ေငြေၾကးကို ေကာင္းေကာင္းထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ ျပည္ပမွာ ပညာ သြားသင္မယ့္ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ေရာ ၊ ေခတ္မီနည္းစနစ္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ေငြေၾကးကို သံုးစြဲေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ပါ သိပ္ကို အေရးႀကီးလွပါတယ္။ မသမာသူေတြရဲ႕ ေငြေၾကး လိမ္လည္ရယူတတ္မႈကို ေက်ာင္းသားေတြ အထိုက္အေလ်ာက္ သိထားေစဦးေတာ့ မိမိတိုု႔ရဲ့ ေငြေတြကို လိမ္ယူဖို႔ အခ်ိန္မေရြး ေခ်ာင္းေျမာင္းေနတဲ့ လိမ္သူေတြ အခ်ဳိ႕ရွိေနတာကိုလည္း စိုးရိမ္ရပါတယ္။
" သင္ဘယ္ကေန ေငြေၾကးဘယ္ေလာက္ရရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒီလို လက္ခံရရွိဖို ႔အတြက္ ေငြအရင္ပို႔ေပးပါ " ဆိုတဲ့ လူသိမ်ားတဲ့ လိမ္နည္း မ်ဳိးကိုေတာ့ တံု႔ျပန္ေနဖို႔ မလိုမွန္း မိမိတိုု႔ ေကာင္းေကာင္း သိၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျခားေသာ သတိျပဳရမယ့္ ေကာက္က်စ္တဲ့ ေငြေၾကး လွည့္ဖ်ားယူနည္း ေတြရွိပါေသးတယ္။ အခုေဖာ္ျပမယ့္ နည္းေတြက ေက်ာင္းသြားတက္မယ့္ သူေတြအတြက္ အဓိက သတိထားစရာေတြျဖစ္ပါတယ္။
*** PHISHING ***
Phishing ဆိုတာကေတာ့ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ သူခိုးေတြက္ သင့္ရဲ႕ ဘဏ္ နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ ကဒ္ ကို ေဖာက္ထြင္း၀င္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းတဲ့အခါ လိုအပ္တဲ့ သင့္ရဲ႕ Username နဲ႔ Password ေတြကို အရယူဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ နည္းပါ။ လိမ္ညာၿပီး ေငြယူခ်င္သူေတြက ဘဏ္တစ္ခု ၊ ဒါမွမဟုတ္ Paypal တို႔ ၊ eBay တို႔က သင့္ထံ Email ပို႔သလိုမ်ဳိး ဟန္ေဆာင္ၿပီး ေမးလ္ တစ္ေစာင္ ပို႔ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေမးလ္ထဲမွာ Link တစ္ခုကို ႏွိပ္ခိုင္းၿပီး သင့္ရဲ႕ Identity နဲ႔ အျခားအခ်က္အလက္အေသးစိတ္ကို ထည့္သြင္းခိုင္းတာမ်ဳိးပါ။ သူတို႔ေပးတဲ့ Link ေနာက္လိုက္ၿပီး နွိပ္မိေအာင္လည္း သင့္အေကာင့္ကို အဟက္ ခံထားရလို႔ ေတာင္းတာပါဆိုတဲ့ ဆင္ေျခလွလွ ဇာတ္လမ္း တစ္ပုဒ္ဆင္ ေရးထားတတ္ၾကပါေသးတယ္။ ေငြလိမ္ေတာင္းသူရဲ႕ E-mail ထဲက Link အတုတစ္ခုကို သိႏိုင္ဖို႔ နည္းေတြကေတာ့ သိပ္မ်ားပါတယ္။ အဲဒီ Email ဟာ https:// နဲ႔ စ, မစ ေသခ်ာေအာင္ၾကည့္ပါ။ ေငြလိမ္သူေတြရဲ႕ E-mail က http:// ဆိုၿပီး s မပါတာမ်ဴိး ေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္နည္းက သူတို႔ေပးထားတဲ့ Link ေပၚမွာ မႏွိပ္ပဲ သင့္ေမာက္စ္ Cursor ကို တင္ၿပီး ရပ္ထားလိုက္ပါ။ အဲဒီ Link က တကယ့္ E-mail လိပ္စာ အစစ္အမွန္ကို ေဖာ္ထုတ္ျပပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လို႔ ကိုယ့္ဆီ ၀င္လာတဲ့ E-mail လိပ္စာနဲ႔ကြဲေနတယ္ ၊ မသိတဲ့ လိပ္စာ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဲ့ဒီ Link ကို မႏွိပ္ပါနဲ႔ ။ ဆိုက္ဘာသူခိုးေတြဟာ လူသိမ်ားတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြ ရဲ႕ ၀က္ဘ္ဆိုက္လိပ္စာနဲ႔ဆင္သေယာင္ေလးေတြ ဖန္တီးၿပီးေတာ့လည္း ေငြခိုးတတ္ၾကပါေသးတယ္။ ဥပမာ www.hot-mail.com ဒါမွမဟုတ္ www.verify-hotmail.com ဆိုတာမ်ဳိးေပါ့။ ဒါကို typo-squatting ဒါမွမဟုတ္ cybersquatting လို႔ေခၚပါတယ္။ အဲဒီေလာက္ထိ သိပ္မေသခ်ာေသးဘူးဆိုရင္ေတာ့ သင္ရရွိတဲ့ E-mail ဟာ သင္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ ကုမၸဏီရဲ႕ E-mail ဟာ သင္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ E-mail ဟုတ္မဟုတ္ကို ကုမၸဏီကို ဆက္သြယ္ၿပီးလည္းေကာင္း ၊ ဖုန္းနဲ႔လည္းေကာင္း ေမးျမန္းလိုက္ပါ။
*** Fake Wesites and Fake Products ***
ေငြလိမ္သူေတြက Brand ေတြအေပၚမွာထားတဲ့ ကၽြႏု္ပ္တို႔ရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကို သတိျပဳမိၿပီး ဒါက အလြဲသံုးစားျပဳေသာအားျဖင့္ ၀က္ဘ္ဆိုက္အစစ္ေတြကို ပံုတူတုပထားတဲ့ဆိုက္ေတြနဲ႔ အသံုးျပဳသူေတြကို သံုးမိေအာင္ ျဖားေယာင္း တတ္ပါတယ္။ အဲဒီ website ေတြဟာ ကုန္ပစၥည္း အတုေတြကိုေရာင္းေလ့ ရွိတတ္ၿပီး တခါတရံအျဖစ္မ်ဳိးေတြမွာေတာ့ ကိုယ္၀ယ္လိုက္တာကို ဘာမွ ျပန္မပို႔ေပးတာအထိမ်ဳိးေပါ့။ ပံုတူတုပတယ္ဆိုတဲ့ website ေတြဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြလို ဒီဇိုင္နာလက္ကိုင္အိတ္ေတြလို စြဲမက္ဖြယ္ေစ်းႀကီးႀကီးပစၥည္းတုေတြကို ထိုးေဖာက္ေရာင္းခ်ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ရွန္ပူတို႔ မိတ္ကပ္တို႔လို ကုန္ပစၥည္းတုေတြကို ေရာင္းခ်မႈ ျမင့္မားခဲ့တာမ်ဳိးလည္းရွိပါတယ္။
ဝက္ဘ္ဆိုက္အတုေတြဟာ လိမ္လည္သူေတြက Layout , Colour Scheme , Text နဲ႔ Logo အားလံုးကို တကယ့္ Site အစစ္အတိုင္း အသံုးျပဳၾကတဲ့အတြက္ သိဖို႔ ခက္ပါတယ္။ ၀က္ဆိုက္တစ္ခုရဲ႕ မွန္ကန္မႈကို စစ္ေဆး ဖို႔ကေတာ့ UK မွာဆို UK Postal Address အျပည့္အစံုကို ရွာဖို႔ပါပဲ။ E-mail တစ္ခုသက္သက္ရွာဖို႔မဟုတ္ပါဘူး ။ ဒီနည္းက တကယ္လို႔မ်ား တစ္ခုခုမွားယြင္းသြားရင္ ကုမၸဏီနဲ႔ In Touch ျဖစ္ေစပါတယ္။ Site တစ္ခုရဲ႕ ယံုၾကည္ထုိက္မႈကို အာမ,မခံႏိုင္ေပမယ့္ ပါရမယ့္ လိပ္စာမပါရင္ သင့္အေနနဲ႔ သံသယျဖစ္သင့္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္တစ္နည္းက အဲဒီ၀က္ဘ္ဆိုက္အမည္ကို Copy ကူးၿပီး Google ရဲ႕ Search Box ထဲမွာ Paste ခ်လို႔ ရွာၾကည့္ၿပီး အျခားေစ်း၀ယ္သူေတြရဲ႕ Comment ေတြကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ဒါက အဲဒီ Site နဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ အသံုး၀င္မယ့္ သတိေပးခ်က္ စကားလံုးေတြ ေပးမွာျဖစ္လို႔ အင္တာနက္ သူခိုးေတြေဘးက ေ၀းေအာင္ကူညီေပးပါလိမ့္မယ္။
*** Ticket Scams ***
Gig Ticket ေတြေလာက္ ဘယ္အရာကမွ ကၽြႏု္ပ္တို႔ရဲ႕ ႏွလံုးသားကို မေပ်ာ္၀င္ေစႏိုင္ပါဘူး။ လက္မွတ္တုေတြက ပံုစံ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔လာတတ္ပါတယ္။ လိမ္ညာေၾကျငာသူတစ္ဦးဦးဆီက ေစ်း၀ယ္ရင္းလည္း သင္ လက္မွတ္ အတု ေတြ ရႏိုင္ပါတယ္။ လက္မွတ္တုေတြနဲ႕ သင္ဘာမွသံုးမရတာ ဒါမဟုတ္ လံုး၀ ခိုးခံ ရတာမ်ဳိးနဲ႔ အဆံုးသတ္ႏိုင္ပါတယ္။ လတ္မွတ္အတုအစကို ေ၀ခြဲႏိုင္ဖို႔ ဘယ္လက္မွတ္ေရာင္းေနလဲ၊ ဘယ္လုိပံုစံလဲဆိုတာေလ့လာပါ။ ဘယ္ေတာ့မွ လူလိမ္ကို ကိုယ့္မွာ ပိုက္ဆံဘယ္ေလာက္ရွိေၾကာင္း ေပးမသိလိုက္ပါနဲ႔။ ကိုယ္က ဘယ္မွ်ေသာ ပမာဏသာ ေပးႏိုင္ေၾကာင္းေျပာပါ လိမ္ညာ ေၾကာ္ျငာ ျခင္းေတြဟာ seatwave, viagogo နဲ႔ eBay တို႔လို website မ်ားမွာပါ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒီလို site ေတြေပၚ အတုလုပ္တာ ကာကြယ္ဖို႔ Safety measure ေတြ ရွိေနခ်ိန္မွာပဲ လက္မွတ္ေတြကို သိပ္မမ်ားလွတဲ့ ေစ်းႏႈန္းနဲ႔ ျပန္ေရာင္းေနတာေတြလည္းရွိပါတယ္။
တကယ္လို႔ သင္ဟာ လက္လီအေရာင္းသည္ေတြဆီကမ်ား လက္မွတ္ ၀ယ္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္လည္း ကၽြႏု္ပ္တို႔ အၾကံျပဳခ်င္တဲ့ သတိေပးခ်က္ေတြက အထက္ပါ ၀က္ဘ္ဆိုက္တုမ်ားကို ေရွာင္တဲ့နည္းအတိုင္းပါပဲ။ ဒါမွ လက္မွတ္ အတုေတြ၀ယ္မိတာကို ေရွာင္ႏိုင္မွာပါ။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆို သင္ဟာ Credit Card နဲ႔လည္း ၀ယ္မိႏိုင္တာပါပဲ။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ လက္မွတ္မစစ္မွန္ရင္ သင့္ေငြေပးေခ်မႈကို Cancel လုပ္လို႔ ရပါတယ္။
*** Cash Machines ***
သိပ္မၾကာခင္အေတာအတြင္းမွာၾကားသိေနရတာေတြကေတာ့ ေငြထုတ္စက္ ေတြကေန ေငြလိမ္ထုတ္မႈေတြ တဟုန္ထိုး ျမင့္တက္ေနျခင္းပါပဲ ဒါဟာ ပိုမို အဆင့္ျမင့္တဲ့ နည္းစနစ္မ်ားကို အသံုးျပဳခိုးယူတာျဖစ္လို႔ သိဖုိ႔လည္း ခဲယဥ္းပါတယ္။ေ ငြသူခို္းေတြသံုးတဲ့နည္းတစ္ခုက skimmer attachment ဆိုတာပါ။ ဆိုလိုတာက ေငြထုတ္စက္ထဲကို သင့္ကဒါထည့္လိုက္မယ့္ေနရာမွာ သူခိုးေတြက အျပားေလးတစ္ခုတပ္ထားလိုက္ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ သင့္ ကဒ္ ေပၚက Data အေသးစိတ္ကို မွတ္တမ္းယူထားလိုက္ျခင္းပါ။ ဒါကို သိႏိုင္ဖို႔ ၊ ေျခရာခံဖို႔ သိပ္ခက္ေပမယ့္ ကိုယ္ေငြထုတ္စက္ကို မသံုးခင္ ပံုမွန္ ေတြ႕ေနက် မဟုတ္တဲ့ သတၱဳျပားေလး တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးးရွိ,မရွိ scratches နဲ႔ masking tape ေတြရွိပံု ေပၚ, မေပၚ စစ္ေဆးႏိုင္ပါတယ္။ skimmer attachment ဆိုတဲ့ ခိုးနည္းမွာ ေနာက္ထပ္သံုးေလ့ရွိတဲ့ခိုးနည္းက လွ်ဳိ႕၀ွက္ကင္မရာေတြနဲ႔ ခိုးတာပါ။ အဲဒီကင္မရာမ်ဳိးက သင့္ကဒ္ PIN နံပါတ္ကို မွတ္ထားလိုက္ၿပီး မျမင္ရတဲ့ ေနရာမွာ သိမ္းဆည္းထားလိုက္ျခင္းပါ။ ဒါကို ေရွာင္မိဖို႔ကလည္း အထက္ပါနည္းအတိုင္း ေငြထုတ္စက္ကို မသံုးခင္ အေရာင္မတူတဲ့ သတၱဳျပား ရွိ,မရွိ ၊ Pane အပိုေလးေတြရွိ, မရွိ စသျဖင့္သံသယျဖစ္ဖြယ္ အရာ၀တၳဳမ်ဳိးကို ရွိ, မရွိစစ္ပါ။
ဒီလို ရိုးရွင္းတဲ့ အၾကံေပးခ်က္ေတြက ေငြထုတ္စက္ေရွ႕ေရာက္ရင္ ဟုိဟို ဒီဒီ စစ္ရ နဲ႔ အာရံုေနာက္ႏိုင္ေပမယ့္ ဒါက အေကာင္းဆံုး အၾကံျပဳခ်က္ပါ။ ေနာက္တစ္ခု က ကိုယ္က ေငြထုတ္စက္နားေရာက္တဲ့အခ်ိန္ ကိုယ္နဲ႔ သိပ္ နီးနီး ကပ္ကပ္ မွာ ရပ္ေနတဲ့လူ ရွိရင္ စက္ကိုမသံုးေသးပဲ သတိနဲ႔ ေစာင့္ေနပါ။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘဏ္ေတြရဲ႕ အထဲမွာ ထားတတ္တဲ့ ေငြထုတ္စက္ ေတြကထုတ္သံုးေပါ့။
*** Store Cards ***
ဒါက လွည့္ဖ်ားလိမ္ေနစရာမလိုတဲ့ Store Cards နည္းကို သတိျပဳဖို႔ပါ။ Store Card ကို သံုးရင္ သံုးသူက မိမိ လစဥ္ပံုမွန္၀င္ေငြကို တင္ျပဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ သတင္းေတြအရေတာ့ အေရာင္းဆိုင္လက္ေထာက္ေတြက ၀ယ္သူေတြ ကို Form ေပၚမွာ လိမ္ျဖည့္ဖို႔ တိုက္တြန္းတတ္ပါတယ္။ Card ေပၚမွာ ေငြမ်ားမ်ားရဖို႔ ကုိယ့္ ၀င္ေငြမွန္ ထက္ ခ်ဲ႕ကား ေရးတာမ်ဳိးေပါ့ ဘာ့ေၾကာင့္ သူတို႔ ဒီလိုလုပ္တာလည္းဆိုရင္ သူတို႔ မွန္းသေလာက္ ေရာင္းရေအာင္ေပါ့။ အဲဒီလို Form ကို လိမ္ျဖည့္လိုက္တာက Store ကဒ္ ကိုင္သူ ကိုယ့္အတြက္ေတာ့ တစ္ပံုတစ္ပင္ ၀ယ္မိၿပီး အေၾကြး မဆပ္ႏိုင္ ျဖစ္သြားေစမယ့္ ေငြသူခိုးရဲ႕ ေထာင္ေခ်ာက္မိျခင္းမ်ဳိးၾကံဳဖို႔ လမ္းေၾကာင္းဆီ ဦးတည္သြားပါလိမ့္မယ္။
Store Card ေတြဆိုတာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ရွိထားထိုက္တဲ့ အရာမ်ဳိး မဟုတ္လို႔ ျဖစ္ႏိုင္ရင္လံုး၀ေရွာင္ပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း သင့္မွာ ေငြေၾကး ေျပလည္ လို႔ သံုးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆိုင္၀န္ထမ္းေတြေျပာတာ နားမေယာင္ပဲ ကိုယ္ တကယ္တတ္ႏိုင္တဲ့ ေငြပမာဏကိုပဲ Form မွာ မွန္ကန္စြာျဖည့္ပါ။ ေနာက္ၿပီး Credit Card သံုးသူေတြအတြက္ ေပးထားတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ ေတြကိုပါ ဖတ္ရင္ Store Card သံုးသူေတြအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
*** Job Opportunities ***
ဒီလို ေထာင္ေခ်ာက္မ်ဴိးကို မိတဲ့သားေကာင္မ်ဳိးက အလုပ္လိုအပ္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မဲ့ ေနတဲ့ သူမ်ဳိးေတြေပါ့။ "ဘာအေတြ႕အၾကံဳမွ မလိုပါ" ၊ "အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္နဲ႔ အခ်ိန္ျပည့္ လခရမယ္ " စတဲ့ အလုပ္ေၾကာ္ျငာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြ ကို ဖ်ားေယာင္းလိမ္ညာတတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီ အလုပ္မ်ဳိးေတြ ဟာ ေငြလိမ္ယူတာေတြျဖစ္ၿပီး အလုပ္ရွာေနသူေတြဆီက အျမတ္ထုတ္ၾကတာပါ။
အလုပ္ေၾကာ္ျငာေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ခ်င့္ခ်ိန္တဲ့အခါ သတိျပဳစရာေတြက သိပ္မ်ားလွပါတယ္။ ကုမၸဏီအမ်ားစုကေတာ့ Free Phone တို႔ standard landline number တို႔ကို သံုးတာပါ။ UK မွာဆိုုရင္ တခ်ဳိ႕ေသာ Higher Rate Number ေတြဆိုရင္ေတာ့ 0844 , 0870 , 0871 , 0845 ေတြနဲ႔ စတတ္ပါတယ္။ ကုမၸဏီတစ္ခုက ဘယ္ေလာက္ႀကိဳတင္ေငြသြင္းပါလို႔ စေျပာလာရင္ေတာ့ သတိထားပါ။ ေနရာထိုင္ခင္းနဲ႔ တျခား၀န္ေဆာင္မႈ အတြက္ ေငြသြင္းရတာမ်ဳိးရွိတတ္ေပမယ့္ ပံ့ပိုးမႈေတြ ၊ အေထာက္အပံ့ေတြ ၊ Training ေတြနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ႏွီးႏြယ္တ့ဲ ေငြေတာင္းမႈမ်ဳိးဆိုရင္ ဒါက လိမ္ေတာင္းျခင္းပါပဲ။
ေနာက္ထပ္သတိျပဳစရာေတြက္ အျပင္မွာ လက္ေတြ႕လုပ္ငန္းတည္ရွိတဲ့ လိပ္စာမပါျခင္း ၊ သင့္ေလွ်ာက္လႊာကို ခ်က္ျခင္း တံု႔ျပန္ျခင္း ၊ အလုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ ေဖာ္ျပခ်က္ ရွင္းလင္းမႈမရွိျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိတဲ့ ေငြလွည့္ဖ်ားယူမႈေတြေၾကာင့္ သင္ေငြသြင္းမယ့္ ကုမၸဏီနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ ၾကိဳတင္ေလ့လာမယ္ဆိုရင္ အသံုး၀င္တဲ့ Facebook ေတြ ရႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ သင္ဟာ အလုပ္နဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ အညာ မိ သြားၿပီ ထင္ရင္ေတာ့ Action Fraud ကို သတင္းပို႔ပါ။
*** Bogus Landlords ***
Bogus Landlords ေတြကေတာ့ အင္တာနက္ေပၚကေန ပစၥည္း ပစၥယေတြ ရွာေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဆီက အျမတ္ထုတ္ တာပါ။ သူတို႔အတြက္ ပစၥည္း ၀ယ္ေငြကို မေခ်ခင္ ပစၥည္းလာမၾကည့္ႏိုင္တဲ့ နိဳင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားေတြ က သိပ္အဖိုးတန္တဲ့ သားေကာင္ေတြပါပဲ။ Fake landlords ေတြဟာ website အတုေတြနဲ႔ ေၾကျငာၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကို ပစၥည္းမရခင္ ေငြ ေခ်ခိုင္း တတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီေငြလိမ္သူေတြက ေငြေပးေခ်မႈအတြက္ ေက်ာင္းသားေတြ ရဲ႕ ေငြေၾကး ေငြ၀င္ႏိုင္စြမ္းကို အေထာက္အထားတစ္ခု ျပခိုင္းတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ တကယ့္ လက္ေတြ႕ မွာ မရွိတဲ့ ပစၥည္းတစ္ခုအတြက္ ကိုယ္ေခ်လိုက္တဲ့ေငြက အခိုးခံရ ၊ အလိမ္ ခံလိုက္ရတယ္ ဆိုတာ ေတြ႕ရေတာ့တာပါပဲ။
ဒါကို ေရွာင္ဖို႔ အေကာင္းဆံုးနည္းက ေက်ာင္းသား သမဂၢရဲ႕ ေနရာထိုင္ခင္းနဲ႔ ပါတ္သက္တဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈကို ဆက္သြယ္ဖို႔ပါပဲ။ သူတို႔ က တကယ့္ တရား၀င္ အခန္း / ပစၥည္းပိုင္ရွင္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ေပးပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္က ငွားမယ့္ အိမ္ခန္း ကို မၾကည့္ခင္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားကေန ေငြႀကိဳေခ်ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ Western Union လို မသိတဲ့ တတိယ လူတစ္ေယာက္ / အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု ဆီ ေငြလႊဲဖို႔ ေထာက္ခံမႈမျပဳထားတဲ့ Money Transfer မ်ဳိးနဲ႔ ဘယ္ေတာ့ မွ ေငြမလႊဲပါနဲ႔။ ဒါ့အျပင္ လိပ္စာ ၊ စာပို႔ကုဒ္နံပါတ္ ၊ ကုုုုုုုုုမၸဏီ ဖုန္း နံပါတ္ေတြ ကို ေမးပါ။
အခုဆိုရင္ေတာ့ UK ကို ဒါမွမဟုုတ္ အျခားနိဳင္ငံေတြမွာ ေက်ာင္း သြားတက္မယ့္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ သတိျပဳသင့္တဲ့ အမ်ားဆံုးေငြလိမ္နည္းေတြနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း သိေလာက္ၿပီလို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
တကယ္ေပးခ်င္တဲ့ message ကေတာ့
" If it looks too good to be true then it probably is ! " ဆိုတာ ပါပဲ။
" သင္ဘယ္ကေန ေငြေၾကးဘယ္ေလာက္ရရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒီလို လက္ခံရရွိဖို ႔အတြက္ ေငြအရင္ပို႔ေပးပါ " ဆိုတဲ့ လူသိမ်ားတဲ့ လိမ္နည္း မ်ဳိးကိုေတာ့ တံု႔ျပန္ေနဖို႔ မလိုမွန္း မိမိတိုု႔ ေကာင္းေကာင္း သိၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျခားေသာ သတိျပဳရမယ့္ ေကာက္က်စ္တဲ့ ေငြေၾကး လွည့္ဖ်ားယူနည္း ေတြရွိပါေသးတယ္။ အခုေဖာ္ျပမယ့္ နည္းေတြက ေက်ာင္းသြားတက္မယ့္ သူေတြအတြက္ အဓိက သတိထားစရာေတြျဖစ္ပါတယ္။
*** PHISHING ***
Phishing ဆိုတာကေတာ့ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ သူခိုးေတြက္ သင့္ရဲ႕ ဘဏ္ နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ ကဒ္ ကို ေဖာက္ထြင္း၀င္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းတဲ့အခါ လိုအပ္တဲ့ သင့္ရဲ႕ Username နဲ႔ Password ေတြကို အရယူဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ နည္းပါ။ လိမ္ညာၿပီး ေငြယူခ်င္သူေတြက ဘဏ္တစ္ခု ၊ ဒါမွမဟုတ္ Paypal တို႔ ၊ eBay တို႔က သင့္ထံ Email ပို႔သလိုမ်ဳိး ဟန္ေဆာင္ၿပီး ေမးလ္ တစ္ေစာင္ ပို႔ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေမးလ္ထဲမွာ Link တစ္ခုကို ႏွိပ္ခိုင္းၿပီး သင့္ရဲ႕ Identity နဲ႔ အျခားအခ်က္အလက္အေသးစိတ္ကို ထည့္သြင္းခိုင္းတာမ်ဳိးပါ။ သူတို႔ေပးတဲ့ Link ေနာက္လိုက္ၿပီး နွိပ္မိေအာင္လည္း သင့္အေကာင့္ကို အဟက္ ခံထားရလို႔ ေတာင္းတာပါဆိုတဲ့ ဆင္ေျခလွလွ ဇာတ္လမ္း တစ္ပုဒ္ဆင္ ေရးထားတတ္ၾကပါေသးတယ္။ ေငြလိမ္ေတာင္းသူရဲ႕ E-mail ထဲက Link အတုတစ္ခုကို သိႏိုင္ဖို႔ နည္းေတြကေတာ့ သိပ္မ်ားပါတယ္။ အဲဒီ Email ဟာ https:// နဲ႔ စ, မစ ေသခ်ာေအာင္ၾကည့္ပါ။ ေငြလိမ္သူေတြရဲ႕ E-mail က http:// ဆိုၿပီး s မပါတာမ်ဴိး ေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္နည္းက သူတို႔ေပးထားတဲ့ Link ေပၚမွာ မႏွိပ္ပဲ သင့္ေမာက္စ္ Cursor ကို တင္ၿပီး ရပ္ထားလိုက္ပါ။ အဲဒီ Link က တကယ့္ E-mail လိပ္စာ အစစ္အမွန္ကို ေဖာ္ထုတ္ျပပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လို႔ ကိုယ့္ဆီ ၀င္လာတဲ့ E-mail လိပ္စာနဲ႔ကြဲေနတယ္ ၊ မသိတဲ့ လိပ္စာ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဲ့ဒီ Link ကို မႏွိပ္ပါနဲ႔ ။ ဆိုက္ဘာသူခိုးေတြဟာ လူသိမ်ားတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြ ရဲ႕ ၀က္ဘ္ဆိုက္လိပ္စာနဲ႔ဆင္သေယာင္ေလးေတြ ဖန္တီးၿပီးေတာ့လည္း ေငြခိုးတတ္ၾကပါေသးတယ္။ ဥပမာ www.hot-mail.com ဒါမွမဟုတ္ www.verify-hotmail.com ဆိုတာမ်ဳိးေပါ့။ ဒါကို typo-squatting ဒါမွမဟုတ္ cybersquatting လို႔ေခၚပါတယ္။ အဲဒီေလာက္ထိ သိပ္မေသခ်ာေသးဘူးဆိုရင္ေတာ့ သင္ရရွိတဲ့ E-mail ဟာ သင္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ ကုမၸဏီရဲ႕ E-mail ဟာ သင္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ E-mail ဟုတ္မဟုတ္ကို ကုမၸဏီကို ဆက္သြယ္ၿပီးလည္းေကာင္း ၊ ဖုန္းနဲ႔လည္းေကာင္း ေမးျမန္းလိုက္ပါ။
*** Fake Wesites and Fake Products ***
ေငြလိမ္သူေတြက Brand ေတြအေပၚမွာထားတဲ့ ကၽြႏု္ပ္တို႔ရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကို သတိျပဳမိၿပီး ဒါက အလြဲသံုးစားျပဳေသာအားျဖင့္ ၀က္ဘ္ဆိုက္အစစ္ေတြကို ပံုတူတုပထားတဲ့ဆိုက္ေတြနဲ႔ အသံုးျပဳသူေတြကို သံုးမိေအာင္ ျဖားေယာင္း တတ္ပါတယ္။ အဲဒီ website ေတြဟာ ကုန္ပစၥည္း အတုေတြကိုေရာင္းေလ့ ရွိတတ္ၿပီး တခါတရံအျဖစ္မ်ဳိးေတြမွာေတာ့ ကိုယ္၀ယ္လိုက္တာကို ဘာမွ ျပန္မပို႔ေပးတာအထိမ်ဳိးေပါ့။ ပံုတူတုပတယ္ဆိုတဲ့ website ေတြဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြလို ဒီဇိုင္နာလက္ကိုင္အိတ္ေတြလို စြဲမက္ဖြယ္ေစ်းႀကီးႀကီးပစၥည္းတုေတြကို ထိုးေဖာက္ေရာင္းခ်ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ရွန္ပူတို႔ မိတ္ကပ္တို႔လို ကုန္ပစၥည္းတုေတြကို ေရာင္းခ်မႈ ျမင့္မားခဲ့တာမ်ဳိးလည္းရွိပါတယ္။
ဝက္ဘ္ဆိုက္အတုေတြဟာ လိမ္လည္သူေတြက Layout , Colour Scheme , Text နဲ႔ Logo အားလံုးကို တကယ့္ Site အစစ္အတိုင္း အသံုးျပဳၾကတဲ့အတြက္ သိဖို႔ ခက္ပါတယ္။ ၀က္ဆိုက္တစ္ခုရဲ႕ မွန္ကန္မႈကို စစ္ေဆး ဖို႔ကေတာ့ UK မွာဆို UK Postal Address အျပည့္အစံုကို ရွာဖို႔ပါပဲ။ E-mail တစ္ခုသက္သက္ရွာဖို႔မဟုတ္ပါဘူး ။ ဒီနည္းက တကယ္လို႔မ်ား တစ္ခုခုမွားယြင္းသြားရင္ ကုမၸဏီနဲ႔ In Touch ျဖစ္ေစပါတယ္။ Site တစ္ခုရဲ႕ ယံုၾကည္ထုိက္မႈကို အာမ,မခံႏိုင္ေပမယ့္ ပါရမယ့္ လိပ္စာမပါရင္ သင့္အေနနဲ႔ သံသယျဖစ္သင့္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္တစ္နည္းက အဲဒီ၀က္ဘ္ဆိုက္အမည္ကို Copy ကူးၿပီး Google ရဲ႕ Search Box ထဲမွာ Paste ခ်လို႔ ရွာၾကည့္ၿပီး အျခားေစ်း၀ယ္သူေတြရဲ႕ Comment ေတြကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ဒါက အဲဒီ Site နဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ အသံုး၀င္မယ့္ သတိေပးခ်က္ စကားလံုးေတြ ေပးမွာျဖစ္လို႔ အင္တာနက္ သူခိုးေတြေဘးက ေ၀းေအာင္ကူညီေပးပါလိမ့္မယ္။
*** Ticket Scams ***
Gig Ticket ေတြေလာက္ ဘယ္အရာကမွ ကၽြႏု္ပ္တို႔ရဲ႕ ႏွလံုးသားကို မေပ်ာ္၀င္ေစႏိုင္ပါဘူး။ လက္မွတ္တုေတြက ပံုစံ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔လာတတ္ပါတယ္။ လိမ္ညာေၾကျငာသူတစ္ဦးဦးဆီက ေစ်း၀ယ္ရင္းလည္း သင္ လက္မွတ္ အတု ေတြ ရႏိုင္ပါတယ္။ လက္မွတ္တုေတြနဲ႕ သင္ဘာမွသံုးမရတာ ဒါမဟုတ္ လံုး၀ ခိုးခံ ရတာမ်ဳိးနဲ႔ အဆံုးသတ္ႏိုင္ပါတယ္။ လတ္မွတ္အတုအစကို ေ၀ခြဲႏိုင္ဖို႔ ဘယ္လက္မွတ္ေရာင္းေနလဲ၊ ဘယ္လုိပံုစံလဲဆိုတာေလ့လာပါ။ ဘယ္ေတာ့မွ လူလိမ္ကို ကိုယ့္မွာ ပိုက္ဆံဘယ္ေလာက္ရွိေၾကာင္း ေပးမသိလိုက္ပါနဲ႔။ ကိုယ္က ဘယ္မွ်ေသာ ပမာဏသာ ေပးႏိုင္ေၾကာင္းေျပာပါ လိမ္ညာ ေၾကာ္ျငာ ျခင္းေတြဟာ seatwave, viagogo နဲ႔ eBay တို႔လို website မ်ားမွာပါ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒီလို site ေတြေပၚ အတုလုပ္တာ ကာကြယ္ဖို႔ Safety measure ေတြ ရွိေနခ်ိန္မွာပဲ လက္မွတ္ေတြကို သိပ္မမ်ားလွတဲ့ ေစ်းႏႈန္းနဲ႔ ျပန္ေရာင္းေနတာေတြလည္းရွိပါတယ္။
တကယ္လို႔ သင္ဟာ လက္လီအေရာင္းသည္ေတြဆီကမ်ား လက္မွတ္ ၀ယ္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္လည္း ကၽြႏု္ပ္တို႔ အၾကံျပဳခ်င္တဲ့ သတိေပးခ်က္ေတြက အထက္ပါ ၀က္ဘ္ဆိုက္တုမ်ားကို ေရွာင္တဲ့နည္းအတိုင္းပါပဲ။ ဒါမွ လက္မွတ္ အတုေတြ၀ယ္မိတာကို ေရွာင္ႏိုင္မွာပါ။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆို သင္ဟာ Credit Card နဲ႔လည္း ၀ယ္မိႏိုင္တာပါပဲ။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ လက္မွတ္မစစ္မွန္ရင္ သင့္ေငြေပးေခ်မႈကို Cancel လုပ္လို႔ ရပါတယ္။
*** Cash Machines ***
သိပ္မၾကာခင္အေတာအတြင္းမွာၾကားသိေနရတာေတြကေတာ့ ေငြထုတ္စက္ ေတြကေန ေငြလိမ္ထုတ္မႈေတြ တဟုန္ထိုး ျမင့္တက္ေနျခင္းပါပဲ ဒါဟာ ပိုမို အဆင့္ျမင့္တဲ့ နည္းစနစ္မ်ားကို အသံုးျပဳခိုးယူတာျဖစ္လို႔ သိဖုိ႔လည္း ခဲယဥ္းပါတယ္။ေ ငြသူခို္းေတြသံုးတဲ့နည္းတစ္ခုက skimmer attachment ဆိုတာပါ။ ဆိုလိုတာက ေငြထုတ္စက္ထဲကို သင့္ကဒါထည့္လိုက္မယ့္ေနရာမွာ သူခိုးေတြက အျပားေလးတစ္ခုတပ္ထားလိုက္ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ သင့္ ကဒ္ ေပၚက Data အေသးစိတ္ကို မွတ္တမ္းယူထားလိုက္ျခင္းပါ။ ဒါကို သိႏိုင္ဖို႔ ၊ ေျခရာခံဖို႔ သိပ္ခက္ေပမယ့္ ကိုယ္ေငြထုတ္စက္ကို မသံုးခင္ ပံုမွန္ ေတြ႕ေနက် မဟုတ္တဲ့ သတၱဳျပားေလး တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးးရွိ,မရွိ scratches နဲ႔ masking tape ေတြရွိပံု ေပၚ, မေပၚ စစ္ေဆးႏိုင္ပါတယ္။ skimmer attachment ဆိုတဲ့ ခိုးနည္းမွာ ေနာက္ထပ္သံုးေလ့ရွိတဲ့ခိုးနည္းက လွ်ဳိ႕၀ွက္ကင္မရာေတြနဲ႔ ခိုးတာပါ။ အဲဒီကင္မရာမ်ဳိးက သင့္ကဒ္ PIN နံပါတ္ကို မွတ္ထားလိုက္ၿပီး မျမင္ရတဲ့ ေနရာမွာ သိမ္းဆည္းထားလိုက္ျခင္းပါ။ ဒါကို ေရွာင္မိဖို႔ကလည္း အထက္ပါနည္းအတိုင္း ေငြထုတ္စက္ကို မသံုးခင္ အေရာင္မတူတဲ့ သတၱဳျပား ရွိ,မရွိ ၊ Pane အပိုေလးေတြရွိ, မရွိ စသျဖင့္သံသယျဖစ္ဖြယ္ အရာ၀တၳဳမ်ဳိးကို ရွိ, မရွိစစ္ပါ။
ဒီလို ရိုးရွင္းတဲ့ အၾကံေပးခ်က္ေတြက ေငြထုတ္စက္ေရွ႕ေရာက္ရင္ ဟုိဟို ဒီဒီ စစ္ရ နဲ႔ အာရံုေနာက္ႏိုင္ေပမယ့္ ဒါက အေကာင္းဆံုး အၾကံျပဳခ်က္ပါ။ ေနာက္တစ္ခု က ကိုယ္က ေငြထုတ္စက္နားေရာက္တဲ့အခ်ိန္ ကိုယ္နဲ႔ သိပ္ နီးနီး ကပ္ကပ္ မွာ ရပ္ေနတဲ့လူ ရွိရင္ စက္ကိုမသံုးေသးပဲ သတိနဲ႔ ေစာင့္ေနပါ။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘဏ္ေတြရဲ႕ အထဲမွာ ထားတတ္တဲ့ ေငြထုတ္စက္ ေတြကထုတ္သံုးေပါ့။
*** Store Cards ***
ဒါက လွည့္ဖ်ားလိမ္ေနစရာမလိုတဲ့ Store Cards နည္းကို သတိျပဳဖို႔ပါ။ Store Card ကို သံုးရင္ သံုးသူက မိမိ လစဥ္ပံုမွန္၀င္ေငြကို တင္ျပဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ သတင္းေတြအရေတာ့ အေရာင္းဆိုင္လက္ေထာက္ေတြက ၀ယ္သူေတြ ကို Form ေပၚမွာ လိမ္ျဖည့္ဖို႔ တိုက္တြန္းတတ္ပါတယ္။ Card ေပၚမွာ ေငြမ်ားမ်ားရဖို႔ ကုိယ့္ ၀င္ေငြမွန္ ထက္ ခ်ဲ႕ကား ေရးတာမ်ဳိးေပါ့ ဘာ့ေၾကာင့္ သူတို႔ ဒီလိုလုပ္တာလည္းဆိုရင္ သူတို႔ မွန္းသေလာက္ ေရာင္းရေအာင္ေပါ့။ အဲဒီလို Form ကို လိမ္ျဖည့္လိုက္တာက Store ကဒ္ ကိုင္သူ ကိုယ့္အတြက္ေတာ့ တစ္ပံုတစ္ပင္ ၀ယ္မိၿပီး အေၾကြး မဆပ္ႏိုင္ ျဖစ္သြားေစမယ့္ ေငြသူခိုးရဲ႕ ေထာင္ေခ်ာက္မိျခင္းမ်ဳိးၾကံဳဖို႔ လမ္းေၾကာင္းဆီ ဦးတည္သြားပါလိမ့္မယ္။
Store Card ေတြဆိုတာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ရွိထားထိုက္တဲ့ အရာမ်ဳိး မဟုတ္လို႔ ျဖစ္ႏိုင္ရင္လံုး၀ေရွာင္ပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း သင့္မွာ ေငြေၾကး ေျပလည္ လို႔ သံုးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆိုင္၀န္ထမ္းေတြေျပာတာ နားမေယာင္ပဲ ကိုယ္ တကယ္တတ္ႏိုင္တဲ့ ေငြပမာဏကိုပဲ Form မွာ မွန္ကန္စြာျဖည့္ပါ။ ေနာက္ၿပီး Credit Card သံုးသူေတြအတြက္ ေပးထားတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ ေတြကိုပါ ဖတ္ရင္ Store Card သံုးသူေတြအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
*** Job Opportunities ***
ဒီလို ေထာင္ေခ်ာက္မ်ဴိးကို မိတဲ့သားေကာင္မ်ဳိးက အလုပ္လိုအပ္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မဲ့ ေနတဲ့ သူမ်ဳိးေတြေပါ့။ "ဘာအေတြ႕အၾကံဳမွ မလိုပါ" ၊ "အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္နဲ႔ အခ်ိန္ျပည့္ လခရမယ္ " စတဲ့ အလုပ္ေၾကာ္ျငာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြ ကို ဖ်ားေယာင္းလိမ္ညာတတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီ အလုပ္မ်ဳိးေတြ ဟာ ေငြလိမ္ယူတာေတြျဖစ္ၿပီး အလုပ္ရွာေနသူေတြဆီက အျမတ္ထုတ္ၾကတာပါ။
အလုပ္ေၾကာ္ျငာေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ခ်င့္ခ်ိန္တဲ့အခါ သတိျပဳစရာေတြက သိပ္မ်ားလွပါတယ္။ ကုမၸဏီအမ်ားစုကေတာ့ Free Phone တို႔ standard landline number တို႔ကို သံုးတာပါ။ UK မွာဆိုုရင္ တခ်ဳိ႕ေသာ Higher Rate Number ေတြဆိုရင္ေတာ့ 0844 , 0870 , 0871 , 0845 ေတြနဲ႔ စတတ္ပါတယ္။ ကုမၸဏီတစ္ခုက ဘယ္ေလာက္ႀကိဳတင္ေငြသြင္းပါလို႔ စေျပာလာရင္ေတာ့ သတိထားပါ။ ေနရာထိုင္ခင္းနဲ႔ တျခား၀န္ေဆာင္မႈ အတြက္ ေငြသြင္းရတာမ်ဳိးရွိတတ္ေပမယ့္ ပံ့ပိုးမႈေတြ ၊ အေထာက္အပံ့ေတြ ၊ Training ေတြနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ႏွီးႏြယ္တ့ဲ ေငြေတာင္းမႈမ်ဳိးဆိုရင္ ဒါက လိမ္ေတာင္းျခင္းပါပဲ။
ေနာက္ထပ္သတိျပဳစရာေတြက္ အျပင္မွာ လက္ေတြ႕လုပ္ငန္းတည္ရွိတဲ့ လိပ္စာမပါျခင္း ၊ သင့္ေလွ်ာက္လႊာကို ခ်က္ျခင္း တံု႔ျပန္ျခင္း ၊ အလုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ ေဖာ္ျပခ်က္ ရွင္းလင္းမႈမရွိျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိတဲ့ ေငြလွည့္ဖ်ားယူမႈေတြေၾကာင့္ သင္ေငြသြင္းမယ့္ ကုမၸဏီနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ ၾကိဳတင္ေလ့လာမယ္ဆိုရင္ အသံုး၀င္တဲ့ Facebook ေတြ ရႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ သင္ဟာ အလုပ္နဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ အညာ မိ သြားၿပီ ထင္ရင္ေတာ့ Action Fraud ကို သတင္းပို႔ပါ။
*** Bogus Landlords ***
Bogus Landlords ေတြကေတာ့ အင္တာနက္ေပၚကေန ပစၥည္း ပစၥယေတြ ရွာေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဆီက အျမတ္ထုတ္ တာပါ။ သူတို႔အတြက္ ပစၥည္း ၀ယ္ေငြကို မေခ်ခင္ ပစၥည္းလာမၾကည့္ႏိုင္တဲ့ နိဳင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားေတြ က သိပ္အဖိုးတန္တဲ့ သားေကာင္ေတြပါပဲ။ Fake landlords ေတြဟာ website အတုေတြနဲ႔ ေၾကျငာၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကို ပစၥည္းမရခင္ ေငြ ေခ်ခိုင္း တတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီေငြလိမ္သူေတြက ေငြေပးေခ်မႈအတြက္ ေက်ာင္းသားေတြ ရဲ႕ ေငြေၾကး ေငြ၀င္ႏိုင္စြမ္းကို အေထာက္အထားတစ္ခု ျပခိုင္းတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ တကယ့္ လက္ေတြ႕ မွာ မရွိတဲ့ ပစၥည္းတစ္ခုအတြက္ ကိုယ္ေခ်လိုက္တဲ့ေငြက အခိုးခံရ ၊ အလိမ္ ခံလိုက္ရတယ္ ဆိုတာ ေတြ႕ရေတာ့တာပါပဲ။
ဒါကို ေရွာင္ဖို႔ အေကာင္းဆံုးနည္းက ေက်ာင္းသား သမဂၢရဲ႕ ေနရာထိုင္ခင္းနဲ႔ ပါတ္သက္တဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈကို ဆက္သြယ္ဖို႔ပါပဲ။ သူတို႔ က တကယ့္ တရား၀င္ အခန္း / ပစၥည္းပိုင္ရွင္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ေပးပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္က ငွားမယ့္ အိမ္ခန္း ကို မၾကည့္ခင္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားကေန ေငြႀကိဳေခ်ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ Western Union လို မသိတဲ့ တတိယ လူတစ္ေယာက္ / အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု ဆီ ေငြလႊဲဖို႔ ေထာက္ခံမႈမျပဳထားတဲ့ Money Transfer မ်ဳိးနဲ႔ ဘယ္ေတာ့ မွ ေငြမလႊဲပါနဲ႔။ ဒါ့အျပင္ လိပ္စာ ၊ စာပို႔ကုဒ္နံပါတ္ ၊ ကုုုုုုုုုမၸဏီ ဖုန္း နံပါတ္ေတြ ကို ေမးပါ။
အခုဆိုရင္ေတာ့ UK ကို ဒါမွမဟုုတ္ အျခားနိဳင္ငံေတြမွာ ေက်ာင္း သြားတက္မယ့္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ သတိျပဳသင့္တဲ့ အမ်ားဆံုးေငြလိမ္နည္းေတြနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း သိေလာက္ၿပီလို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
တကယ္ေပးခ်င္တဲ့ message ကေတာ့
" If it looks too good to be true then it probably is ! " ဆိုတာ ပါပဲ။
0 comments:
Post a Comment