျမေအးက မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္မ်ား၏ စိတ္ဓာတ္နွင့္ ကိုယ္က်င့္တရား ျမင့္မားေရးအတြက္ စာရိတၱနွင့္ ျပည္သူ့နီတိ၊ စာရိတၱနွင့္ ေလာကနီတိဘာသာရပ္ သင္ခန္းစာမ်ားကို အေျခခံပညာ အဆင့္အလိုက္ သင္ၾကားေပးလ်က္ရိွျပီး ဒီမိုကေရစီ စိတ္ထားက်င့္စဥ္နွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာ လူ႔အခြင့္အလမ္းမ်ား၊ ပညာေရးသင္ခန္းစာမ်ားကို ပဥၥမတန္းမွ န၀မတန္းအထိ သင္ၾကား ေလ့က်င့္ေပးလ်က္ ရိွပါေၾကာင္း၊ ယခင္က ဆရာကိုင္ စာအုပ္သာရိွခဲ့ေသာ္လည္း လာမည့္နွစ္မွစ၍ ေက်ာင္းသားကိုင္ စာအုပ္တြင္ပါ ျပဳစုျဖန္႔ေ၀ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား၏ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးနွင့္ ပညာေရးအခ်ဳိးညီ ျပည့္၀ လာေစေရးအတြက္ လူမႈစီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္ ခိုင္မာစြာ ရွင္သန္နိုင္မည့္ ေတြးေခၚ က်င့္ၾကံျပဳမူ ေနထိုင္တတ္သည့္ အရည္အေသြးမ်ား ျပည့္၀လာေစရန္ ယခု ပညာသင္နွစ္မွစ၍ တိုင္းေဒသၾကီး၊ ျပည္နယ္အလိုက္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအား ဗဟိုအဆင့္နွင့္ ေက်ာင္းအဆင့္ ကင္းေထာက္သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ ပို႔ခ်ေပးခဲ့ျပီး ကင္းေထာက္ ကတိနွင့္ က်င့္၀တ္မ်ားတြင္ ပါရိွသည့္ သူတစ္ပါးအား အစဥ္ကူညီသည့္ ဂုဏ္သိကၡာသည္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရသည္၊ ကိုယ္နႈတ္နွလံုးသံုးပါးစလံုး ျဖဴစင္ သန္႔ရွင္းသည္ဟူသည့္ လူသား တစ္ေယာက္ျဖစ္ေရးအတြက္ ေလ့က်င့္ ျပဳစုလ်က္ ရိွပါေၾကာင္း၊ အဆင့္ျမင့္ပညာက႑တြင္ တကၠသိုလ္ပထမနွစ္ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ဒီမိုကေရစီနွင့္ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္ေသာ သင္ရိုးညႊန္တမ္းမ်ားကို သမိုင္းဘာသာတြင္ ထည့္သြင္းသင္ၾကားလ်က္ရိွၿပီး ကမၻာ့သမိုင္းဘာသာရပ္ကို သမိုင္းအထူးျပဳ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ ပထမနွစ္နွင့္ သမိုင္းအထူးျပဳ မဟုတ္ေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား အားလံုးအတြက္ ပထမနွစ္၊ ဒုတိယနွစ္၀က္တြင္လည္းေကာင္း၊ Modern Myanmar ကို တတိယနွစ္ သမိုင္းအထူးျပဳ၊ ပထမနွစ္ ဂုဏ္ထူးတန္း သမိုင္း အထူးျပဳေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသမိုင္း Constitutional History of Myanmar ကို တတိယနွစ္ ဂုဏ္ထူးတန္း သမိုင္းအထူးျပဳေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္လည္းေကာင္း သင္ၾကားေပးလ်က္ရိွပါေၾကာင္း၊ နိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးပညာ အထူးျပဳ ဂုဏ္ထူးတန္း ေနာက္ဆံုးနွစ္နွင့္ မဟာ၀ိဇၨာ အရည္အခ်င္းစစ္ သင္တန္းတြင္ ဒီမိုကေရစီနွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာ Political Science, Democracy စသည့္ ဘာသာရပ္မ်ားကို ထည့္သြင္း သင္ၾကားလ်က္ရိွပါေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ မၾကာခင္ Political Science ဘာသာရပ္တစ္ခုကို ဌာနအသစ္အေနျဖင့္ ထူေထာင္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျဖၾကားခဲ့ပါသည္။

ျပည္သူလူထုအတြင္း ဒီမိုကေရစီ အသိအျမင္တို႔ အားနည္းေနမႈကို လႊတ္ေတာ္တြင္း တင္ျပေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ ဒီမိုကေရစီကို အလြဲသံုးစားျပဳမႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု သံုးသပ္မႈမ်ားအေပၚ အေလးထားစဥ္းစားသင့္ပါသည္။ အသိအျမင္တို႔ မည္မွ် အားနည္းေနပါသနည္း။ အဘယ္ေၾကာင့္ပါနည္း။ မူလယ္ထက္ႏွင့္ တကၠသိုလ္ပညာေရး သင္ရိုးတစ္စံုလံုးတြင္ ပါရွိေနေသာ ဒီမုိကေရစီ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း အရည္အေသြးကိုလည္း စိစစ္ရပါမည္။ သင္ၾကားသူတို႔၏ ပညာေရး သေဘာတရား ျပည့္၀မႈ၊ ဒီမုိက်င့္စဥ္အေပၚ ေလးနက္မႈႏွင့္ ဒီမိုဘာသာရပ္ ေက်ညက္မႈ  subject knowledge အရည္အေသြး တို႔ကိုလည္း စိစစ္ရေတာ့မည္။ ေခါင္သဖြယ္ျဖစ္သည့္ သင္ရိုးကို မည္သို႔ ျပဳစုၾကပါမည္နည္း။

ဒီမုိကေရစီ အေတြးအျမင္တို႔ အားနည္းျခင္းမွာ ဆယ္စုႏွစ္ ၄ စုခန္႔ ဒီမုိကေရစီသင္ရိုး ဆိတ္သုဥ္းကြယ္ေပ်ာက္ျခင္း၏ အက်ဳိးဆက္ဟု ရႈျမင္ရပါမည္။ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ စံႏႈန္းမ်ားအေပၚ အေျခခံၿပီး သင္ရိုးကို ေရးဆြဲျခင္း၊ ငယ္ရြယ္သည့္ မူလတန္းအဆင့္မွ စတင္ကာ ပညာေရးအဆင့္တုိင္းတြင္ ဒီမိုကေရစီ သေဘာတရားတို႔ကို အေသအခ်ာ သင္ၾကားေလ့က်င့္ေပးျခင္း၊ ေက်ာင္းတြင္းႏွင့္ ပညာေရးက်င့္စဥ္တို႔တြင္ ဒီမိုကေရစီကို အေျချပဳထားျခင္းတို႔ ရွိသင့္ပါသည္။

အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ လူအမ်ားစုႀကီးသည္ ဒီမုိကေရစီယဥ္ေက်းမႈကို စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ရပ္ရြာတြင္းတြင္ တရား၀င္ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားခြင့္ မရရွိခဲ့ပါ။ ကေလးဗဟိုျပဳ ပညာေရးကိုလည္း ေက်ာင္းသားဘ၀တြင္ ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးသူမ်ား မဟုတ္ၾကပါ။ ထို႔အတြက္ ပညာေရး၀န္ထမ္း ေက်ာင္းဆရာ ဆရာမမ်ား အေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားႏွင့္ အက်င့္အႀကံတို႔ကို မည္သို႔ လက္ဆင့္ကမ္း သင္ၾကားေပးႏုိင္ပါမည္နည္း။ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း ျပည့္စုံေစသင့္ပါသည္။ သင္တန္းတန္ဖိုးတြင္ ထင္ရွားေစသင့္သည္။ စာသင္ခန္းလက္စြဲမ်ား၊ သင္ၾကားေရး အစီအစဥ္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးရမည္။ B.Ed ဘြဲ႔သင္တန္းမ်ားႏွင့္ ပညာေရးေကာလိပ္တို႔တြင္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မ႑ိဳင္ျပဳထားသည့္ ဆရာအတတ္ပညာ သင္ရိုးသစ္တို႔ကိုလည္း ဖန္တီး ေရးဆြဲရပါဦးမည္။

ဘာသာေရး အေျချပဳထားေသာ ျပည္သူ႔နီတိသင္ရိုးမွ်ျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေရးစနစ္တို႔အတြက္ မလံုေလာက္ႏုိင္ေၾကာင္းကိုလည္း ေထာက္ျပလိုပါသည္။ ဤအခ်က္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ ၄ ခုေက်ာ္ ျဖတ္သန္းၿပီးသည့္ လက္ရွိ အေျခအေနကပင္ သက္ေသျပေနပါ၍ အက်ယ္ မရွင္းေတာ့ၿပီ။ ေကာင္းမြန္ေသာ ရိုးရာစံတန္ဖိုးတို႔ကို ထိန္းသိမ္းရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းကိုလည္း မျငင္းလိုပါ။ သို႔ေသာ္ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံေရးစနစ္အတြက္ ဒီမိုကေရစီပညာေရး အက်င့္အႀကံတို႔ကို ပိုမို ထင္ရွားေစသင့္သည္ဟု သံုးသပ္ပါသည္။

“အေရးႀကီးေသာ ဘာသာရပ္မ်ား” ကို က်ဴရွင္ယူသည့္ ယဥ္ေက်းမႈ လႊမ္းမိုးေနသည့္ ပညာေရးစနစ္ဆိုးျဖစ္ပါ၏။ ဒီမုိကေရစီပညာ၊ ျပည္သူ႔နီတိႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံတို႔ကို က်ဴရွင္ မယူၾကျခင္းမွာ အေရးမႀကီးသည့္အတြက္၊ စာေမးပြဲေအာင္ရန္ မလိုအပ္သည့္အတြက္၊ အထင္ကရ မျဖစ္သည့္အတြက္၊ အနာဂတ္တန္ဖိုးႏွင့္ အသံုး မရွိသည့္အတြက္ဟု ယူဆထားၾကပါသလား။ အသက္ေသြးေၾကာသဖြယ္ အေရးႀကီးသည္၊ မရွိမျဖစ္ ေလ့လာရမည္ဟူေသာ အသိအျမင္တို႔ ရရွိသြားေစရန္ ပညာေရးစနစ္တြင္ တာ၀န္ရွိေနပါေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုး တင္ျပလိုသည္။ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားအျပင္ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား civil societies ၏ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခြင့္မွာ အခရာ က်သည္ဟူ၍လည္း တင္ျပလိုပါသည္။

ကေလးသူငယ္မ်ား၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား၊ ဆရာဆရာမမ်ား၏ လူမႈဘ၀မ်ားႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ တထပ္တည္း၊ တသားတည္း က်ေနျခင္းသည္သာလွ်င္ ဒီမုိကေရစီ တုိင္းျပည္အတြက္ အေသခ်ာဆံုးေသာ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္ပါေၾကာင္း ယံုၾကည္ပါသည္။ ျမန္မာႏုိ္င္ငံ တနံတလ်ားရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ ေကာလိပ္မ်ားႏွင့္ တကၠသိုလ္ပညာေရး အဆင့္ဆင့္တို႔တြင္ သင္ၾကားရန္ လိုအပ္ေနေသးသည့္ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး သင္ရိုးကို အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ အေကာင္အထည္္ေဖာ္ရန္ အခ်ိန္ျဖစ္ပါေၾကာင္း တုိက္တြန္းလိုက္ရပါသည္။

ေမာကၡပညာေရးမဂၢဇင္း
၇ ဧၿပီလ ၂၀၁၃