န္းေကာ္မတီ ဒုတိယဥကၠဌ၊ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး
ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္ေသာ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ႏွင့္ ဦးဆြမ္လြတ္ဂမ္ ဦးေဆာင္ေသာ ေကအုိင္ အုိ ေဆြးေႏြးေရး ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တုိ႕သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီး နားၿမိဳ႕၊ မေနာကြင္းအတြင္းရွိ မဂြ်ယ္ခန္းမတြင္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိ ဘာလ (၈) ရက္မွ (၁၀) ရက္ေန႕အထိ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။ ဤေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေလ့လာသူမ်ား (observers) အျဖစ္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Mr. Vijay Nambiar ၊ တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏုိင္ငံ၏ အာရွေရးရာအ ထူးကုိယ္စားလွယ္ Mr.Wang Ying Fan ၊တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕အစည္း (၁၀)ဖြဲ႕မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ လြတ္ေတာ္ ကုိ္ယ္စားလွယ္ (၄) ဦး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ တရား၀င္ ႏုိင္ငံေရးပါ တီမ်ား ျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၊ အမ်ိဳးသားဒီမုိ ကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံး ညီညြတ္ေရးပါတီ၊ စည္းလုံးညီ ညြတ္ေရးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီပါတီ၊ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအင္အားစု၊ တုိင္းလုိင္(ရွမ္းနီ) အမ်ိဳးသား ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးပါတီႏွင့္ ရွမ္း တုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ား ရုိးရာယဥ္ေက်းမူဗဟုိေကာ္မတီႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ရွမ္းမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား စာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈေကာ္မတီမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေရး အက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႕ (Peace – talk Creation Group ) အဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ဖိတ္ၾကား ထားသည့္ ၿမိဳ႕မိ၊ ၿမိ႕ဖ (၁၀)ဦးတို႕ တက္ေရာက္ခဲ့ၾက ပါသည္။
၂။ တည္တံ့ခုိင္ျမဲေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ေရးကို အာမခံႏုိင္ သည့္ႏုိင္ငံေရးအရ သေဘာတူညီမူ မ်ားထြက္ေပၚလာႏုိင္ေရးကို ဦးတည္၍ ႏွစ္ဖက္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားမွ အသိ သက္ေသမ်ား ေရွ႕ေမွာက္ တြင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားအား ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူ အတည္ျပဳၾကပါသည္-
(က) ႏုိင္ငံေရးေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ( Political Dialogue ) က်င္းပႏုိင္ရန္ အတြက္ ျပင္ဆင္မွဳ ျဖစ္ေသာတႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး တြင္ပါ၀င္ ရန္ ေကအုိင္အုိအား ဖိတ္ေခၚသည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ႀကိဳတင္ေဆြးေႏြး ညိွႏႈိင္းသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ အေနျဖင့္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါအတုိင္း ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူသည္-
(၁) ျပည္ေထာင္စုအစုိးရမွ စီမံခ်က္မ်ားကုိ ေပးပုိ႔ျခင္း၊ ေဆြးေႏြးျခင္းမ်ား ျပဳ လုပ္ ေဆာင္ရြက္မည္။
(၂) ေကအုိင္အုိ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မွ ေတာင္းဆုိ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္မ်ား ညီလာခံ (Ethnic Armed Groups Conference) က်င္းပမည္။
(ခ) ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ ေမလ (၂၈-၃၀) ရက္ေန႕အတြင္းေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္ မ်ားေၾကာင့္ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ေလ်ာ့ခ်ႏုိင္ျခင္း၊ ႏွစ္ဖက္ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈမ်ား တုိးတက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္းတုိ႔ အေပၚႏွစ္ဖက္ကုိယ္ စားလွယ္အဖြဲ႕မွ အသိအမွတ္ ျပဳၿပီး ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ထပ္မံမျဖစ္ပြားေစေရးကို ဆက္လက္ ညိွႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ ရန္ သေဘာတူသည္။
( ဂ ) နယ္ေျမလုံၿခဳံေရး အေျခအေနအရ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ေရႊ႕ေျပာင္းေန ထုိင္ၾကေသာ ျပည္သူမ်ား မူလေနထုိင္ရာအရပ္သုိ႔ ျပန္ႏုိင္ေရးႏွင့္ ျပန္ လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ အေျခခံရမည့္မူမ်ားႏွင့္ စီမံခ်က္တစ္ ရပ္ေရးဆြဲႏုိင္ရန္ ႏွစ္ဖက္အဖြဲ႔ မ်ား၏ အလုပ္အဖြဲ႔ (Technical Team) မ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္ရာဌာနမ်ားက ဆက္လက္ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ အနည္းဆုံး ရြာ (၄) ရြာကုိေရြးခ်ယ္ၿပီး ေရွးဦးစီမံခ်က္ (Pilot Project)အျဖစ္ ညိႈႏႈိင္းအေကာင္အထည္ ေဖၚသြားရန္ သေဘာတူသည္။
(ဃ) စစ္ရွိန္ေလ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ထပ္မံမျဖစ္ပြားေစေရးအတြက္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီ (Joint Monitoring Committee) အား ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ေဒသအားလုံး အက်ဳံး၀င္ေစမည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းသြားရန္ သေဘာတူ သည္။ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီ အေျချပဇယား(Joint Monitoring Committee Structure) (ပူးတြဲ ၁) ႏွင့္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးတြင္ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ အေျခခံမူ (၅)ခ်က္ႏွင့္ စည္းကမ္းခ်က္ (၁၈) ခ်က္တို႕ပါ၀င္သည့္ (ပူးတြဲ ၂ ) ကို အေျခခံ၍ အေသးစိတ္စီမံခ်က္(Operational Plan) ခ်မွတ္ႏုိင္ရန္ ႏွစ္ဖက္ နည္းပညာ အေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႕မ်ား အေနျဖင့္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္။
(င) ပဋိပကၡေၾကာင့္ ပုံမွန္သြားလာႏုိင္မႈမရွိေသာ အမ်ားျပည္သူအသုံးျပဳ သည့္လမ္း မ်ားႏွင့္ အေရးပါေသာလမ္းမ်ား ပုံမွန္ျပန္လည္သြား လာႏုိင္ေရး ႏွစ္ဖက္ညိွႏႈိင္း၍ အျမန္ ဖြင့္လွစ္သြားရန္ သေဘာတူသည္။
(စ) ေကအုိင္အုိအေနျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ႀကိဳတင္ ညွိႏႈိင္းၿပီး ျပည္သူမ်ား ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ျခင္းမ်ား (Public Consultation) ျပဳလုပ္ရန္ သေဘာတူသည္။
(ဆ) ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ႏွစ္ဖက္အလုပ္အဖြဲ႔ (Technical Team)မ်ားက ဆက္လက္ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ေနာင္က်င္းပမည့္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကုိ အျမန္ဆုံးက်င္းပႏုိင္ရန္ ႏွစ္ဖက္ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူသည္။
၃။ ယခုသေဘာတူညီခ်က္ကို ႏွစ္ဖက္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ သက္ေသမ်ား ေရွ႕တြင္အတည္ျပဳလက္မွတ္ေရးထုိးၾကပါသည္။
XXXXXXXXXXXXXXXXX
ပူးတြဲ (၁)
ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံ
ပူးတြဲ (၂)
ပူးတဲြေစာင့္ၾကည့္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဖက္လုိက္နာရမည့္ အေျခခံမူမ်ား
(က) ေရရွည္တည္တံ့ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရန္ အမွန္တကယ္ ဆႏၵရွိရန္။
(ခ) သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအတုိင္း ကတိတည္ရန္။
(ဂ)ရရွိထားေသာသေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚအျမတ္မထုတ္ရန္ႏွင့္လက္ေတြ႔အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္သြားရန္။
(ဃ) ေဒသခံျပည္သူမ်ားအေပၚ၀န္ထုတ္၀န္ပုိးမျဖစ္ေစရန္။
(င) ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ ျပည္ေထာင္စု မၿပဳိကဲြေရး၊ တုိင္းရင္းသားစည္း လုံးညီညြတ္မႈမၿပဳိကဲြေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအဏာ တည္တံ့ခုိင္ၿမဲေရး တုိ႔တြင္ လက္တဲြေဆာင္ရြက္ရန္။
ႏွစ္ဖက္လုိက္နာရန္အခ်က္မ်ား
၁။ တုိက္ပဲြမ်ားထပ္မံ မျဖစ္ပြားေရးအတြက္ ေစာင့္ၾကည့္ႀကီးၾကပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားကုိ ႏွစ္ဖက္အဖဲြ႔မ်ားက လုိက္နာေဆာင္ရြက္ရန္သေဘာတူသည္။
(က) ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ားထိေတြ႔ပစ္ခတ္မႈမ်ား၊ ေတြ႔ဆုံတုိက္ပဲြမ်ား မျဖစ္ပြားေရး ညႇိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ရန္။
( ခ ) ႏွစ္ဖက္သေဘာတူသတ္မွတ္ထားေသာ ကန္႔သတ္နယ္ေျမမ်ားရွိလာပါက ထုိနယ္ေျမ အတြင္း ႏွစ္ဖက္ညႇိႏႈိင္း သေဘာတူညီခ်က္မရွိဘဲ စခန္းသစ္မ်ားေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ ကန္႔သတ္နယ္ေျမေက်ာ္လြန္သြားလာလႈပ္ရွားျခင္း၊ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ျခင္း မျပဳ လုပ္ရန္။
( ဂ ) ျပည္သူလူထုႏွင့္ ႏွစ္ဖက္အဖဲြ႔မ်ား၏ ၀န္ထမ္းမ်ား၊ တာဝန္ရွိသူမ်ားအား ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ မတရားညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အဓမၼျပဳ က်င့္ျခင္း အပါအ၀င္ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ားမျပဳလုပ္ရန္။
(ဃ) ျပည္သူလူထုအား အေၾကာင္းမဲ့/အမႈဆင္ၿပီး ဖမ္းဆီးအေရးယူျခင္း၊ အျပစ္ေပးျခင္း လုံး၀မျပဳလုပ္ရန္ ႏွင့္ ဥပေဒႏွင့္ အညီေဆာင္ရြက္ရန္။
( င ) ျပည္သူလူထုထံမွ တရားမဝင္ အခြန္ေကာက္ခံျခင္း၊ အတင္းအဓမၼ ေငြေၾကး ပစၥည္းမ်ားရယူျခင္းမျပဳလုပ္ရ။
( စ ) ကာယကံရွင္၏ဆႏၵမပါဘဲ တပ္ဖဲြ႔၀င္အျဖစ္ အဓမၼသြတ္သြင္းျခင္း မျပဳလုပ္ရန္။
(ဆ) အမ်ားျပည္သူ အသုံးျပဳေသာလမ္းမ်ားအား တားဆီးပိတ္ဆုိ႔ျခင္း၊ ျပည္သူလူထု သြားလာေရးႏွင့္ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈအားဟန္႔တားပိတ္ဆုိ႔ျခင္း၊ မုိင္းေထာင္ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ မျပဳလုပ္ရန္။
( ဇ ) ႏုိင္ငံေတာ္မွ တရား၀င္ဖဲြ႔စည္းထားၿပီးျဖစ္ေသာ ျပည္သူ႔စစ္တပ္ဖဲြ႔၀င္မ်ားအေပၚ လူမ်ဳိးေရး အရဖိအားေပး ဖဲ့ထုတ္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ စစ္ေရးအရ ဖိအားေပး ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ တုိက္ခုိက္ျခင္းမ်ားမျပဳလုပ္ရန္ ႏွင့္ ျပည္သူ႔စစ္အဖဲြ႔မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တုိ႔ကုိ သက္ဆုိင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားက တာ၀န္ခံရန္။
(ဈ ) နယ္ေျမလုံၿခဳံေရးအရ ေနရပ္စြန္႔ခြာေနထုိင္ၾကေသာ ျပည္သူမ်ားကုိ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားေသာ အကူအညီမ်ား ေပးအပ္သြားရန္ႏွင့္ အျခားအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၏ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားအား ေႏွာင့္ယွက္ဟန္႔တား ပိတ္ပင္ျခင္းမျပဳလုပ္ရန္ႏွင့္ေဒသခံ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္သြားရန္။
(ည) ကြ်န္ျပဳျခင္း၊ အဓမၼခုိင္းေစျခင္းမျပဳလုပ္ရန္။
( ဋ ) အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား ဗလကၠာယ ျပဳျခင္း၊ လိင္အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ အဓမၼသားမယား ျပဳက်င့္ျခင္း၊ လိ္င္မႈဆိုင္ရာ ကြ်န္ျပဳျခင္းမျပဳလုပ္ရန္။
( ဌ ) ကေလးငယ္မ်ားအားသတ္ျဖတ္ျခင္း ႏွင့္ ကုိယ္အဂၤါျဖတ္ေတာက္ျခင္း၊ ကေလးစစ္သား အျဖစ္ စုေဆာင္း/စစ္မႈထမ္းေစျခင္း၊ အဓမၼျပဳျခင္းႏွင့္ အျခားလိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ရန္။
( ဍ ) ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပ၍စစ္ေရးကိစၥမ်ားတြင္ ပါ၀င္စြက္ဖက္ အျမတ္ထုတ္ျခင္းမ်ားကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ႏွင့္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာအေဆာက္အဦးမ်ားကုိ ပစ္ခတ္တုိက္ခိုက္ျခင္း၊ ေဖာက္ခဲြဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ရန္၊ ေက်းရြာဆုေတာင္းေတာင္မ်ား၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား (သုိ႔မဟုတ္) လူထု၀တ္ျပဳရာေနရာမ်ား၌ ထပ္မံ၍ တပ္စခန္းခ်ျခင္း၊ ေနထုိင္ျခင္း စသည္ျဖင့္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာေျမေနရာမ်ားကုိ သိမ္းပိုက္ေနရာယူျခင္း၊ မီးရႈိ႕ျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ရန္။ဘာသာေရးဆိုင္ရာေနရာမ်ားႏွင့္ ျငိစြန္းေနေသာ တပ္ေနရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွစ္ဖက္မွ ဆက္လက္ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးသြားရန္။
( ဎ ) ဂ်ီနီဗာကြန္ဗင္းရွင္း - (၄) စစ္ကာလအတြင္း အရပ္သားမ်ားအား အကာအကြယ္ ေပးေရး ( Geneva Convention ( IV ) – Relative to the protection of civilian persons in time of war) တြင္ပါရွိသည့္အခ်က္မ်ားကုိ ေလးစားလုိက္နာၾကမည္။
၂။ လက္နက္ကုိင္တုိက္ပဲြမ်ားတြင္ ဖမ္းဆီးရမိသူမ်ား၊ လက္နက္ခ်ၿပီးသူမ်ားအား လူသားဆန္စြာ ဆက္ဆံျပီး ေအာက္ေဖာ္ျပပါအခ်က္မ်ားကုိ မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္မွ်မျပဳလုပ္ရန္ -
(က) လူ႔အသက္ႏွင္ ့ခႏၶာကုိယ္ကုိ ထိခုိက္နစ္နာေအာင္ျပဳမူျခင္း၊ အထူးသျဖင့္နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ကုိယ္လက္အဂၤါအစိတ္အပုိင္း တစ္ခုခုကုိ ျဖတ္ေတာက္ပစ္ျခင္း၊ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ျပဳမူဆက္ဆံျခင္းႏွင့္ ႏွိပ္စက္ကလူျပဳျခင္း၊
( ခ ) ဓားစာခံအျဖစ္ဖမ္းဆီးထားျခင္း။
( ဂ ) လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကုိ ေစာ္ကားျခင္း၊ အထူးသျဖင့္ အရွက္ရသိမ္ငယ္ေစေသာ ဆက္ဆံမႈမ်ားျပဳလုပ္ျခင္း။
(ဃ) တရားဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳဘဲ ျပစ္ဒဏ္မ်ားခ်မွတ္ျခင္း၊ ေသဒဏ္ စီရင္ျခင္း။
Lachid Kachin
ဧရာ၀တီျမစ္ဖ်ားဆီက
0 comments:
Post a Comment