အင္တာနက္ေပၚ၌ ဘာသာေရးႏႇင့္ ပတ္သက္ၿပီး အမုန္းတရား ပြားမ်ားလာေစရန္ လံႈ႔ေဆာ္ေနသူမ်ားကို ဥပေဒျပ႒ာန္း၍ ေဖာ္ထုတ္အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားရႇိ

အင္တာနက္ေပၚ၌ ဘာသာေရးႏႇင့္ ပတ္သက္ျပီး အမုန္းတရား ပြားမ်ားလာေစရန္ လံႈ႔ေဆာ္ေနသူမ်ားကို လူ႔က်င့္၀တ္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းသည့္ နည္းလမ္းအျပင္ ဥပေဒျပ႒ာန္းျပီး ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား ရႇိေနေၾကာင္း သိရႇိရပါသည္။လက္ရႇိအခ်ိန္တြင္ လူမႈကြန္ရက္ ၀က္ဘ္ဆိုက္ျဖစ္ေသာ Facebook တြင္ ဘာသာေရးႏႇင့္ ပတ္သက္ေသာ အမုန္းတရားမ်ား ပြားမ်ားလာေစရန္ Hate Speech မ်ား ေရးသားျပီး လံႈ႔ေဆာ္သူမ်ားမႇာ ပိုမိုမ်ားျပားလာကာ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ခက္ခဲသည့္ အေျခအေန တစ္ရပ္သို႔ ေရာက္ရႇိေနေၾကာင္း သိရပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ဘာသာေရးႏႇင့္ ပတ္သက္ျပီး အမုန္းတရားပြားေစရန္ လုပ္ေဆာင္သူ အမ်ားစုမႇာ Facebook Account အတုမ်ားျဖင့္ ေရးသားေနသူမ်ားျဖစ္ကာ အမည္ရင္း၊ Facebook Account အစစ္၊ Profile အမႇန္တို႔ျဖင့္ ေရးသားေနသူမ်ားလည္း ရႇိေၾကာင္း သိရႇိရပါသည္။

''ကြၽန္ေတာ္တို႔ Hate Speech နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဧၿပီလတုန္းက အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ခုလုပ္ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ Social Media မႇာ လိုက္နာက်င့္သံုးရမဲ့ Ethic ရႇိၿပီးသားပါ၊ လိုက္နာက်င့္သံုးမႈ မရႇိၾကတာပါ။ Hate Speech ကို ပထမက လူ႔က်င့္၀တ္နဲ႔ ထိမ္းသိမ္းရမယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ဥပေဒနဲ႔ ထိမ္းသိမ္းရမယ္။ Facebook ကို သံုးသူေတြရဲ႕ ၂၂ ရာခိုင္ႏႈန္းက Facebook ကို တစ္ခုလံုးကို ေျဗာင္းဆန္ေအာင္ လုပ္ေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီ့လူေတြကို ဥပေဒနဲ႔ ထိမ္းသိမ္းဖို႔ လိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း စိတ္ပူတယ္၊၂၀၁၃ ကေန ၂၀၁၆ အထိကို ဖုန္းက ၃၉ သန္း ခ်မယ္ဆိုေတာ့ ပိုၿပီးဆိုးလာဖို႔ ရႇိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေသခ်ာထိမ္းသိမ္းဖို႔ လိုလာတယ္။ Facebook ေပၚမႇာကိုပဲ ကိုယ္နဲ႔တူတဲ့ အစုေလးေတြ ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ Hate Speech ေတြကို လက္မခံတာမ်ိဳးေတြ၊ ကိုယ့္အုပ္စုထဲမႇာပဲ အခ်င္းခ်င္း ထိမ္းသိမ္းတာမ်ိဳးေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္'' ဟု ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏႇင့္ ပြင့္လင္းလူ႔ အဖြဲ႕အစည္းမႇ ဦးဂ်င္မီက ေျပာၾကားသည္။

အမုန္းတရား ပြားမ်ားလာေစရန္ ရည္ရြယ္သည့္ လံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ားကို ဥပေဒအရ ကာကြယ္သင့္၊ မသင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ရပ္ကို အေမရိကန္သံ႐ံုး၏ စီစဥ္မႈျဖင့္ ဇြန္ ၂၈ ရက္က ရန္ကုန္ျမိဳ႕၌ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ထိုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေအပီသတင္းဌာန၏ အတိုင္ပင္ခံေဟာင္း Richard Winfield က အမုန္းတရား တိုးပြားေအာင္ ျပဳလုပ္သည့္ လံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ားမႇ ကာကြယ္ရန္ ဥေရာပႏိုင္ငံ အခ်ိဳ႕တြင္ ဥပေဒျဖင့္ အကာအကြယ္ ေပးထားေသာ္လည္း အျခားမလိုအပ္သည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား ရႇိေသာေၾကာင့္ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳးကို ခ်င့္ခ်ိန္ေဆြးေႏြးရန္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

''အေမရိကားမႇာေတာ့ Hate Speech အတြက္ သီးသန္႔ ဥပေဒေတာ့ မရႇိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္တာတစ္ခုခု၊ အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ ကေလးေတြအေပၚ မေတာ္မေလ်ာ္ ျပဳလုပ္တာမ်ိဳး ဆိုရင္ေတာ့ FBI တို႔ CIA တို႔လို အဖြဲ႕ေတြက ခ်က္ခ်င္း လာဖမ္းသြားမႇာပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ အဲလိုအဖြဲ႕ေတြ မရႇိေတာ့ Hate Speech ပတ္သက္ျပီး ဥပေဒ ထုတ္ျပန္သင့္ပါတယ္'' ဟု ႏိုင္ငံေရး တက္ၾကြလႈပ္ရႇားသူ ဦးျမင့္ေမာင္ေ႒းက ေျပာၾကားပါသည္။''သင္ခဲ့ရတဲ့ သင္ခန္းစာ တစ္ခုထဲမႇာ discrimination ကေန တစ္ျဖည္းျဖည္း Hate Speech ျဖစ္လာရင္ Genocide ျဖစ္ဖို႔ နီးလာျပီ။ ဒါေၾကာင့္ မီးဆိုတာ မေလာင္ခင္တားတာ ေကာင္းပါတယ္။ Hate Speech ေတြ မျပန္႔ႏႇံ႔ေအာင္ ဥပေဒတစ္ရပ္ ထုတ္သင့္ပါတယ္'' ဟု အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ပါတီ၀င္ ဦးခင္ေမာင္ၾကည္က ေျပာၾကားသည္။

အမုန္းတရား ပြားေစသာ လံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ားကို ဥပေဒထုတ္ျပန္၍ တားျမစ္ျခင္းမ်ား၊ ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား ရႇိသည့္နည္းတူ ေဆြးေႏြး အေျဖရႇာသည့္ ပံုစံျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳခ်က္မ်ားလည္း ရႇိပါသည္။''Facebook ေပၚမႇာေရးေနတဲ့ အမုန္းတရားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လႈံေဆာ္မႈေတြကို ေတြ႕တိုင္း ခ်ိဳသာတဲ့ စကားလံုးေတြနဲ႔ ျပန္ၿပီး ရႇင္းျပေပးသင့္တယ္။ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ ရန္ျဖစ္ေနတာကိုေတြ႕ရင္ Facebook ေပၚမႇာပဲ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းၿပီး ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း အေျဖရႇာတဲ့ အေလ့အထမ်ိဳး ရႇိေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆြးေႏြး အေျဖရႇာတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးကို Social Society ေတြအေနနဲ႔လည္း ပါ၀င္သင့္ပါတယ္။ ဥပေဒတစ္ခုထုတ္ဖို႔ ဆိုတာကိုေတာ့ ဥပေဒပညာရႇင္ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ မထိေရာက္ဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္'' ဟု ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒၚညိဳညိဳသင္းက ေျပာၾကားသည္။''Electronic Transaction Law ထဲမႇာဆိုရင္ Facebook ေပၚက လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡျဖစ္ေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြကို သြယ္၀ိုက္ၿပီး အေရးယူႏုိင္တဲ့ ပုဒ္မ ၃၃ ေတာ့ရႇိတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာက Facebook မႇာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူႏုိင္တဲ့ ဥပေဒေတာ့ မရႇိေသးဘူး'' ဟု Purple Equity Law Firm မႇ အတုိင္ပင္ခံ ဥပေဒပညာရႇင္ ဦးဖိုးျဖဴက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဘာသာေရး အေၾကာင္းျပဳၿပီး အစြန္းေရာက္သူမ်ား၏ ေရးသားေျပာဆိုမႈမ်ားကို အေရးယူႏုိင္သည့္ ဥပေဒမႇာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တည္ဆဲဥပေဒ အခ်ဳိ႕တြင္ ျပဌာန္းထားၿပီး ရာဇသတ္ႀကီး အခန္း ၂၂၊ ရာဇ၀တ္မကင္းေသာ ေျခာက္လႇန္႔မႈ၊ ေစာ္ကားမႈႏႇင့္ စိတ္ၿငိဳျငင္ေစမႈမ်ား အခန္းပါ ပုဒ္မ ၅၀၅ (ဂ) တြင္ မည္သူမဆို ေဖာ္ျပခ်က္ကိုျဖစ္ေစ၊ ေကာလာဟလကိုျဖစ္ေစ၊ သတင္းကိုျဖစ္ေစ ျပဳရာတြင္ သို႔တည္းမဟုတ္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာရာတြင္ သို႔တည္းမဟုတ္ ျဖန္႔ခ်ိရာတြင္ လူအမ်ဳိးအစား အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေစ၊ လူမ်ဳိးစု အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေစ၊ တဖက္ႏႇင့္တဖက္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္ရန္အႀကံရႇိလွ်င္ သို႔တည္းမဟုတ္ လႈံ႔ေဆာ္ျခင္းကိုျဖစ္ေစ၊ အဆိုပါ လႈံ႔ေဆာ္ျခင္းကို ျဖစ္ေစတန္ရာသည့္ အေၾကာင္းရႇိလွ်င္ ထိုသူကို ႏႇစ္ႏႇစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ ျဖစ္ေစ ဒဏ္ႏႇစ္ရပ္လံုးျဖစ္ေစ ခ်မႇတ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပဌာန္းထားပါသည္။

ထို႔ျပင္ ကိုးကြယ္၀တ္ျပဳေသာ ေနရာကို ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ယုတ္ညံံ့ေစျခင္း၊ လူတစ္စား ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ၊ သာသနာကိုျဖစ္ေစ၊ ဘာသာ သာသနာေရး ယံုၾကည္မႈကိုျဖစ္ေစ ေစာ္ကားျခင္းျဖင့္ ထိုလူတစား၏ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာေရး စိတ္ဓာတ္ကို နာက်ည္းေစရန္ ႀကံရြယ္၍ မသမာစိတ္ျဖင့္ တမင္က်ဴးလြန္ေသာ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ပါက ရာဇသတ္ႀကီး အခန္း-၁၅၊ ဘာသာသာသနာဆိုင္ရာ ျပစ္မႈမ်ားအခန္း ပုဒ္မ-၂၉၅ ႏႇင့္ ၂၉၅(က)အရ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မႇတ္ခံရႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။

အင္တာနက္ေပၚတြင္ ဘာသာေရးႏႇင့္ ပတ္သက္ေသာ အမုန္းတရား ပြားမ်ားေစရန္ လံႈ႔ေဆာ္ေနသူမ်ားတြင္ စင္ကာပူႏႇင့္ မေလးရႇားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာက္ရႇိေနသူမ်ားလည္း ပါ၀င္ေနျပီး ထုိသူမ်ားကိုလည္း ဥပေဒအရ အေရးယူႏိုင္သည့္ နည္းလမ္းမ်ား ရႇိေၾကာင္း သိရႇိရပါသည္။သို႔ေသာ္ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းပါ အပိုဒ္ ၁၉ ႏႇင့္ ၂၀ တြင္ လူတစ္ဦးခ်င္း၏ လြတ္လပ္ခြင့္ကို က်င့္သံုးရာ၌ အမ်ားစု၏ လြတ္လပ္ခြင့္ကို မထိပါးေစရန္၊ လူအမ်ား အခြင့္အေရးကို ေလးစားရန္ႏႇင့္ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး မထိခိုက္ေစရန္ လိုအပ္ပါက ဥပေဒျပဳ တားျမစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အခိုင္အမာ ျပဌာန္းထားေသာ္လည္း အရာရာတိုင္းကို ဥပေဒျဖင့္ လိုက္ပိတ္ရန္ မလြယ္ကူေၾကာင္း ဇြန္ ၂၈ ရက္က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အမုန္းတရား ပြားမ်ားလာေစရန္ ရည္ရြယ္သည့္ လံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ားကို ဥပေဒအရ ကာကြယ္သင့္၊ မသင့္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

Ref:first-11